Realizacja zadań kontrolnych w 2004 roku
XMLTreść
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
WYDZIAŁU KONTROLI GOSPODARKI FINANSOWEJ
REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ W ŁODZI
W 2004 ROKU
I. Dane dotyczące realizacji zadań kontrolnych
W 2004 roku zaplanowano przeprowadzenie 68 kontroli kompleksowych. Z uwagi na brak wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów podróży służbowych część zaplanowanych kontroli zakończonych zostanie w 2005 roku. W pierwszym kwartale
2005 roku trwały kontrole w Gminie Rzeczyca, Gminie Wartkowice, Mieście i Gminie Uniejów, Mieście Pabianice, Gminie Wierzchlas, Gminie Sieradz, Mieście i Gminie Działoszyn, Gminie Wolbórz, Gminie Inowłódz, Gminie Strzelce Wielkie, Gminie Drużbice, Gminie Żelechlinek.
Oprócz kontroli kompleksowych przeprowadzono 8 kontroli problemowych oraz 24 kontrole doraźne.
Kontrole problemowe podejmowane były na podstawie uchwały nr 19/75/2004 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi w sprawie planu kontroli przeprowadzanych przez Wydział Kontroli Gospodarki Finansowej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi
w II półroczu 2004 roku. Z czterech planowanych kontroli gospodarki finansowej gospodarstw pomocniczych zrealizowano trzy, co wynikało ze zmiany założeń organizacyjnych kontroli prowadzonej wspólnie z Najwyższa Izbą Kontroli (ostatecznie przyjęto, ze każda regionalna izba obrachunkowa przeprowadzi trzy kontrole). Omawiane kontrole przeprowadzono
w Zakładzie Obsługi Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, Gospodarstwie Pomocniczym przy Szkole Podstawowej nr 10 w Sieradzu i Warsztatach Szkolnych przy Zespole Szkół Centrum Edukacji Zawodowej i Ustawicznej w Rawie Mazowieckiej.
Kontrole problemowe przeprowadzono, ponadto, w Domu Pomocy Społecznej w Sieradzu, Domu Pomocy Społecznej w Rożdżałach, Domu Pomocy Społecznej w Bełchatowie, Domu Pomocy Społecznej w Wiśniowej Górze, Domu Pomocy Społecznej w Łochyńsku. Kontrole gospodarki finansowej domów pomocy społecznej realizowane były w ramach kontroli koordynowanej prowadzonej przez regionalne izby obrachunkowe (Izba koordynująca - RIO
w Szczecinie).
W 2004 roku Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi koordynowała prowadzoną przez izby kontrolę realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości w latach 2002 - 2003. Opracowanie wyników tej kontroli zostanie zamieszczone w sprawozdaniu z działalności regionalnych izb obrachunkowych w 2004 roku przygotowywanej dla Sejmu i Senatu.
Wykaz kontroli kompleksowych stanowi załącznik nr 1 do sprawozdania.
Na podstawie decyzji Prezesa RIO w Łodzi, podjęte zostały także kontrole doraźne. Kontrole te przeprowadzone zostały, w szczególności, w związku z otrzymanymi wnioskami o ich podjęcie ze strony organów policji lub prokuratury oraz sygnalizacjami wnoszonymi przez różne instytucje, radnych i mieszkańców.
Kontrole doraźne przeprowadzono w niżej wymienionych jednostkach.
1. Miasto Brzeziny (zamówienia publiczne - wniosek radnych).
2. Miasto Brzeziny (gospodarowanie majątkiem, udzielanie zamówień publicznych - wniosek radnych, mieszkańca i MSWiA).
3. Gmina Zapolice - (udzielanie zamówień publicznych, gospodarowanie majątkiem, wykorzystanie dotacji - wniosek mieszkańca).
4. Powiat Opoczyński (udzielanie zamówień publicznych - wniosek Prokuratury Rejonowej w Opocznie).
5. Gmina Żytno - (udzielanie zamówień publicznych - wniosek mieszkańca).
6. Gmina Jeżów - kontrola sprawdzająca.
7. Miasto Skierniewice - (pobieranie opłaty targowej, gospodarowanie majątkiem - wniosek radnych).
8. Miasto i Gmina Stryków - (wykonanie budżetu za 2003 rok - wniosek radnych i NIK).
9. Gmina Łyszkowice (udzielanie zamówień publicznych, sprzedaż lokali mieszkalnych - wniosek mieszkańców).
10. Szpital Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim (zadłużenie szpitala).
11. Miasto i Gmina Tuszyn (umarzanie zaległości podatkowych - wniosek KWP w Łodzi).
12. Miasto Łęczyca (prawidłowość sporządzania sprawozdań finansowych - w ramach współpracy ze składem orzekającym nr V).
13. Gmina Nowa Brzeźnica - (wydatki bieżące, wydatki na wynagrodzenia, wydatki związane z referendum gminnym - wniosek Prokuratury Rejonowej w Wieluniu).
14. Gmina Brzeziny - kontrola sprawdzająca.
15. Gmina Skomlin - (wydatki na utrzymanie budynku komunalnego - wniosek mieszkańca).
16. Gmina Maków (realizacja dochodów z tytułu podatku od nieruchomości).
17. Gmina Wodzierady (realizacja dochodów z tytułu podatku rolnego - wniosek mieszkańca).
18. Miasto Łódź (gospodarowanie majątkiem, realizacja dochodów z tytułu podatku od nieruchomości - wniosek mieszkańca i organizacji społecznej).
19. Miasto Łódź (wydatki na wynagrodzenia nauczycieli - wniosek ZNP).
20. Gmina Bolimów - kontrola sprawdzająca.
21. Gmina Rogów - kontrola sprawdzająca.
22. Gmina Skierniewice - kontrola sprawdzająca.
23. Miasto Piotrków Trybunalski - (udzielanie zamówień publicznych - wniosek mieszkańca).
24. Zakład Energetyki Cieplnej w Pabianicach (udzielanie zamówień publicznych - wniosek Prokuratury Rejonowej w Pabianicach).
W ramach kontroli kompleksowej badane były w szczególności następujące zagadnienia:
- regulacje wewnętrzne (np. zakładowy plan kont, instrukcja obiegu dowodów księgowych, instrukcja inwentaryzacyjna, procedury kontroli finansowej),
- organizacja i funkcjonowanie służb finansowych,
- urządzenia księgowe i sprawozdawczość,
- prawidłowość ewidencji księgowej,
- gospodarka kasowa,
- rozrachunki,
- ewidencja majątku i inwentaryzacja,
- dochody z podatków i opłat lokalnych,
- dochody z majątku gminy,
- pozostałe dochody (za zajęcie pasa drogowego, za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych),
- wydatki bieżące, w tym wydatki osobowe,
- wydatki majątkowe, w tym wydatki inwestycyjne,
- dotowanie podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych,
- przestrzeganie procedur udzielania zamówieniach publicznych,
- realizacja zadań na podstawie porozumień zawieranych z jednostkami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej,
- powiązanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego z jednostkami organizacyjnymi.
Zgodnie z art. 9 ust.2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz.577 z późn zm.) na podstawie wyników przeprowadzonych kontroli, Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przekazywała kontrolowanym jednostkom wystąpienia pokontrolne, wskazując stwierdzone nieprawidłowości oraz formułując wnioski pokontrolne mające na celu ich usunięcie. Kontrolowane jednostki, wypełniając obowiązek wynikający z art.9 ust.3 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, przekazywały RIO w Łodzi informacje o sposobie wykonania lub przyczynach niewykonania wniosków pokontrolnych.
Zastrzeżenia do wniosków pokontrolnych zgłosiły cztery kontrolowane jednostki, tj. Powiat Zgierski, Gmina Andrespol, Dom Pomocy Społecznej w Rożdżałach i Gmina Białaczów.
W dwóch przypadkach zastrzeżenia zostały oddalone (Powiat Zgierski, Gmina Białaczów), w dwóch uwzględnione (Gmina Andrespol, Dom Pomocy Społecznej w Rożdżałach).
Według stanu na dzień 1 marca 2005 roku w wyniku przeprowadzonych w 2004 roku kontroli skierowano 23 zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych.
W trakcie kontroli inspektorzy RIO w Łodzi, w zakresie kontrolowanej tematyki, udzielali pracownikom kontrolowanych podmiotów, stosownego instruktażu.
Informacja dotycząca wpływających do RIO w 2004 roku wniosków, informacji i sygnalizacji.
W 2004 roku RIO w Łodzi otrzymała cały szereg pism i sygnalizacji dotyczących nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem organów jednostek samorządu terytorialnego. Korespondencja ta adresowana była ze strony radnych, komisji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, organizacji społecznych oraz mieszkańców. Wnioski o podjęcie czynności kontrolnych przekazane zostały również przez Najwyższą Izbę Kontroli, Policję oraz Prokuraturę. Wnioski te oraz sygnały uwzględniane były w ramach prowadzonych w 2004 roku kontroli. W sytuacji braku możliwości podjęcia kontroli, były one brane pod uwagę przy konstruowaniu planu kontroli na 2005 rok.Zestawienie korespondencji otrzymanej od radnych, komisji organów stanowiących, organizacji społecznych oraz mieszkańców przedstawiono w poniższej tabeli:
Jednostka samorządu terytorialnego | Autor korespondencji | Podjęte czynności kontrolne | Przedmiot pisma |
Gmina Rzgów | Stowarzyszenie Kupców Powiatu Łódź-Wschód | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Pobieranie opłaty targowej |
Gmina Rzgów | Mieszkaniec | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Udzielanie zamówień publicznych |
Miasto Piotrków Trybunalski | Mieszkaniec | Przekazane wg właściwości US w Piotrkowie Trybunalskim | Uiszczanie podatków należnych budżetowi państwa |
Gmina Nowa Brzeźnica | Pracownicy jednostek oświatowych | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Wykorzystanie funduszu nagród dla nauczycieli |
Gmina Kodrąb | Mieszkaniec | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Wydatki na zadania z zakresu pomocy społecznej |
Gmina Bolimów | Przedsiębiorca | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Udzielanie zamówień publicznych |
Miasto Łęczyca | Klub radnych | Objęte kontrolą przez Prezesa UZP | Udzielanie zamówień publicznych |
Gmina Łyszkowice | Mieszkaniec | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Udzielanie zamówień publicznych, sprzedaż lokali mieszkalnych |
Gmina Dobryszyce | Radny | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Udzielanie zamówień publicznych, wydatki osobowe, sprzedaż nieruchomości |
Gmina Kluki | Radni | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Udzielanie zamówień publicznych, sprzedaż nieruchomości |
Miasto i Gmina Stryków | Radni | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Wykonanie budżetu za 2003 rok |
Gmina Skomlin | Mieszkaniec | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Wydatki na utrzymanie budynku komunalnego |
Miasto Zduńska Wola | Przedsiębiorca | Udzielono odpowiedzi | Realizacja umowy o roboty budowlane |
Miasto Sieradz | Przedsiębiorca | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Udzielanie zamówień publicznych |
Gmina Ostrówek | Mieszkanka | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Zatrudnienie w UG żony Wójta Gminy |
Gmina Radomsko | Mieszkaniec | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Nieprawidłowości w zakresie wydatków bieżących (m.in. związanych z utrzymaniem Urzędu) |
Miasto Zduńska Wola | Mieszkaniec | Udzielono odpowiedzi | Wypłata nagrody jubileuszowej |
Powiat Poddębicki | Mieszkaniec | Udzielono odpowiedzi | Gospodarka finansowa Powiatu |
Gmina Gidle | Rada Rodziców przy Zespole Szkół | Udzielono odpowiedzi | Podział subwencji oświatowej przez Radę Gminy |
Gmina Gidle | Mieszkanka | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Regulowanie zobowiązań wobec Wspólnoty Mieszkaniowej |
Miasto Brzeziny | Przedsiębiorca | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Udzielanie zamówień publicznych |
Miasto Brzeziny | Komisja Rewizyjna Rady Miasta | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Gospodarka majątkiem (składowisko żeliwa w Tadzinie) |
Miasto Pabianice | Komitet ds. Przeprowadzenia Referendum Gminnego | Badane w ramach kontroli kompleksowej | Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych |
Gmina Skierniewice | Mieszkanka | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Wymiar podatków lokalnych |
Gmina Wodzierady | Radny | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Naruszenie ustawy "antykorupcyjnej" |
Powiat Łódź-Wschód | Apteka "ACEMA" | Udzielono odpowiedzi po zbadaniu w trybie art.77a ustawy o samorządzie powiatowym | Udzielanie zamówień publicznych |
Powiat Poddębicki | Radni | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli (kontrola w 2005 roku) | Wypełnianie funkcji przez organ założycielski wobec samodzielnego publicznego zoz |
Miasto Łęczyca | Mieszkaniec | Udzielono odpowiedzi | Ustalanie cen zbywanych lokali mieszkalnych |
Miasto Łęczyca | Radni | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Wydatki na wyprawki z tytułu urodzenia dziecka, zakup bonów skarbowych) |
Gmina Wierzchlas | Radny | Zbadane w ramach kontroli kompleksowej | Wydatki na utrzymanie dróg gminnych |
Gmina Nowa Brzeźnica | Radny | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Realizacja Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych |
Miasto Łódź | Łódzkie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Prawidłowość wykorzystania dotacji przez organizacje pozarządowe |
Miasto Łódź | Mieszkaniec | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Wydatki na remonty budynków komunalnych |
Miasto Łódź | Mieszkańcy (liczna korespondencja) | Udzielono odpowiedzi | Naliczanie podatku Vat przez Administracje Nieruchomościami |
Miasto Łódź | ZNP | Zbadane w ramach kontroli doraźnej | Wydatki na wynagrodzenia nauczycieli |
Miasto Łódź | Mieszkaniec | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Przyznawanie świadczeń opieki społecznej |
Miasto Łódź | Przedsiębiorca | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Pobór opłaty targowej |
Gmina Budziszewice | Mieszkaniec | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Wymiar podatku rolnego i od nieruchomości |
Gmina Budziszewice | Mieszkaniec | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Udzielanie zamówień publicznych, realizacja inwestycji |
Powiat Radomszczański | Poseł na Sejm RP | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Wydatki na budowę szpitala oraz na modernizacje dróg powiatowych |
Powiat Bełchatowski | Organy Powiatu, mieszkaniec | Do zbadania w ramach kontroli w 2005 roku | Gospodarowanie majątkiem przez powiatową jednostkę organizacyjną |
Miasto Kamieńsk | Radni | Do wykorzystania w ramach przyszłych kontroli | Udzielanie zamówień publicznych |
Gmina Rusiec | Mieszkaniec | Udzielono odpowiedzi, po wyjaśnieniu w trybie art.88 ustawy o samorządzie gminnym | Zatrudnienie brata Wójta w Urzędzie Gminy |
Miasto i Gmina Opoczno | Mieszkaniec | Udzielono odpowiedzi | Przyznawanie świadczeń opieki społecznej |
Gmina Lutomiersk | Mieszkaniec | Do zbadania w ramach kontroli kompleksowej w 2005 roku | Rozliczenie inwestycji wodociągowych |
W ramach czynności kontrolnych w 2004 roku badano zagadnienia będące przedmiotem wniosków organów policji i prokuratury, jak również materiały z przeprowadzonych kontroli przekazano tym organom, na ich wniosek przekazany po zakończeniu kontroli. Dotyczyło to następujących jednostek samorządu terytorialnego.
- Gmina Rzgów - Prokuratura Rejonowa w Pabianicach.
- Powiat Poddębice - Komenda Główna Policji CBŚ Zarząd XVI w Łodzi.
- Gmina Dobryszyce - Komenda Główna Policji CBŚ Zarząd XVI w Łodzi.
- Powiat Opoczyński - Prokuratura Rejonowa w Opocznie.
- Miasto i Gmina Tuszyn - Prokuratura Rejonowa w Piotrkowie Trybunalskim, Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi.
- Gmina Nowa Brzeźnica - Prokuratura Rejonowa w Wieluniu.
- Zakład Energetyki Cieplnej w Pabianicach - Prokuratura Rejonowa w Pabianicach.
- Gmina Krośniewice - Komenda Powiatowa Policji w Kutnie, Prokuratura Rejonowa w Łęczycy.
W 2004 roku otrzymano także wnioski organów Prokuratury i Policji, które będą realizowane
w 2005 roku. Wnioski dotyczyły - Gminy Galewice, Miasta Tomaszów Mazowiecki, Powiatu Radomszczańskiego, Powiatu Poddębickiego.
W rezultacie przeprowadzonych kontroli RIO w Łodzi złożyła dwa zawiadomienia o prawdopodobieństwie popełnienia przestępstwa dotyczące Gminy Kodrąb (postępowanie zostało umorzone) oraz Miasta i Gminy Poddębice (postępowanie jest w toku).
Ministra Finansów i Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poinformowano o stwierdzonym w wyniku kontroli przeprowadzonej w Gminie Pątnów nierzetelnym rozliczeniu dotacji przekazanej Gminie na usuwanie skutków powodzi oraz naruszeniu warunków zawartej umowy w sprawie przekazania dotacji. Urząd Kontroli Skarbowej w Łodzi poinformowano o nieprawidłowościach stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonej w Mieście i Gminie Łask w zakresie wniesienia aportu do spółki komunalnej.
Ponadto, w wyniku kilku kontroli przekazano następujące sygnalizacje.
- Państwowa Inspekcja Pracy - informacja o wynikach kontroli w Gminie Poświętne.
- Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego - informacja o wynikach kontroli w Gminie Kodrąb.
- Samorządowe Kolegium Odwoławcze - informacja o wynikach kontroli w Gminie Wodzierady oraz w Gminie Kodrąb.
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska - informacja o wynikach kontroli w Mieście Brzeziny.
- Urząd Kontroli Skarbowej w Łodzi - informacja o wynikach kontroli w Mieście Brzeziny.
- Wojewoda Łódzki - informacja o wynikach kontroli w Gminie Wodzierady.
Ogólna charakterystyka wyników realizowanych kontroli
W 2004 roku RIO w Łodzi przeprowadziła kontrole w gminnych i powiatowych jednostkach samorządu terytorialnego oraz samorządowych jednostkach organizacyjnych (w szczególności - w domach pomocy społecznej). Wyniki zrealizowanych kontroli były bardzo zróżnicowane.
W szeregu jednostkach rezultaty czynności kontrolnych nie dawały podstaw do formułowania daleko idących zastrzeżeń w zakresie gospodarki finansowej i zamówień publicznych. W kilku jednak wypadkach ujawnione naruszenia miały istotny charakter i dotyczyły wielu obszarów objętych kontrolą przez inspektorów RIO. W pierwszej kolejności wymienić należy w tej grupie kompleksowe kontrole gospodarki finansowej i zamówień publicznych przeprowadzone
w Mieście i Gminnie Poddębice, Gminie Pątnów, Gminie Rzgów oraz Gminie Kodrąb.
W ramach kontroli kompleksowych badano - według wspólnego dla wszystkich izb programu [1] - tematykę realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości. Stwierdzone uchybienia i nieprawidłowości przyczyniły się do podjęcia przez kontrolowane jednostki czynności skutkujących pobraniem należnych dochodów podatkowych, często w znacznej wysokości (np. Miasto i Gmina Łask). Dużą uwagę, w związku ze zmianą regulacji prawnych, poświęcono zagadnieniom udzielania dotacji i zlecania zadań na rzecz podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych. Uwaga ta może być także odniesiona do problematyki udzielania zamówień publicznych. Naruszenie zasad udzielania zamówień publicznych oraz naruszenie zasad udzielania dotacji z budżetu było przedmiotem większości zawiadomień złożonych do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych.
Stałym elementem tematyki kontroli kompleksowej są zagadnienia związane z ustaleniem i przestrzeganiem procedur kontroli finansowej. Właściwe określenie procedur kontroli pozwala zapobiegać wielu negatywnym zjawiskom związanym z prowadzeniem gospodarki finansowej, daje szanse uniknięcia nieprawidłowości i uchybień, a nie ich ujawnienia ex post, jak w przypadku kontroli następczej.
W zakresie sprawozdawczości budżetowej główny nacisk położono na rzetelność danych wykazywanych w sprawozdaniach dotyczących długu publicznego oraz podstawowych dochodów podatkowych. W kilku przypadkach w wyniku korekty danych dotyczących skutków finansowych udzielonych ulg, zwolnień i umorzeń oraz skutków finansowych obniżenia górnych stawek podatkowych jednostki samorządowe zostały zobowiązane do zwrotu kwot subwencji (Gmina Kobiele Wielkie, Miasto i Gmina Łask, Gmina Sadkowice). Kontrola dotycząca długu publicznego przeprowadzona w Mieście Łęczyca wykazała, między innymi, nieprawidłowe ustalenie źródeł pokrycia deficytu budżetowego w budżecie na 2004 rok, co skutkowało koniecznością dokonania zmian w budżecie uchwalonym na ten rok.
Zestawienie najistotniejszych nieprawidłowości stwierdzanych w toku kontroli
Poniżej przedstawiono zestawienie najczęściej pojawiających się nieprawidłowości – stwierdzanych w ramach realizowanych w 2004 roku kontroli gospodarki finansowej
i zamówień publicznych.
W zakresie spraw organizacyjnych
Cel kontroli:
Zbadanie obowiązujących w jednostce unormowań wewnętrznych dotyczących przyjętych zasad rachunkowości, zasad ewidencji majątku i jego inwentaryzacji, procedur kontroli finansowej. kontrola przestrzegania przyjętych procedur kontroli. Analiza przyjętych rozwiązań organizacyjnych w zakresie rozłożenia odpowiedzialności za wykonywanie obowiązków związanych z prowadzeniem gospodarki finansowej i udzielaniem zamówień publicznych.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- braku prawidłowego opisu przyjętych w jednostce zasad prowadzenia rachunkowości (np. brak prawidłowo ustalonego planu kont),
- braku pisemnego ustalenia przez kierownika jednostki procedur kontroli finansowej, niepełne ustalenie procedur (np. brak postanowień zapewniających wstępną ocenę celowości zaciągania zobowiązań i dokonywania wydatków),
- wykonywania obowiązków z zakresu prowadzenia gospodarki finansowej przez pracowników nie posiadających stosownego upoważnienia udzielonego przez kierownika jednostki,
- zaniechaniu aktualizacji obowiązujących w jednostce unormowań wewnętrznych
w związku ze zmianami w przepisach powszechnie obowiązujących.
W zakresie funkcjonowania ewidencji księgowej i sprawozdawczości
Cel kontroli:
Zbadanie prawidłowości ewidencjonowania operacji gospodarczych (bieżące, rzetelne, sprawdzalne). Kontrola sporządzania wymaganych przepisami sprawozdań finansowych i ich zgodności z ewidencją księgową.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- braku prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dla jednostek organizacyjnych,
- braku sporządzania sprawozdań jednostkowych przez jednostki organizacyjne,
- braku właściwego zabezpieczenia systemu przetwarzania danych,
- ewidencjonowania operacji gospodarczych niezgodnie z zasadami przyjętymi w zakładowym planie kont, przykładowo na kontach nie przewidzianych w tym planie,
- zaniechania prowadzenia ewidencji analitycznej (w szczególności - zestawienia obrotów i sald),
- nie prowadzenia wszystkich wymaganych ksiąg rachunkowych,
- wykazywania w sprawozdaniach budżetowych danych niezgodnych z ewidencją księgową,
- nieprawidłowego ustalenia wartości zobowiązań tworzących dług publiczny.
W zakresie gospodarki kasowej
Cel kontroli:
Zbadanie prawidłowości dokumentowania operacji kasowych, terminowości odprowadzania gotówki na rachunki bankowe, poprawności dowodów księgowych, przestrzegania zakazu przeznaczania przyjętych przez jednostkę budżetową dochodów bezpośrednio na wydatki tej jednostki. Kontrola zapewnienia wewnętrznej kontroli w zakresie obrotu gotówkowego.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- nieprawidłowego sporządzania raportów kasowych,
- nieprawidłowego dokumentowania ujętych w raportach operacji gospodarczych,
- braku kontroli wewnętrznej w zakresie obrotu gotówkowego,
- nieterminowego odprowadzania przyjętych dochodów na rachunki bankowe,
- nieterminowego rozliczania udzielonych zaliczek,
- udzielania zaliczek w sytuacjach nie przewidzianych w obowiązujących przepisach.
W zakresie ewidencji majątku i jego inwentaryzacji
Cel kontroli:
Zbadanie prawidłowości ewidencjonowania majątku jednostki, jego umarzania, inwentaryzacji. Zbadanie przyjętych zasad ochrony mienia.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- zaniechania przeprowadzenia inwentaryzacji w odniesieniu do części składników majątkowych,
- zaniechania rozliczenia inwentaryzacji,
- przeprowadzenia inwentaryzacji niezgodnie z zasadami ustalonymi w instrukcji inwentaryzacyjnej,
- stosowania nieprawidłowych stawek umorzeniowych,
- nieprawidłowego ustalenia wartości środka trwałego powstałego w wyniku realizacji inwestycji,
- nie objęcia ewidencją majątkową gruntów i budynków stanowiących własność jednostki.
W zakresie dochodów z tytułu podatków i opłat lokalnych
Cel kontroli:
Zbadanie prawidłowości działań organów kontrolowanych jednostek w zakresie realizacji dochodów z tytułu podatków i opłat lokalnych – w szczególności – analiza przestrzegania zasady powszechności opodatkowania, badanie prawidłowości stosowanych stawek podatkowych, badanie terminowości podejmowania czynności windykacyjnych, badanie zasad działania kontroli podatkowej. Zbadanie przestrzegania przepisów przy udzielaniu ulg podatkowych, w tym także dla przedsiębiorców.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- zaniechania działań windykacyjnych lub ich nieterminowego podejmowania,
- stosowania nieprawidłowych stawek podatkowych przy wymiarze podatków dla osób fizycznych,
- zaniechania dokonywania czynności sprawdzających w odniesieniu do składanych przez podatników deklaracji podatkowych,
- zaniechania podjęcia kontroli podatkowej w sytuacjach oczywiście wątpliwych,
- zaniechania prowadzenia postępowania wyjaśniającego (podatkowego) przy wydawaniu decyzji dotyczących ulg podatkowych,
- wydawania decyzji w sprawie stosowania ulg w zapłacie podatków nie przewidzianych
w przepisach prawa podatkowego (w szczególności - zaniechanie poboru podatku),
- zaniechania egzekwowania odsetek z tytułu nieterminowych wpłat należności podatkowych.
W zakresie innych dochodów
Cel kontroli:
Zbadanie przestrzegania przepisów określających zasady i procedury realizacji dochodów o charakterze niepodatkowym, w szczególności dochodów z majątku, opłat za zajęcie pasa drogowego, opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, dochodów z tytułu renty planistycznej i opłaty adiacenckiej.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- naruszenia procedur zbywania nieruchomości, określonych przez ustawę o gospodarce nieruchomościami,
- wydzierżawiania nieruchomości na okres dłuższy niż trzy lata bez zgody organu stanowiącego jednostki samorządowej,
- stosowania nieprawidłowych stawek opłat za zajęcie pasa drogowego,
- stosowania stawek opłat za zajęcie pasa drogowego określonych w nieobowiązujących przepisach,
- zaniechania podjęcia czynności mających na celu windykację zaległości z tytułu czynszów najmu, dzierżawy i opłat za użytkowanie wieczyste gruntu,
- umarzania należności o charakterze cywilnoprawnym mimo braku podjęcia przez organ stanowiący stosownej uchwały,
- nie wydawanie decyzji o wygaśnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych mimo braku wniesienia opłaty.
W zakresie wydatków osobowych
Cel kontroli:
Zbadanie zgodności z prawem wydatków na wynagrodzenia pracowników, podróże służbowe, diety dla radnych oraz innych wydatków ponoszonych na podstawie umów o dzieło i zlecenia. Zbadanie terminowości odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- wypłacania nagród na rzecz sołtysów,
- wypłacania nagród na rzecz członków zarządu, wójtów, burmistrzów,
- wypłacania ryczałtów pieniężnych na rzecz komendantów (prezesów) ochotniczych straży pożarnych,
- nieprawidłowego rozliczania kosztów podróży służbowych pracowników,
- naruszania przepisów określających wymogi kwalifikacyjne dla pracowników samorządowych,
W zakresie wydatków inwestycyjnych
Cel kontroli:
Zbadanie prawidłowości czynności podejmowanych w związku z przygotowaniem inwestycji i zabezpieczeniem środków w planie finansowym. Zbadanie sposobu finansowania i rozliczenia inwestycji. Analiza wykorzystania otrzymanych dotacji celowych. Analiza przestrzegania przez kontrolowaną jednostkę postanowień zawartych umów. Zbadanie przestrzegania przez jednostkę obowiązków związanych z nadzorem nad wykonywanymi zadaniami inwestycyjnymi.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- realizacji inwestycji bez spełnienia wszystkich wymogów wynikających z przepisów Prawa budowlanego,
- zaciągania zobowiązań przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego z przekroczeniem posiadanego zakresu upoważnienia,
- nienależytego sprawowania nadzoru nad realizacją robót inwestycyjnych,
- braku rozliczenia zrealizowanej inwestycji.
W zakresie przestrzegania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych
Cel kontroli:
Zbadanie przestrzegania trybu i zasad udzielania zamówień publicznych.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- nieprawidłowego ustalenia wartości zamówienia,
- udzielania zamówień publicznych z naruszeniem przepisów określających sposób prowadzenia postępowania (np. rozpatrywanie ofert podlegających odrzuceniu, wadliwe sporządzenie specyfikacji istotnych warunków zamówienia, nieprawidłowe ustalenie kwoty wadium lub kwoty zabezpieczenia należytego wykonania umowy),
- dokonywania niedozwolonych zmian zawartych umów w sprawie udzielenia zamówienia publicznego.
W zakresie innych zagadnień związanych z wykonywaniem budżetu jednostki samorządu terytorialnego i realizacją jej zadań
Cel kontroli:
Zbadanie innych niż wyżej wymienione działań jednostki samorządu terytorialnego związanych z wykonywaniem uchwały budżetowej. Między innymi, zbadanie prawidłowości wydatków ponoszonych na zadania z zakresu ochrony przeciwpożarowej, profilaktyki antyalkoholowej, sportu, kultury, promocji, zdrowia, pomocy społecznej – w tym wydatków (w formie dotacji) na rzecz jednostek nie zaliczonych do sektora finansów publicznych. Zbadanie wykorzystania dotacji otrzymanych na realizację zadań zleconych. Zbadanie rozliczeń z jednostkami organizacyjnymi (dotacje dla zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych, wpłaty tych podmiotów do budżetu).
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:
- udzielania dotacji podmiotom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych bez stosowania trybu określonego przez organ stanowiący jednostki lub z naruszeniem tego trybu,
- zaniechania bieżącej kontroli sposobu realizacji zadań powierzonych podmiotom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych,
- nie egzekwowania zwrotu nieprawidłowo wykorzystanych dotacji udzielonych podmiotom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych,
- udzielania dotacji przedmiotowych jednostkom organizacyjnym mimo braku ustalenia stawek jednostkowych przez organ stanowiący jednostki samorządowej,
- wydatkowania środków uzyskanych z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na cele nie związane z realizacją gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych,
- finansowania z budżetu funkcjonowania ochotniczych straży pożarnych poza zakresem określonym przez ustawę o ochronie przeciwpożarowej.
Załącznik nr 1 do sprawozdania
Wykaz kontroli kompleksowych
1. Miasto i Gmina Poddębice.
2. Gmina Bolimów.
3. Gmina Mniszków.
4. Gmina Wróblew.
5. Gmina Dobroń.
6. Gmina Andrespol.
7. Gmina Moszczenica.
8. Gmina Wodzierady
9. Gmina Godzianów
10. Gmina Brójce
11. Powiat Zgierski
12. Powiat Poddębice
13. Powiat Pabianicki
14. Powiat Zduńskowolski
15. Powiat Rawski
16. Powiat Łódzki - Wschodni
17. Gmina Grabica
18. Gmina Głuchów
19. Gmina Kobiele Wielkie
20. Gmina Lubochnia
21. Gmina Krośniewice
22. Gmina Dąbrowice
23. Gmina Klonowa
24. Gmina Osjaków
25. Gmina Konopnica
26. Gmina Nieborów
27. Miasto Łęczyca
28. Gmina Czarnożyły
29. Gmina Kodrąb
30. Gmina Kluki
31. Gmina Buczek
32. Gmina Cielądz
33. Gmina Lututów
34. Gmina Ozorków
35. Miasto Ozorków
36. Gmina Poświętne
37. Miasto i Gmina Łask
38. Gmina Tomaszów Mazowiecki
39. Gmina Góra Św. Małgorzaty
40. Miasto i Gmina Przedbórz
41. Gmina Sadkowice
42. Gmina Rzgów
43. Miasto i Gmina Pajęczno
44. Gmina Siemkowice
45. Gmina Kiełczygłów
46. Gmina Dobryszyce
47. Gmina Zduny
48. Gmina Bełchatów
49. Miasto Konstantynów Łódzki
50. Gmina Białaczów
51. Miasto Aleksandrów Łódzki
52. Gmina Sędziejowice
53. Gmina Paradyż
54. Gmina Pątnów
55. Gmina Strzelce Wielkie
56. Gmina Ostrówek
57. Gmina Inowłódz
58. Gmina Wolbórz
59. Miasto Głowno
60. Gmina Drużbice
61. Miasto i Gmina Uniejów
62. Gmina Rzeczyca
63. Gmina Wierzchlas
64. Gmina Sieradz
65. Miasto i Gmina Działoszyn
66. Miasto Pabianice
67. Gmina Wartkowice
68. Gmina Żelechlinek
PRZYPISY
[1] Program kontroli opracowała RIO w Łodzi jako izba koordynująca kontrolę.