M. i Gm. Łask - Kontrola kompleksowa przeprowadzona przez RIO w Łodzi w 2004 roku
XMLTreść
Wystąpienie pokontrolne przekazane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi Miastu i Gminie Łask po zakończeniu kompleksowej kontroli gospodarki finansowej, udostępniane na podstawie art.6 ust.1 pkt 4 lit "a" tiret drugi ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej.
Pan
JACEK PAŁUSZYŃSKI
Burmistrz Łasku
WK – 602/81/2004
Działając na podstawie art. 9 ust.2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U nr 55, poz.577 z późn. zm.) informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła kompleksową kontrolę gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Mieście i Gminie Łask. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały, przede wszystkim, z nieznajomości przepisów, ich wadliwej interpretacji, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa oraz braku stosownych procedur wewnętrznej kontroli finansowej. Wykazane uchybienia i nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:W zakresie spraw organizacyjnych
1. Instrukcja obiegu i kontroli dokumentów księgowych od dnia wejścia w życie, tj. od dnia 1 stycznia 1996 roku, nie była aktualizowana. Jako podstawę prawną powołano w niej nie obowiązujące już zarządzenie nr 46 Ministra Finansów z dnia 1 sierpnia 1995 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia rachunkowości oraz jednolitych planów kont dla państwowych i gminnych jednostek budżetowych i ich gospodarstw pomocniczych, zakładów budżetowych, państwowych i gminnych funduszy celowych oraz gmin ich związków (Dz. Urz. Min. Fin. nr 14, poz.60). W instrukcji nie określono przepływu dokumentów od chwili ich sporządzenia lub wpływu do jednostki, aż do momentu dekretacji i przekazania do zaksięgowania. Nie wskazano też osób (stanowisk) odpowiedzialnych za konkretne czynności związane z obiegiem dokumentów. Instrukcja nie uwzględniała wszystkich postanowień wynikających z obowiązujących przepisów oraz wypracowanych i sprawdzonych przez praktykę rozwiązań w zakresie organizacji, kontroli i obiegu dokumentów, a w szczególności:
- ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 76, poz. 694 z późn. zm.),
- ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U nr 15, poz. 148 z poźn. zm.),
- ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz.177),
- rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. nr 112, poz. 1319),
- komunikatu nr 1 Ministra Finansów z dnia 30 stycznia 2003 roku w sprawie ogłoszenia „Standardów kontroli finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych” (Dz. Urz. Min. Fin. nr 3, poz.13).
2. Zapis wynikający z instrukcji kontroli wewnętrznej, zgodnie z którym zakres kontroli wewnętrznej wykonywanej przez pracowników określony powinien być w zakresie czynności, nie był spójny z treścią zakresów czynności przechowywanych w aktach osobowych pracowników. Analiza zakresów czynności kierowników jednostek organizacyjnych oraz Sekretarza Gminy, Skarbnika Gminy, naczelników wydziałów i ich zastępców, pracownika dokonującego zakupu materiałów biurowych wykazała, że zakresy nie odnoszą się do powyższego zagadnienia, nie nakładają na poszczególnych pracowników odpowiedzialności za sprawowanie kontroli finansowej danych operacji gospodarczych. Kontrolującym przedłożono tylko wykaz osób upoważnionych do podpisywania (kontroli) dokumentów pod względem merytorycznym, stanowiący załącznik do ww. instrukcji.
3. Kontrolowana jednostka nie posiadała dokumentacji opisującej przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości – spełniającej wszystkie wymogi wynikające z art.10 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości. Ustalone przez Burmistrza Łasku zarządzeniem nr 77/04 z dnia 24 czerwca 2004 roku zasady prowadzenia rachunkowości dla budżetu Gminy Łask nie odpowiadały wymogom stawianym przez przepisy powołanej wyżej ustawy. Jednostka winna ustalić sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, załączyć ich wykaz, opis systemu przetwarzania danych, jak i systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów. W zakładowym planie kont należy jednoznacznie określić, które z fakultatywnych rozwiązań dopuszczonych ustawą przyjęte zostały do stosowania. Przyjęte rozwiązania powinny ułatwiać sprawowanie wewnętrznej kontroli operacji gospodarczych, umożliwiać prawidłowe ustalanie tytułów rozrachunków publiczno-prawnych oraz uzyskiwania danych niezbędnych do sporządzania sprawozdań finansowych.
Odpowiedzialność za ustalenie i zapewnienie prawidłowego stosowania procedur wewnętrznej kontroli finansowej ponosi Burmistrz Miasta - zgodnie z art.28a ustawy o finansach publicznych. Burmistrz - jako kierownik jednostki w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości - ponosi także odpowiedzialność za ustalenie i aktualizację zasad prowadzenia rachunkowości
W zakresie gospodarki kasowej
1. Kierownik kontrolowanej jednostki nie ustalił wysokości pogotowia kasowego. Według oświadczenia Skarbnika Gminy i kasjerki stan pogotowia kasowego przyjęto w wysokości 2.000 zł, natomiast z pisma (bez numeru) z dnia 2 stycznia 1995 roku podpisanego przez „A. Owczarek” (brak pieczątki imiennej z określeniem stanowiska) wynikało, że pogotowie kasowe ustalono w wysokości 10.000,00 zł.
2. W instrukcji kasowej nie została określona górna wartość gotówki jaka może być przechowywana w kasie Urzędu do dnia następnego (bez odprowadzenia do banku).
3. W aktach osobowych Pani Anety Sadzińskiej, której przypisano zastępstwo kasjera, brak było zapytania o karalności. Zgodnie z zapisem § 26 obowiązującej w jednostce instrukcji obiegu dokumentów księgowych - kasjerem może być osoba ciesząca się nienaganną opinią i nie karana za przestępstwa gospodarcze.
4. W wielu przypadkach na dokumentach księgowych brak było pieczęci imiennych pozwalających na zidentyfikowanie podpisu osób upoważnionych do prowadzenia kontroli merytorycznej, formalno-rachunkowej itp.
5. Pracownik pobierający stałe zaliczki na dokonywanie zakupów bieżących nie posiadał pisemnego upoważnienia do ich pobierania. W Urzędzie nie opracowano zasad, z których wynikałby sposób i termin rozliczenia się z pobranych środków.
6. Stwierdzono przypadki rozliczenia się z pobranej zaliczki po ustalonym terminie, np. pozycja księgowa 1358/21142/03.
7. W wyniku kontroli dokumentów przedłożonych do rozliczenia zaliczek zaewidencjonowanych pod pozycjami oznaczonymi numerami 231/11191/03 i 247/11393/03, na łączną kwotę 5.227,66 zł, pobranych przez Pana Andrzeja Marę i Pana Grzegorza Stolarka w celu zakupu sprzętu sportowego dla radnych biorących udział w V MIĘDZYNARODOWYCH MISTRZOSTWACH POLSKI RADNYCH W HALOWEJ PIŁCE NOŻNEJ „5”, odbywających się w Wolsztynie, w dniach 28-30 marca 2003 roku, stwierdzono następujące nieprawidłowości:
- dokonano wypłat zaliczek osobom nie będącym pracownikami Urzędu, co było niezgodne z § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2000 roku w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz szczegółowych zasad i terminów rocznych rozliczeń i wpłat do budżetu przez zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych (Dz. U. nr 122, poz. 1333),
- kontrolującym nie przedłożono dokumentacji dotyczącej liczby radnych biorących udział w mistrzostwach. Z pisma radnych Pana Grzegorza Stolarka i Pana Tomasza Różańskiego – skierowanego w dniu 27 marca 2003 roku do Przewodniczącego Rady Miejskiej w Łasku o wyrażenie zgody na wykorzystanie prywatnych samochodów (Wyłączenie) [1] do celów służbowych – wynikało, że Gminę Łask na ww. mistrzostwach reprezentowało 8 radnych, natomiast wystawiono tylko 4 polecenia wyjazdu służbowego. Z wyjaśnień Skarbnika Gminy oraz inspektorów Biura Rady Miejskiej wynikało, że w rozgrywkach brało udział 6 radnych,
- kontrolujący stwierdzili, że w ramach otrzymanej zaliczki zakupiono 16 sztuk dresów (faktura nr 39/03/03/FV z dnia 28 marca 2003 roku za łączną kwotę 1.659,20 zł). Jednocześnie - jak ustalono powyżej - w zawodach brało udział tylko sześciu radnych, a zawody zostały rozegrane w halach sportowych. Ponadto z faktury VAT nr 40/03/03 wynikało, że w tym samym dniu i w tej samej firmie dokonano również zakupu 16 kompletów piłkarskich za kwotę 683,20 zł. Z oświadczenia naczelnika Wydziału Edukacji, Spraw Społecznych i Mieszkaniowych wynikało, że zakupione dresy są w posiadaniu radnych Rady Miejskiej w Łasku oraz radnych Powiatu Łaskiego, natomiast stroje piłkarskie przekazano klubowi sportowemu MULKS w Łasku,
- z faktury VAT nr 9/2003 wystawionej przez sklep GRIZZLY Joanna Mielczarek w Łasku na kwotę 129,99 zł wynikało, że zakupu piłki NIKE oraz rękawic Kalifornia 289780 07 dokonano po mistrzostwach, tj. w dniu 1 kwietnia 2003 roku. Natomiast na odwrocie faktury dokonano adnotacji o treści: „piłkę i rękawice zakupiono na mecz piłki nożnej rozgrywany przez radnych w dniach 27-30.03.2003 roku, w ramach V mistrzostw Polski”.
Niezależnie od powyższych uwag dotyczących sposobu rozliczenia zaliczki należy wskazać, że zgodnie z art.111 ust.2 ustawy o finansach publicznych - wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w ustawach, w szczególności na: zadania własne jednostek samorządu terytorialnego; zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami; zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia; zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego; pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Z przedłożonych kontrolującym dokumentów nie wynikało z jakim zadaniem będącym zadaniem jednostki samorządu terytorialnego związane były poniesione wydatki. Okoliczność, że w określonej imprezie, zawodach biorą udział radni nie skutkuje automatycznie wnioskiem, że służy to realizacji zadań publicznych. Przedstawione dokumenty nie potwierdzając związku wydatków z wykonywaniem zadań publicznych oraz nie uzasadniają wniosku o istnieniu podstaw do prawnych dla ich poniesienia.
W zakresie realizacji budżetu pod kątem przestrzegania zasad gospodarki finansowej określonych w art. 92 pkt 3 ustawy o finansach publicznych
Z danych zawartych w sprawozdaniach RB-28S z wykonania planu wydatków budżetowych wynikało, że w odniesieniu do jednostek organizacyjnych ujętych w dziale 801 – Oświata i wychowanie oraz w dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza, suma zobowiązań wymagalnych i wykonanych wydatków była wyższa od kwot planowanych wydatków. Analiza sprawozdań za lata 2002 i 2003 wykazała, że nastąpiło przekroczenie planu o zobowiązania wymagalne wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu Skarbowego oraz dostawców towarów i usług na łączne kwoty – 687.250 zł w 2002 roku oraz 515.970 zł w 2003 roku.
Wydatki w zakresie oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej w kontrolowanym okresie wynosiły:
- 2002 rok – 14.966.795 zł, natomiast subwencja – 10.390.718 zł, z własnych środków Gminy przeznaczono kwotę 4.576.077 zł,
- 2003 rok – 16.283.491, a subwencja – 11.359.108 zł, z własnych środków Gminy przeznaczono kwotę 4.924.383 zł.
Z wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy Panią Mariannę Zgondek wynikało, że „obciążenia budżetu Gminy z tytułu wydatków oświatowych systematycznie rosną, stąd ww. zobowiązania wymagalne. W miarę pojawiających się możliwości finansowych, Gmina zobowiązania te sukcesywnie będzie likwidować. W czerwcu 2004 roku ze środków własnych przeznaczono dodatkowo na oświatę kwotę 1.158.116 zł na pokrycie zobowiązań. Po sporządzeniu sprawozdań za III kwartał zostanie dokonana analiza realizacji budżetu i wtedy zostaną dokonane stosowne zmiany w budżecie zmierzające do całkowitego oddłużenia oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej”.
Dyrektor Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łasku Pan Zygmunt Nowakowski wraz z główną księgową Panią Dorotą Cieślak - w dniu 28 września 2004 roku - złożyli wyjaśnienie, z którego wynikało, że przyczyną powstania zobowiązań w oświacie, w latach 2002-2003, był fakt, że niezbędne potrzeby, zgłaszane przez ZOSiP do budżetu, nie były uwzględniane w całości z powodu trudności finansowych Gminy. Otrzymywana subwencja oświatowa nie zabezpieczała podstawowych wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem szkół. Dodatkowe środki przeznaczane z budżetu Gminy Łask także nie wystarczały na pokrycie stałych kosztów placówek oświatowo-wychowawczych. Zobowiązania w zakresie płac i pochodnych oraz wydatków rzeczowych, powstałe w latach poprzednich są realizowane z bieżącego budżetu, dlatego niemożliwe jest zbilansowanie planowanych wydatków z faktycznie ponoszonymi.
Brak funduszy skutkował opóźnieniami w regulowaniu, m.in., składek na ubezpieczenia społeczne oraz należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, co skutkowało dokonaniem w 2003 roku wydatków z tytułu odsetek na łączną kwotę 15.496 zł (w dziale 801 – 12.316 zł i w dziale 854 – 3.180 zł).
Opisany stan wskazuje na naruszenie obowiązujących zasad gospodarki finansowej, bowiem zgodnie z art.28 ust.3 ustawy o finansach publicznych - wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów; w sposób umożliwiający terminową realizację zadań oraz w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
W myśl art.138 ust.1 pkt 2, 7 8, i 11 ustawy o finansach publicznych - przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych; przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągania zobowiązań obciążających budżet, wypłacenie wynagrodzeń w jednostce sektora finansów publicznych bez jednoczesnego wykonania, wynikającego z ustaw szczególnych, a ciążącego na pracodawcy, obowiązku pobrania, odprowadzenia lub opłacenia świadczeń lub składek, jak również dopuszczenie się zwłoki w regulowaniu zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych, powodującej uszczuplenie środków publicznych wskutek zapłaty odsetek za opóźnienie w zapłacie – stanowią czyny naruszenia dyscypliny finansów publicznych, na co wskazano w protokole kontroli.
O powyższych nieprawidłowościach Burmistrz Łasku był także informowany przez Regionalną Izbę Obrachunkową przy okazji wydawania opinii o przedłożonych sprawozdaniach z wykonania budżetu za lata 2002-2003:
- uchwała nr I/89/2003 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 22 kwietnia 2003 roku w sprawie opinii o sprawozdaniu Burmistrza Łasku za 2002 rok z wykonania budżetu, planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej przekazanych gminie ustawowo oraz zadań publicznych wykonywanych na podstawie porozumień z organami administracji rządowej,
- uchwała nr IV/107/2004 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 22 kwietnia 2004 roku w sprawie opinii o przedłożonym przez Burmistrza Łasku sprawozdaniu z wykonania budżetu za 2003 rok.
W zakresie dochodów z tytułu podatków i opłat
1. Kontrolujący stwierdzili przypadki złożenia deklaracji podatkowych przez osoby prawne - podatników podatku rolnego i podatników podatku od nieruchomości, po ustawowo wyznaczonym terminie. Terminy składania deklaracji podatkowych przez osoby prawne w zakresie wymienionych podatków określają obecnie: art. 6a ust.8 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 94, poz. 431 z późn. zm.) oraz art. 6 ust.9 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 9, poz. 84 z późn. zm.). Zgodnie z powołanymi unormowaniami deklaracje podatkowe, zarówno w zakresie podatku rolnego, jak i podatku od nieruchomości, powinny być złożone do dnia 15 stycznia każdego roku podatkowego, bądź w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego. Stosownie do art. 272 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.) - do obowiązków organów podatkowych pierwszej instancji należy dokonywanie czynności sprawdzających, m.in., w zakresie sprawdzania terminowości składania deklaracji.
2. W wyniku sprawdzenia deklaracji podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości za okres 2002-2004, złożonych przez wybranych losowo podatników będących osobami prawnymi, stwierdzono, że dwóch podatników podało nieprawidłowe wielkości powierzchni podlegających opodatkowaniu, a także, że część powierzchni stanowiących przedmiot opodatkowania objęta została niewłaściwą stawką podatku. Powyższe spowodowało wpłacenie podatku w zaniżonej wysokości na łączną kwotę 24.659 zł. Ponadto jeden z tych podatników nie złożył deklaracji na podatek rolny w wysokości 125,90 zł. W związku z ustaleniem w trakcie kontroli wskazanych różnic organ podatkowy podjął stosowne czynności wyjaśniające, które doprowadziły do złożenia deklaracji korygujących i wpłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę w łącznej wysokości 3.640,70 zł.
3. (Wyłączenie) [2]
W opisanych wyżej przypadkach (patrz punkt 2) organ podatkowy nie przeprowadzał postępowania wyjaśniającego, w celu ustalenia, czy zadeklarowane przez podatników powierzchnie stanowiące podstawę opodatkowania były prawidłowe, pomimo wykazania przez podatników mniejszych powierzchni w stosunku do poprzednich lat podatkowych bez odpowiedniego udokumentowania wskazanych zmian.
4. Kontrolujący ustalili, że podatnicy podatku od nieruchomości - osoby prawne niektóre raty podatku regulowali po ustawowo określonym terminie. Z tytułu nieterminowych wpłat organ podatkowy w kilku przypadkach nie egzekwował odsetek za zwłokę.
Obowiązek pobierania przez organ podatkowy odsetek za zwłokę w zapłacie zobowiązań podatkowych wynika z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 55 § 2 wskazanej ustawy w przypadku, gdy dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
5. W wyniku kontroli stwierdzono, że ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości udzielane były po wcześniejszym złożeniu informacji na temat uzyskanej przez podatnika pomocy publicznej. W dwóch przypadkach zakres tych informacji był niepełny, ponieważ nie określał precyzyjnie jakiego okresu one dotyczyły, natomiast zgodnie z art. 44 ust.1 ustawy z dnia 27 lipca 2002 roku o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców (Dz. U. nr 141, poz. 1177, z późn. zm. - obecnie nie obowiązująca) - informacja powinna dotyczyć okresu trzech kolejnych lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o udzielenie pomocy.
6. Kontrolujący ustalili, że w 2002 roku nakazy płatnicze w zakresie łącznego zobowiązania pieniężnego w miejscowości Budy Stryjewskie doręczone zostały w dniu 5 marca, a w 2003 roku w dniu 7 marca, tzn. bez zachowania 14 dniowego terminu, jaki jest wymagany pomiędzy datą doręczenia decyzji, a ustawowym terminem płatności I raty podatku. Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa - termin płatności podatku wynosi 14 dni od daty doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. Nie zachowanie powyższego terminu przy doręczaniu nakazów płatniczych, nie pozwalało organowi podatkowemu na egzekwowanie wpłaty I raty podatku w ustawowym terminie jej płatności to jest do 15 marca.
7. W wyniku kontroli udzielonych zwolnień w podatku rolnym z tytułu nabycia gruntów, stwierdzono że w sześciu przypadkach (decyzje nr nr: 3254/1/03, 3254/2/03, 3254/3/03, 3254/4/03, 3254/5/03, 3254/6/03) nieprawidłowo wyliczono okres zwolnienia z podatku. Zgodnie z art.12 ust. 3 ustawy o podatku rolnym - okres zwolnienia z podatku rolnego z tytułu nabycia gruntów na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie istniejącego wynosi 5 lat i liczy się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawarto umowę sprzedaży. Zwolnienia z tego tytułu udzielane są - zgodnie z art.13d ust.1 powołanej ustawy - na podstawie decyzji wydanej na wniosek podatnika. Zgodnie z art.13d ust.3 ustawy o podatku rolnym (obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 roku) zwolnienia i ulgi udzielane na wniosek podatnika stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek. W badanych przypadkach przepis te nie był przestrzegany, np. w przypadku decyzji nr 3254/6/04 stwierdzono, że wniosek podatnika złożony został w dniu 12 maja 2003 roku. Grunty zostały nabyte aktem notarialnym z dnia 11 czerwca 2002 roku. W decyzji z dnia 6 czerwca 2003 roku okres zwolnienia ustalono od dnia 1 lipca 2002 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku. Prawidłowo okres ten powinien zostać określony od dnia 1 czerwca 2003 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku. Łączna zawyżona kwota zwolnienia z tytułu udzielonych ulg wynosiła 510,60 zł.
8. (Wyłączenie) [3]
9. W wyniku kontroli stwierdzono, że organ podatkowy w kilku przypadkach podejmował z opóźnieniem czynności zmierzające do wyegzekwowania zaległych zobowiązań podatkowych, co naruszało przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. nr 137 poz. 1541 z późn. zm.). Przepisy wskazanego rozporządzenia zobowiązują wierzyciela do systematycznej kontroli terminowości zapłaty zobowiązania pieniężnego. W przypadku, gdy należność nie została zapłacona w terminie określonym w decyzji, albo wynikającym z przepisów prawa wierzyciel winien wysłać do zobowiązanego upomnienie, z zagrożeniem wszczęcia egzekucji po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Po bezskutecznym upływie terminu określonego w upomnieniu wierzyciel winien niezwłocznie wystawić tytuł wykonawczy i przesłać do Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Odpowiedzialność za stwierdzone nieprawidłowości w zakresie realizacji dochodów z tytułu podatków lokalnych ponosi Burmistrz Łasku działający jako organ podatkowy (art.13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
W zakresie dochodów z tytułu sprzedaży nieruchomości
1. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej sprzedaży następujących nieruchomości gruntowych: nr 273 położonej przy ul. Spokojnej w Łasku, nr 180/1 położonej przy ul. Kopernika w Łasku-Kolumnie, nr 496 położonej na os. Przylesie w Łasku, nr 816/03 położonej we wsi Bałucz, nr 486 położonej na os. Przylesie w Łasku, stwierdzono że ogłoszenie o przetargu podane zostało do publicznej wiadomości przed upływem terminów, o których mowa w art. 34 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2000 r., Dz.U. nr 46, poz. 543 z późn. zm.), tzn. z naruszeniem art. 38 ust.2 wskazanej ustawy.
2. W odniesieniu do sprzedaży, w drodze przetargu, działki oznaczonej nr 273, stwierdzono, że do dnia zawarcia umowy sprzedaży nabywca zapłacił kwotę 9.600 zł, pozostała część ceny wynosząca 66.000 zł została wpłacona po zawarciu przedmiotowej umowy, natomiast zgodnie z art. 70 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, cena sprzedawanej w drodze przetargu nieruchomości podlega zapłacie najpóźniej do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność.
3. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej sprzedaży nieruchomości oznaczonych nr 496 oraz nr 486, stwierdzono że wysokość wadium ustalona została w wysokości nizszej niż 5% ceny wywoławczej, co było niezgodne z § 4 ust.3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 1998 roku w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania przetargów na zbycie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy (Dz. U. nr 9, poz.30 z późn. zm.).
W zakresie dochodów z tytułu zajęcia pasa drogowego
1. W wyniku kontroli prawidłowości pobierania opłat za zajęcie pasa drogowego, stwierdzono, że w przypadku nieterminowej zapłaty należności określonych na podstawie zezwoleń nr 6/2002 oraz nr 20/2003, nie zostały naliczone odsetki za zwłokę, pomimo obowiązku wynikającego z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, której przepisy miały zastosowanie - zgodnie z art. 2 § 1 pkt 1 ww. ustawy - do podatków, a także opłat i niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione były organy podatkowe (przez niepodatkowe należności budżetowe należało rozumieć należności nie będące podatkami i opłatami, stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych - art.3 pkt 8 ustawy Ordynacja podatkowa). Opłaty za zajęcie pasa drogowego ustalał Burmistrz Łasku, będący jednocześnie organem podatkowym i zarządcą dróg gminnych. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 204, poz. 2086) - w przypadku nieterminowego uiszczania opłat za zajęcie pasa drogowego pobiera się odsetki ustawowe (art.40d ust.3 ustawy o drogach publicznych - obowiązuje od dnia 9 grudnia 2003 roku).
2. Kontrolujący stwierdzili, że kwota 3.682,56 zł, stanowiąca opłatę ustaloną na podstawie decyzji nr 24/2003, zaliczona została przez Burmistrza Łasku na zapłatę dla zajmującego pas drogowy za wykonanie określonych prac na rzecz Gminy Łask (przeniesienie płyt betonowych odzyskanych z nawierzchni ulic na działkę gminną). Kontrolujący stwierdzili, że wskazane prace nie były objęte żadną umową, nie sporządzono również protokołu, czy adnotacji potwierdzających ich wykonanie.
3. W wyniku kontroli decyzji zezwalających na zajęcie pasa drogowego stwierdzono, że wydawane one były z naruszeniem procedury określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1986 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych (Dz. U. nr 6, poz. 33 z późn. zm. - obecnie nie obowiązujące).
4. W wyniku kontroli stwierdzono, że w przypadku robót prowadzonych w pasie drogowym na podstawie zezwoleń nr nr: 4/2002, 10/2003, 11/2003, 12/2003, 14/2003, nie dokonano ich komisyjnego odbioru w celu stwierdzenia przywrócenia zajmowanego odcinka do poprzedniego stanu użyteczności, czym naruszono wymóg zawarty w § 7 ust. 2 ww. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych.
5. Na podstawie zezwolenia nr 1/2002 z dnia 22 stycznia 2002 roku wyrażono zgodę na zajęcie pasa drogowego w celu ustawienia tablicy reklamowej w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2002 roku. Wniosek złożony został w dniu 11 stycznia 2002 roku, co oznaczało, że w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 22 stycznia 2002 roku zajęcie pasa drogi nastąpiło bez zgody zarządcy drogi. Kolejne zezwolenie nr 7/2003 z dnia 15 lipca 2003 roku dotyczące wskazanej tablicy reklamowej dotyczyło okresu od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia 2003 roku. Wydane zostało na wniosek złożony dnia 11 lipca 2003 roku, tzn., że w terminie od dnia 1 lipca do dnia 15 lipca 2003 roku zajęto pas drogowy bez zezwolenia. W tej sytuacji zarządca drogi – poprzez zaniechanie – naruszył obowiązek wynikający z § 11 ust.3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym za zajęcie pasa drogi bez wymaganego zezwolenia powinien naliczyć i pobrać karę pieniężną w wysokości dziesięciokrotnej opłaty naliczonej na podstawie § 10a rozporządzenia (także art.40 ust.4 ustawy o drogach publicznych - w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym kontrolą).
6. W decyzjach nr nr 2/2002, 3/2002, 4/2002, 5/2002 stwierdzono zastosowanie nieprawidłowych wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego - naliczanych na podstawie § 8 ust.3, § 8 ust.6, § 10 ust.2 oraz § 10a w zw. z § 10b rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych (stawki nie odpowiadały wysokościom stawek waloryzowanym kwartalnie o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogłaszany przez Prezesa GUS - na podstawie § 10b ww. rozporządzenia Rady Ministrów). W zezwoleniach nr 21/2003 i 22/2003 zajęcie pobocza drogi objęto stawką 0,40 zł, zamiast 0,20 zł, gdyż stosownie do § 8 ust.4 ww. rozporządzenia Rady Ministrów - stawki opłat za zajęcie pasa drogowego w pełnej wysokości należało stosować do jezdni, torowisk i ciągów pieszych, natomiast odnośnie pozostałych elementów pasa drogowego - stawki te należało zmniejszyć o połowę. Ponadto wyliczenie opłaty w zezwoleniu nr 21/2003 nastąpiło niezgodnie z § 10 ust.3 przedmiotowego rozporządzenia, zgodnie z którym - za umieszczenie w pasie drogowym urządzenia o powierzchni rzutu poziomego mniejszej niż 1 m2 należało pobrać opłatę jednorazową jak za 1 m2.
Za nieprawidłowości związane z udzielaniem zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i pobieraniem opłat z tego tytułu odpowiedzialność ponosi Zarząd Gminy - do dnia objęcia funkcji przez Burmistrza wybranego w wyborach bezpośrednich w 2002 roku, a następnie Burmistrz Łasku - jako zarządcy dróg gminnych (art.19 ust.2 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych).
W zakresie wydatków związanych z realizacją Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
W wyniku kontroli wydatkowania środków na dofinansowanie działań podmiotów niepublicznych w latach 2002-2003 - na podstawie zawartych z nimi umów - dokonano następujących ustaleń:
1. W 2002 roku i w latach poprzednich finansowano realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych przez podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych, w sytuacji nie podjęcia przez Radę Miejską w Łasku uchwały w sprawie trybu postępowania o udzielenie dotacji, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania - na podstawie art.118 ust.3 ustawy o finansach publicznych. Uchwała została podjęta w dniu 11 lutego 2003 roku (uchwała Rady Miejskiej nr IV/27/03). Zlecenie zadania i udzielenie dotacji nie zostało poprzedzone ogłoszeniem o możliwości składania wniosków (ofert) przez jednostki nie zaliczone do sektora finansów publicznych na dofinansowanie zadań o charakterze publicznym i związanych z realizacją zadań własnych Gminy Łask, stosownie do wymogu jawności postępowania o udzielenie dotacji wynikającego z art.92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Wskazany w uchwale Rady Miejskiej nr IV/27/03 z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie uchwalenia Regulaminu przyznawania dotacji, sposobu jej rozliczania oraz kontroli wykonania zleconego zadania, termin składania ofert (do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma być realizowane zadanie) mógł być zastosowany dopiero do dotacji udzielanych na 2004 rok.
2. Podmioty niepubliczne otrzymujące dotacje nie składały ofert gwarantujących wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy, zgodnie z wymogami wynikającymi z art.25 ust.2 ustawy o finansach publicznych.
3. Treść umów naruszała art. 71 ust.2 pkt 3 w związku z art. 118 ust.2 ustawy o finansach publicznych, ponieważ nie określała trybu kontroli wykonywanego zadania.
W zakresie wydatków związanych z realizacją zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej
1. Gmina Łask nie zatrudniła komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej, stosownie do możliwości wynikającej z art. 32 ust.3a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 147, poz.1229 z późn. zm.). Natomiast od dnia 18 maja 1996 roku społeczną funkcję Komendanta Miejsko-Gminnego OSP pełnił Pan (Wyłączenie) [4]. W 2002 roku Zarząd Miejski przyznał ww. ryczałt w wysokości 420 zł miesięcznie, a od dnia 1 stycznia 2003 roku wysokość ryczałtu wynosiła 500 zł za kwartał. Ryczałt wypłacany był przez Zarząd Miejsko-Gminny OSP, a następnie – na podstawie obciążeniowych not księgowych – refundowany przez Gminę Łask. Powyższe działanie było sprzeczne z przepisami ww. ustawy, albowiem społecznej funkcji komendanta osp nie można utożsamiać ze stanowiskiem komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej. Wydatki ponoszone na podstawie wystawianych not obciążeniowych pozbawione były podstawy prawnej.
2. W wyniku kontroli dowodów księgowych stwierdzono, że w dniu 11 czerwca 2003 roku ze środków przeznaczonych na utrzymanie gotowości bojowej dokonano zakupu stołu do ping-ponga, zestawu paletek i piłeczek za kwotę 966,43 zł (faktura VAT nr 93/03 z dnia 11 czerwca 2003 roku, wystawiona przez PH MARTPOL Andrzej Kłucjasz, Łask, Plac 11 Listopada 27). Z opisu faktury dokonanego przez inspektora Panią Krystynę Pietrasik wynikało, że ww. stół zakupiono dla młodzieży wsi Sięganów, w oparciu o uzgodnienia Burmistrza Łasku z sołtysem tej wsi. Rachunek pod względem merytorycznym opisała Pani Janina Choińska – naczelnik Wydziału Spraw Społecznych i Gospodarki Mieszkaniowej; zaś wypłatę zatwierdzili Skarbnik Gminy i Burmistrz Łasku. Zakup stołu do ping-ponga nie mieścił się w granicach wydatków jakie gmina może ponosić na funkcjonowanie jednostek ochotniczej straży pożarnej, określonych w ustawie o ochronie przeciwpożarowej (art.28 i art.32 ustawy).
W zakresie wydatków (dotacji) na realizację zadań powierzonych - na podstawie umów – jednostkom spoza sektora finansów publicznych
W wyniku kontroli dotacji przyznanych w 2003 roku na rzecz stowarzyszeń kultury fizycznej na podstawie umów z dnia 10 kwietnia 2003 roku, które zostały zawarte przez Burmistrza Łasku, dokonano następujących ustaleń:
1. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji nie zostało poprzedzone ogłoszeniem o możliwości składania wniosków przez organizacje pozarządowe na dofinansowanie zadań o charakterze publicznym i związanych z realizacją zadań własnych Gminy Łask, stosownie do wymogu jawności postępowania o udzielenie dotacji wynikającego z art.92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Wskazany w uchwale Rady Miejskiej nr IV/27/03 z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie uchwalenia Regulaminu przyznawania dotacji, sposobu jej rozliczania oraz kontroli wykonania zleconego zadania, termin składania ofert (do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma być realizowane zadanie) mógł być zastosowany dopiero do dotacji udzielanych na 2004 rok.
2. Wypłata dotacji została błędnie zakwalifikowana w dziale 926 rozdziale 92605 § 2620 – dotacje przedmiotowe z budżetu dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, zamiast w § 2820 – dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji stowarzyszeniom. Z wyjaśnienia złożonego przez Panią Mariannę Zgondek – Skarbnika Gminy wynikało, że w latach 2002-2004 dotacje te zostały pomyłkowo zaklasyfikowane w § 2620 zamiast w § 2820, a uchybienie to zostało usunięte w czasie kontroli RIO w Łodzi zarządzeniem Burmistrza Łasku nr 108/04 z dnia 27 września 2004 roku (w odniesieniu do 2004 roku).
3. Przedmiot przeznaczonych do realizacji zadań we wszystkich objętych kontrolą umowach określony został identycznie, cyt.: „prowadzenie drużyny piłkarskiej, organizacja przygotowań i uczestnictwo w zawodach, turniejach, rozgrywkach ligowych, organizację ogólnodostępnych imprez sportowych, popularyzacja sportu wśród społeczeństwa”.
4. We wnioskach o przyznanie dotacji stowarzyszenia zwracały się o dofinansowanie klubu na zakup sprzętu sportowego, organizowanie zawodów sportowych czy inne cele statutowe, mieszając pojęcia przedmiotu zadania zleconego do wykonania i zakupów niezbędnych do realizacji tego zadania. Dotacja - stosownie do art. 118 ust.1 ustawy o finansach publicznych - nie stanowiła finansowego wsparcia dla podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych w zakresie ich działalności statutowej. Udzielenie dotacji powinno wiązać się ściśle ze zleceniem przez jednostkę samorządu terytorialnego konkretnego zadania własnego. Wynikało to również z art. 92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym zlecanie zadań powinno nastąpić w trybie jawnego wyboru najkorzystniejszej oferty.
5. W odniesieniu do objętych kontrolą dotacji stwierdzono, że złożone oferty nie spełniały wymogów wynikających z art. 25 ust.2 ustawy o finansach publicznych oraz z § 2 regulaminu przyznawania dotacji, stanowiącego załącznik do ww. uchwały Rady Miejskiej. Wynikało to, między innymi, z faktu, że cel dofinansowania nie został sprecyzowany jako konkretne zadanie realizowane w określonym czasie, zlecone przez gminę. Wówczas łatwiej byłoby sporządzić kalkulację ekonomiczną, jak również wskazać sposoby realizacji i posiadane możliwości. Natomiast określając zadanie jako działalność statutową klubu trudniej było wykazać, że wykonanie będzie efektywne czy terminowe (można było jednak określić, np. - w jaki sposób będzie prowadzone szkolenie młodzieży i działalność wychowawcza, wskazać posiadaną bazę materialno - techniczną, czy też zaplecze kadrowe).
6. Dokonując całkowitego rozliczenia dotacji, stowarzyszenia nie przedstawiały sprawozdań merytorycznych obejmujących całość realizacji zadania, do czego były zobowiązane postanowieniami § 15 ust.1 pkt 1) regulaminu przyznawania dotacji.
7. Część z przedłożonych do kontroli kserokopii rachunków nie było drugostronnie opisanych. Nie posiadały klauzul, o których mowa w § 15 ust.1 pkt 3) ww. regulaminu, dotyczących zatwierdzenia do wypłaty, kontroli merytorycznej, kontroli formalno-rachunkowej.
8. Treść umów naruszała art. 71 ust.2 pkt 3 w związku z art. 118 ust.2 ustawy o finansach publicznych, ponieważ nie określała trybu kontroli wykonywanego zadania.
9. W przedmiotowych umowach błędnie wskazywano stronę umowy wpisując „Urząd Miejski” zamiast „Gminę Łask”.
10. Na mocy umowy z dnia 10 kwietnia 2003 roku przyznano Miejskiemu Ludowemu Klubowi Sportowemu KORAB-KASTOR w Łasku dotację w wysokości 15.000,00 zł. W dniu 3 listopada 2003 roku sporządzono aneks do ww. umowy podwyższając kwotę dotacji do 18.500,00 zł. Z postanowień § 2 umowy wynikało, że dotacja zostanie przekazana w II ratach, natomiast na podstawie poleceń przelewu wystawionych przez Urząd Miejski w okresie od dnia 1 stycznia 2003 roku do dnia 24 września 2003 roku stwierdzono, że środki w wysokości 15.000,00 zł przekazano w 5 ratach, zaś 3.500,00 zł wpłacono na rachunek bankowy klubu w dniu 7 listopada 2003 roku. W trakcie kontroli stwierdzono, że pierwszego przelewu (przelew oznaczony nr 003691) na kwotę 3.000,00 zł dokonano w dniu 21 stycznia 2003 roku, tj. 2,5 miesiąca wcześniej przed zawartą umową. Powyższym działaniem naruszono art.118 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych i nie działające w celu osiągnięcia zysku mogły otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki, jednak zlecenie zadania i udzielenie dotacji następować winno na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z tym podmiotem, zaś tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania winien określić w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, zapewniając jawność postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
11. W 2002 roku finansowano realizację zadań z zakresu kultury fizycznej przez podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych, w sytuacji nie podjęcia przez Radę Miejską w Łasku uchwały w sprawie trybu postępowania o udzielenie dotacji, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania. Powyższym działaniem naruszono postanowienia art.118 ust.3 ustawy o finansach publicznych.
W zakresie wydatków osobowych
1. Stwierdzono przypadki przeszeregowania pracowników na stanowisko inspektora, mimo braku spełniania przez nich wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla tego stanowiska, na którym wymagane jest posiadanie wykształcenia wyższego. Wymóg wyższego wykształcenia dla wskazanego stanowiska wprowadzony został na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1990 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 111, poz. 493 z późn. zm.) i utrzymany został przez kolejne regulacje dotyczące zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych.
2. Burmistrz Łasku Pan Grzegorz Ciebiada w dniu 17 sierpnia 2000 roku, powołując się na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1990 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, które straciły moc obowiązującą z dniem 1 sierpnia 2000 roku, awansował na stanowiska kierowników referatów niżej wymienionych pracowników, mimo nie spełniania przez nich wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla tego stanowiska (wykształcenie wyższe):
- Ludmiła Oleksiak – kierownik Referatu Spraw Obywatelskich,
- Urszula Radej – kierownik Referatu Budżetowego,
- Teresa Sokołowska – kierownik Referatu Urbanistyki.
Powyższym działaniem Burmistrz Łasku naruszył postanowienia dotyczące wymaganych kwalifikacji zawarte w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. nr 61, poz.707 z późn. zm.). Wymóg posiadania wyższego wykształcenia na stanowisku kierownika referatu wprowadzało także rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
W zakresie terminowości przekazywania środków na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Na podstawie kart wydatków za lata 2002-2004 w dziale 750 rozdziale 75023 (Urząd Miejski) i rozdziale 75416 (Straż Miejska) § 4440 oraz poleceń przelewu ustalono, że naruszone zostały przepisy dotyczące terminów przykazywania odpisów na rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z art.6 ust.2 ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity z 1996 r., Dz. U. nr 70, poz.335 z późn. zm.) – odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych powinien być przekazany przez pracodawcę na rachunek bankowy funduszu w terminie do dnia 30 września tego roku, z tym że do dnia 31 maja danego roku przekazuje się kwotę stanowiącą co najmniej 75% równowartości odpisów, zaś do 30 września tego roku winna być przekazana cała kwota stanowiąca jego wysokość.
Według oświadczenia złożonego przez Skarbnika Gminy, powodem nieterminowego przekazywania środków był ich brak na rachunku podstawowym Urzędu.
W zakresie wydatków na podróże służbowe pracowników
1. Kontrolujący stwierdzili przypadki delegacji, na których brak było określenia środka lokomocji, którym miała być odbywana podróż służbowa, a także przypadki nie określania marki samochodu, numeru rejestracyjnego i pojemności skokowej silnika, gdy podróż służbowa odbywała się samochodem stanowiącym własność pracownika (np. polecenia wyjazdu służbowego: nr OOG.1314/121/04, nr OOG.1314/42/04). W odniesieniu do podróży odbywanych samochodem własnym pracownika wskazać należy, że zgodnie z § 5 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. nr 236 poz.1990), na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem nie będącym własnością pracodawcy. W takim przypadku pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż: (1) 0,4798 zł - dla samochodu o pojemności skokowej silnika do 900 cm3; (2) 0,7692 zł - dla samochodu o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3; (3) 0,2119 zł - dla motocykla oraz (4) 0,1272 zł - dla motoroweru (stawki obowiązujące od dnia 1 stycznia 2003 roku do dnia 29 lutego 2004 roku - w okresie od dnia 1 marca 2004 roku wysokość stawek wynosiła odpowiednio - 0,4894 zł, 0,7846 zł, 0,2161 zł, 0,1297 zł). Wskazany przepis podaje maksymalne stawki za 1 km przebiegu, natomiast do pracodawcy należy ustalenie ich wysokości, bądź to w formie odpowiedniego zapisu z umowie cywilnoprawnej, bądź w obowiązujących w jednostce unormowaniach wewnętrznych.
2. W przypadku pięciu delegacji (nr OOG.1314/65/04, OOG.1314/42/04, OOG.1314/6/04, OOG.1314/127/03, OOG.1314/126/03) na sześć skontrolowanych, stwierdzono brak kontroli merytorycznej i potwierdzenia wykonania zadania.
3. W przypadku delegacji oznaczonej numerem OOG.1314/42/04 – wystawionej na nazwisko Krzysztof Nowakowski – czas oddelegowania nie pokrywał się z datami potwierdzającymi pobyt służbowy. Ponadto, pracownik rozliczając koszty podróży służbowej nie wypełnił rubryk dotyczących daty oraz godziny wyjazdu i przyjazdu. Mimo tych nieprawidłowości rachunek zatwierdzono do wypłaty na kwotę 361,52 zł.
W zakresie wydatków na wypłaty diet i zwrotu kosztów podróży radnych Rady Miejskiej w Łasku
1. Począwszy od lipca 2003 roku – radni otrzymują miesięczną dietę w pełnej wysokości (bez potrąceń z tytułu nieobecności na sesjach i posiedzeniach jak przewidywały wcześniejsze uregulowania). Dotyczy to również okresów, w których nie odbywają się sesje Rady Miejskiej oraz nie są zwoływane posiedzenia komisji Rady. Na przykład: w listopadzie 2003 roku nie odbyło się żadne z ww. posiedzeń, zaś wszystkim radnym – na podstawie pisma Przewodniczącego Rady nr BR.01160/11/03 z dnia 27 listopada 2003 roku wypłacono diety na łączną kwotę 13.400,00 zł. Podobna sytuacja miała miejsce w sierpniu 2004 roku. Na podstawie pisma Przewodniczącego Rady nr BR.01160/10/04 z dnia 1 września 2004 roku wszystkim radnym wypłacono diety na łączną kwotę 13.400,00 zł, mimo że nie odbyła się sesja i nie zwoływano posiedzeń komisji Rady.
Listy do wypłaty zatwierdzone zostały przez Burmistrza Łasku Jacka Pałuszyńskiego. W wyjaśnieniu (pismo nr OOG.0115/45/04), złożonym w dniu 20 września 2004 roku, Burmistrz poinformował kontrolujących, że „podstawą do zatwierdzenia wypłat na ww. listach było stwierdzenie Przewodniczącego Rady, iż wszystkim radnym za dane miesiące przysługuje dieta w pełnej wysokości”. Ponadto, nadmienił, że zgodnie z regulaminem pracy Rady Miejskiej w Łasku za organizację jej pracy odpowiada Przewodniczący Rady.
Przewodniczący Rady złożył wyjaśnienie, w którym stwierdził, m.in., że w obowiązującym stanie prawnym przesłanką do wypłacenia radnemu diety w pełnej wysokości jest udział w pracach rady i jej komisjach. Jednak sformułowanie „w pracach rady i jej komisjach” – zdaniem Przewodniczącego – nie oznacza jedynie udziału w posiedzeniach tych organów. Jak stwierdził ww. w swoim wyjaśnieniu „radni pracują w różnych formach, spotkaniach, indywidualnych rozmowach, pracach w terenie, co nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w protokołach a zdobyta w ten sposób wiedza radnych jest przydatna przy podejmowaniu uchwał i wyrażaniu opinii przez radę, jak również w podejmowaniu apeli. Potwierdzenie obecności poprzez złożenie podpisu jest wymagane na protokołowanych posiedzeniach. Brak posiedzeń rady i komisji w danym miesiącu wynika z organizacji pracy rady i fakt ich odbywania lub nie, nie może być przesłanką do uznania, iż radny nie bierze w danym miesiącu udziału w pracach rady i jej komisjach, a tym samym podstawą do nie przyznania diety za utracone wynagrodzenie”.
Mając na względzie powyższe ustalenia należy zauważyć, że przysługująca radnym dieta stanowi rekompensatę dodatkowych kosztów ponoszonych w związku z pełnieniem funkcji o charakterze społecznym (w szczególności - utracone wynagrodzenie). Brak jasnych zasad w oparciu, o które radnemu przysługuje dieta lub zaniechanie ustalenia takich zasad skutkuje tym, że dieta traci charakter rekompensujący, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od udziału radnego w pracach organów gminy. Przyjęta w kontrolowanej jednostce interpretacja postanowień uchwały nr II/15/2002 Rady Miejskiej w Łasku z dnia 4 grudnia 2002 roku w sprawie ustalenia zasad otrzymywania i wysokości diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych dla radnych Rady Miejskiej w Łasku (ze zmianą wprowadzoną uchwałą nr VII/104/03 Rady Miejskiej z dnia 27 czerwca 2003 roku) zrywa związek między prawem do diety a udziałem radnego w podstawowych formach działalności, w jakich rada gminy i jej organy wewnętrzne (komisje) wypełniają swoje zadania - zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym i statutu gminy. Powoduje to, że w sytuacji, w której radny nie uczestniczy w posiedzeniach rady i jej komisji jego prawo do otrzymania diety związane jest z bliżej nieokreśloną działalnością, nie podlegającą żadnej weryfikacji. W konkretnych przypadkach może to oznaczać otrzymanie diety mimo braku jakiejkolwiek aktywności (chyba, że radny sam stwierdzi, ze nie brał udziału w pracach rady i jej organów). Podkreślić należy także, że dopiero udział w sesji rady lub posiedzeniu komisji pozwala radnemu brać udział w kształtowaniu podejmowanych przez radę rozstrzygnięć. Taki udział daje też pewność, że radny ponosi jakieś koszty związane z pełnieniem swej funkcji. Omawiana interpretacja nie wynika zresztą jednoznacznie z postanowień uchwały. Zgodnie z § 2 ust.2 uchwały - podstawą do wypłacenia miesięcznej diety jest udział
w pracach rady i jej komisjach. W kolejnych postanowieniach uchwała wymaga potwierdzenia przez radnego obecności na posiedzeniach rady i komisji (podpis na liście obecności) oraz poinformowania o przyczynach nieobecności na posiedzeniach rady lub komisji. Jeżeli - jak wynika z wyjaśnienia Przewodniczącego Rady - udział (nieobecność) na sesji lub posiedzeniu komisji nie ma żadnego znaczenia dla prawa do diety, zawarcie wskazanych postanowień w uchwale dotyczącej zasad otrzymywania diet wydaje się zupełnie niezrozumiałe.
2. W 2004 roku 20 radnych złożyło oświadczenia majątkowe za 2003 rok zgodnie z ustawowym terminem (na oświadczeniach umieszczone są daty wpływu). Jeden z radnych złożył oświadczenie w dniu 13 maja 2004 roku, tj. 12 dni po terminie. Mimo niedopełnienia ciążącego nań obowiązku, radnemu wypłacono dietę za maj 2004 roku w pełnej wysokości. W trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, tj. 7 lipca 2004 roku, Przewodniczący Rady Miejskiej wystosował do ww. pismo oznaczone numerem BR.01160/7/04 o zwrot 193,55 zł do kasy Urzędu. Potrącenia tej kwoty dokonano radnemu z diety wypłaconej za sierpień 2004 roku (lista wypłat nr 268/09/04, poz.18).
W zakresie stosowania ustawy o zamówieniach publicznych
1. W § 9 ust.1 umowy z dnia 15 lipca 2003 roku zawartej z wykonawcą termomodernizacji budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Łasku-Kolumnie przy ul. Toruńskiej 1, zapisano, że wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy wyniesie 5% wynagrodzenia umownego bez podatku VAT, co naruszało przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lipca 2002 roku w sprawie zabezpieczenia należytego wykonania umowy (Dz. U. nr 115, poz. 1002), które w § 3 ust.4 stanowiło, że jeżeli wartość robót budowlanych nie przekracza kwoty 130.000 EURO to wysokość zabezpieczenia ustala się w granicach od 5% do 10% ceny ofertowej. Pojęcie ceny ofertowej należało definiować zgodnie z art. 3 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 roku (Dz. U. nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) o cenach, stanowiącym że cena jest to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący obowiązany jest zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy pobrano w tym przypadku w wysokości zaniżonej o kwotę 1.538,30 zł.
2. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego na wykonanie projektu hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Łasku oraz pełnienie nadzoru autorskiego, w 2002 roku, kontrolujący stwierdzili:
- umowa z wybranym wykonawcą zawarta została przed upływem 7 dni od dnia ogłoszenia o wyniku postępowania. Ponieważ wartość zamówienia była niższa niż 30.000 EURO, na mocy art. 15 ust.1 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 roku o zamówieniach publicznych (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 72, poz. 664 z późn. zm.) wyłączony został obowiązek stosowania przepisów ustawy dotyczących terminów, jednak zamawiający zawarł powyższy warunek w pkt 12 ppkt 2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
- oferta nr 1 podpisana została tylko przez jednego ze wspólników spółki cywilnej, co naruszało pkt 9 ppkt 1.6 specyfikacji stanowiący, że oferta powinna być podpisana przez osobę lub osoby uprawnione do zaciągania zobowiązań. Z umowy spółki wynikało, że do zaciągania zobowiązań o wartości powyżej 50.000,00 zł wymagane było współdziałanie obu wspólników, zaś przedłożona oferta zawierała cenę 73.078 zł (brutto),
- w ofercie nr 6 brak było szczegółowego harmonogramu prac, wymaganego przez pkt 9 ppkt 3.4 specyfikacji warunków zamówienia. Nie wszystkie strony oferty zostały zaparafowane, co w przypadku referencji oznaczało także brak ich potwierdzenia za zgodność z oryginałem,
- oferta nr 7 została odrzucona przez zamawiającego na podstawie art. 27a ust.1 pkt 5 ustawy o zamówieniach publicznych, ze względu na błędy w obliczeniu ceny. Zgodnie z pkt 8 specyfikacji oraz załączonym projektem umowy cena za pełnienie nadzoru autorskiego nie mogła być niższa niż 15% wartości dokumentacji projektowej, natomiast oferta zawierała cenę 21.620,00 zł (netto) za wykonanie dokumentacji technicznej oraz 1.880,00 zł (netto) za nadzór autorski. Z wyjaśnień złożonych przez Panią Annę Głowińską, która w omawianym okresie pełniła funkcję koordynatora ds. zamówień publicznych wynikało, że przytoczony zapis specyfikacji miał zapewnić zamawiającemu łatwiejsze wyegzekwowanie (od wykonawcy projektu) realizacji zadania związanego z pełnieniem nadzoru autorskiego, w sytuacji, gdy wynagrodzenie za te czynności będzie wyższe. Wątpliwości odnośnie tych wyjaśnień wiążą się z faktem, że do realizacji określonych usług wykonawca zobowiązuje się poprzez zawarcie umowy i zaciągnięcie zobowiązania cywilno-prawnego, którego realizacji można dochodzić na drodze sądowej. Kształtowanie treści ofert w zakresie wynagrodzenia za wykonanie zamówienia nie powinno być przedmiotem tak daleko idącej ingerencji zamawiającego. Przedłożona oferta mogła być natomiast oceniona np. z tego punktu widzenia czy jej złożenie nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji. Ponadto, zamawiający nie wymagał w specyfikacji, aby w ofertach przedstawić cenę w rozbiciu na dwa wskazane wyżej elementy (za projekt i za nadzór), w związku z czym - większość ofert zawierała cenę łączną. Nie pozwalało to zamawiającemu na ocenę spełnienia powyższego warunku. Odrzucona oferta zawierała najniższą cenę, w porównaniu do zwycięskiej oferty niższą o 7.930,00 zł.
3. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego na wykonanie hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Łasku, w 2003 roku, kontrolujący stwierdzili:
- oferent nr 4 wykazał za 2001 rok wskaźnik bieżącej płynności finansowej w wysokości 1,13, a oferent nr 1 za 2000 rok wskaźnik w wysokości 1,1. Natomiast zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt 7 ppkt 4) zapisał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się oferenci, którzy znajdują się w sytuacji finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia, co mieli udokumentować składając bilanse oraz rachunki zysków i strat z ostatnich trzech lat, bądź z okresu prowadzenia działalności, jeżeli była ona krótsza niż 3 lata. Ocena miała nastąpić poprzez zbadanie wskaźnika bieżącej płynności finansowej w ostatnich trzech latach, bądź w okresie prowadzenia działalności. Wykonawców, którzy wykazywali wskaźnik bieżącej płynności finansowej niższy niż 1,2 zamawiający miał potraktować jako jednostki niewiarygodne ekonomicznie (co powinno skutkować wykluczeniem oferenta),
- z załączonych do ofert dokumentów, tj. wykazu wykonanych w ciągu ostatnich pięciu lat (od dnia 1 stycznia 1998 roku) robót budowlanych oraz dokumentów potwierdzających, że roboty te zostały wykonane z należytą starannością nie wynikało, czy oferenci wykonali co najmniej jedną halę o konstrukcji stalowej obudowaną cegłą o wartości nie mniejszej niż 1.000.000 zł oraz czy wykonali nawierzchnię podłogową syntetyczną bezspoinową, co było niezbędnym warunkiem ubiegania się o udzielenie zamówienia (pkt 7 ppkt 3 specyfikacji),
- do oferty nr 2 nie dołączono dokumentów potwierdzających wpis osób wykonujących samodzielne funkcje w budownictwie (kierownik budowy i kierownicy robót) na listę Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. W ofercie nr 1 w wykazie pracowników wskazano, że kierownikiem budowy będzie Pani Małgorzata Rychter, natomiast dokument potwierdzający wpis na listę Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa przedstawiono tylko odnośnie Pana Jana Wójta oraz Pana Pawła Beśki, którzy mieli sprawować nadzór budowy. Zaświadczenie o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, stanowi podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie, co wynikało z art. 12 ust.7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (w brzmieniu obowiązującym od dnia 25 stycznia 2002 roku - tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) oraz z art. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r., nr 5, poz. 42 z późn. zm.). Stwierdzono także, że w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w części dotyczącej dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu zamawiający nie wymagał stosownych dokumentów dotyczących posiadanych uprawnień budowlanych, a których posiadanie było konieczne do wykonania zamówienia (roboty budowlane - budowa sali gimnastycznej),
- zamawiający w specyfikacji zapisał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się tylko oferenci, którzy posiadają środki finansowe lub zdolność kredytową w kwocie co najmniej równej zaoferowanej za wykonanie przedmiotu zamówienia oraz ubezpieczeni od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, natomiast nie zażądał przedłożenia odpowiednich dokumentów, zgodnie z wymogiem wynikającym z art. 22 ust.4 w zw. z art.22 ust.2 pkt 4 ustawy o zamówieniach publicznych.
4. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego dotyczącego utrzymania czystości i porządku w pasach drogowych ulic, parkingów i placów miasta Łask oraz zimowego utrzymania dróg gminnych w sezonie 2003/2004, stwierdzono, że umowa z wybranym wykonawcą zawarta została przed poinformowaniem oferentów o wynikach postępowania. Powyższe naruszało art. 51 ust.1 ustawy o zamówieniach publicznych, zgodnie z którym zamawiający nie mógł zawrzeć umowy w terminie krótszym niż 7 dni od dnia ogłoszenia o wyniku postępowania.
W zakresie inwentaryzacji
1. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej inwentaryzacji stwierdzono:
- na wszystkich arkuszach spisu z natury brak było podpisów osoby sprawdzającej (przewodniczącego komisji), co niezgodne było z zapisem § 4 ust.5 lit. h instrukcji inwentaryzacyjnej,
- na arkuszu nr 80/01 przy pozycji 14, nr 69/01 przy pozycji 4 poprawiono symbol spisywanego przedmiotu bez daty i parafy osoby dokonującej poprawki, podobnie na arkuszu nr 98/01 dokonano skreślenia w nazwie pomieszczenia inwentaryzowanego bez daty i parafy osoby dokonującej skreślenia, natomiast błędy należy poprawiać przez skreślenie błędnej treści, z utrzymaniem czytelności skreślonych wyrażeń lub liczb, wpisanie treści poprawnej i daty poprawki oraz złożenie podpisu osoby do tego upoważnionej,
- na arkuszu nr 81 błędnie podano, że arkusz zawierał pozycje od nr 1 do nr 33, zamiast od nr 30 do nr 33, na arkuszu nr 75/01 nie zapisano ile pozycji zawierał (faktycznie od 1 do 29), natomiast na stanowiącym jego kontynuację arkuszu nr 178/01 zapisano, że zawiera łącznie pozycje od nr 1 do nr 36, natomiast arkusz zawierał pozycje od 30 do 36,
- osoby materialnie odpowiedzialne przed przystąpieniem do spisu nie składały (za wyjątkiem kierownika OSIR-u) oświadczeń, że wszystkie zrealizowane dowody przychodu i rozchodu inwentaryzowanych składników zostały ujęte w ewidencji oraz przekazane do księgowości (§ 5 ust.6 instrukcji).
W zakresie porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego
1. Zawarte przez Gminę Łask z Powiatem Łaskim porozumienia w sprawie utrzymania czystości i porządku na drogach powiatowych z dnia 20 marca 2002 roku, na okres od dnia 1 stycznia - 31 grudnia 2002 roku oraz z dnia 3 czerwca 2003 roku na okres od dnia 1 stycznia - 31 grudnia 2003 roku, miały charakter ex post, ponieważ Gmina Łask realizowała zadania należące do Powiatu bez formalnego przekazania tych zadań do realizacji w okresach 1 stycznia - 20 marca 2002 roku i 1 stycznia - 3 czerwca 2003 roku.
2. Przekazanie środków ze Starostwa Powiatowego na rachunek Urzędu Miejskiego, za wykonanie porozumienia dotyczącego 2003 roku nastąpiło w dwóch ratach, tj. w dniu 6 listopada 2003 roku - kwota 40.000 zł oraz w dniu 26 listopada 2003 roku - kwota 10.000 zł. Powyższe było niezgodne z treścią porozumienia, zgodnie z którym przekazanie środków miało nastąpić w dwóch równych ratach (po 25.000 zł) w terminach do dnia 30 czerwca 2003 roku oraz do dnia 30 października 2003 roku.
3. Na podstawie pisma (znak GKI.7040/103/04) z dnia 15 sierpnia 2004 roku Burmistrz Łasku zlecił wykonanie przez Komunalne Gospodarstwo Pomocnicze w Łasku remontu chodnika na ulicy Warszawskiej, na odcinku od Placu 11 Listopada do ul. Armii Krajowej, z materiałów zakupionych przez Starostwo Powiatowe w Łasku. Wskazane prace dotyczyły drogi powiatowej, natomiast Gmina Łask nie zawarła z Powiatem Łaskim stosownego porozumienia w sprawie przejęcia zadań należących do właściwości powiatu, czym naruszono przytoczony wyżej art. 8 ust.2a ustawy o samorządzie gminnym.
W zakresie powiększenia kapitału zakładowego spółki Gminy o nazwie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Łasku, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
W wyniku czynności kontrolnych ustalono, że w dniu 1 lipca 2000 roku sporządzony została akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (akt notarialny Repert. nr 3068/2000). W akcie występujący w imieniu Gminy Łask Pan Grzegorz Ciebiada - Burmistrz i Pan Mirosław Rżanek - Zastępca Burmistrza oświadczyli, że w wykonaniu uchwał organów Gminy zawiązują spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Łasku (100% udziałów Gminy Łask). W § 9 umowy postanowiono, że składniki mienia po byłym Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Łasku (zlikwidowany zakład budżetowy) tworzą kapitał własny spółki. Kapitał zakładowy wynosić miał 3.300.000 zł, a kapitał zapasowy 1.534.520,76 zł (razem kapitał własny - 4.834.520,76 zł).
W skład majątku przekazanego spółce wchodziła też Oczyszczalnia Ścieków, położona w Łasku przy ul. Kilińskiego 102, której wartość księgowa na dzień 1 lipca 2000 roku wynosiła 2.158.694,56 zł. W dniu utworzenia spółki faktyczna wartość oczyszczalni była jednak wyższa o kwotę 7.840.660,22 zł, tj. o nakłady poniesione na jej modernizację. W 1997 roku Gmina Łask rozpoczęła przygotowania do prac związanych z modernizacją i rozbudową miejskiej oczyszczalni ścieków. W latach 1997-1998 przygotowana została dokumentacja i uzyskane pozwolenie na budowę. Roboty budowlane realizowane były w latach 1999-2000. W 1999 roku (w drodze przetargu nieograniczonego) wyłoniono wykonawcę robót, którym zostało Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne SANBUD z Kalisza. Termin wykonania robót wyznaczono na okres od dnia 6 kwietnia 1999 roku do dnia 15 maja 2000 roku. Celem inwestycji była modernizacja istniejących obiektów wraz z wymianą systemu AKP. Zasadniczy ciąg technologiczny ściekowy i osadowy został utrzymany, wykonano modernizację istniejących komór osadu czynnego pod usuwanie związków biogennych. Zakładany efekt ekologiczny został osiągnięty i potwierdzony przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
Odbioru robót związanych z modernizacją i rozbudową Oczyszczalni Ścieków, wykonywanych przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne SANBUD w Kaliszu, dokonano komisyjnie w dniu 25 kwietnia 2000 roku i z dniem 29 maja 2000 roku inwestycję przekazano Gminie Łask. Wartość wykonanych robót na oczyszczalni ścieków wyniosła 7.034.579,05 zł. Koszt nadzoru inwestorskiego i autorskiego wyniósł 38.868,79 zł, natomiast koszty opracowania dokumentacji wynosiły 97.072,52 zł. Obsługa długu wyniosła 670.139,86 zł. Łączne nakłady poniesione na modernizację oczyszczalni wyniosły 7.840.660,22 zł. Zatem w momencie tworzenia spółki rzeczywista wartość oczyszczalni ścieków znacząco przekraczała wartość ujętą w księgach rachunkowych, z uwagi na wysokość kosztów modernizacji. Nie znalazło to jednakże odzwierciedlenia w wysokości kapitału spółki, w tym objętego przez Gminę kapitału zakładowego. Wartość majątku spółki z uwagi na niedoszacowanie aportu była większa niż wartość kapitału. Odpowiedzialność za rzetelne oszacowanie wartości aportu ponosił Zarząd Miejski, zobowiązany - na mocy przepisów ustawy o samorządzie gminnym - do gospodarowania mieniem komunalnym i jego ochrony.
Protokołem zdawczo-odbiorczym PT 1564/14266/00 w dniu 29 grudnia 2000 roku Gmina Łask, reprezentowana przez Zastępcę Burmistrza Pana Jacka Pałuszyńskiego oraz Skarbnika Gminy Panią Mariannę Zgondek przekazała środek trwały w postaci nakładów poniesionych na modernizację oczyszczalni ścieków w Łasku na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Łasku. Stronę przyjmującą środek trwały do eksploatacji reprezentowali: prezes Zarządu Spółki Pan Józef Kulbak, kierownik oczyszczalni Pan Krzysztof Banachowski oraz główny księgowy Pani Halina Kowalińska. Wartość przekazywanego środka trwałego określono na kwotę 7.840.660,22 zł.
Spółka w sprawozdaniach finansowych za lata 2000 i 2001 nie wykazywała wartości rzeczowych aktywów trwałych zwiększonych o nakłady poniesione na modernizację oczyszczalni ścieków. W wyjaśnieniach złożonych w dniach 30 sierpnia 2004 roku i 22 września 2004 roku Pani Halina Kowalińska – główna księgowa oświadczyła, że spółka nie dysponowała dokumentacją dotyczącą modernizacji oczyszczalni. Protokół PT stanowił jedynie początek procesu formalno-prawnego zmierzającego do uzyskania tytułu do nakładów poniesionych na inwestycję. Decyzje w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego należały do Zgromadzenia Wspólników, a funkcję tę pełnił wówczas Zarząd Miejski w Łasku.
Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki o kwotę 7.840.500,00 zł nastąpiło dopiero w dniu 22 lipca 2002 roku (akt notarialny repertorium A 2113/2002). Akt notarialny został spisany w oparciu o uchwałę Zgromadzenia Wspólników nr 7/2002 z dnia 28 czerwca 2002 roku w sprawie podwyższenia kapitału spółki. Poproszony o wyjaśnienie, co było przyczyną podjęcia ww. uchwały przez Zgromadzenie Wspólników po upływie półtora roku od dnia przekazania środka trwałego, Burmistrz Łasku poinformował kontrolujących, że odpowiedzialność w tym zakresie ponosił Zarządu Spółki, który nie zwołał niezwłocznie Zgromadzenia Wspólników. Ponadto, Burmistrz wyjaśnił, że podwyższenie kapitału spowodowałoby zwiększenie kosztów, które są czynnikiem ceny wody i ze względów społecznych zostało ono wprowadzone z opóźnieniem. Podwyższenie kapitału zakładowego oznaczało, że jego wartość odzwierciedliła rzeczywistą wartość majątku nabytego przez spółkę. Dodać należy, że w oświadczeniu o objęciu udziałów, złożonym przez Burmistrza Pana Grzegorza Ciebiadę i Zastępcę Burmistrza Pana Jacka Pałuszyńskiego wskazano, że udziały o wartości 7.840.500 zł pokryte są gotówką i stanowią równowartość nakładów poniesionych na modernizację oczyszczalni.
Według oświadczenia Burmistrza wartość przekazywanego spółce majątku w dniu jej powstania, tj. w dniu 1 lipca 2000 roku, ustalono na podstawie zapisów księgowych. Pomimo dokonanego odbioru końcowego i przekazania przez wykonawcę zmodernizowanej oczyszczalni ścieków, wartość księgowa oczyszczalni nadal wynosiła 2.158.694,56 zł. Powyższe wynikało z faktu, że płatność ostatnich pięciu faktur za modernizację o łącznej wartości 927.735,41 zł nastąpiła w miesiącach: czerwiec, lipiec, październik, listopad i grudzień 2000 roku. Przekazanie inwestycji (środka trwałego) dokumentem PT nastąpiło po zapłaceniu ostatniej faktury (w grudniu 2000 roku).
W zakresie wydzierżawienia składowiska odpadów
W odniesieniu do dzierżawy składowiska odpadów w miejscowości Orchów, stwierdzono, że wydzierżawienie nastąpiło bez podjęcia przez Radę Miejską uchwały w przedmiotowej sprawie. Prowadzenie wysypisk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym wchodzi w zakres zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, stanowiących zadania własne gminy. Z art. 1 ust.2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 roku o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r., nr 9, poz. 43, z późn. zm.) wynika, że gospodarka komunalna obejmuje, w szczególności, zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Z postanowień art. 2 i art. 3 ust.1 powołanej ustawy wynika także, że gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego, w szczególności, w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego, a ponadto wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej może być powierzone osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych.
Wybór sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej należy - stosownie do art. 4 ust.1 pkt 1 ustawy o gospodarce komunalnej - do kompetencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. Sposób prowadzenia gospodarki komunalnej należy postrzegać jako prowadzenie tej gospodarki przez jednostki samorządu terytorialnego w formach organizacyjno-prawnych, o których mowa w art. 2 ustawy bądź w drodze powierzenia (art. 3 ustawy) wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom trzecim.
Zawarcie umowy w sprawie dzierżawy ww. składowiska nastąpiło także z naruszeniem art. 35 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym właściwy organ (wówczas Zarząd Miejski) był zobowiązany do sporządzenia i podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę, czego nie uczyniono. Wykaz powinien być wywieszony przez okres 21 dni w siedzibie Urzędu Miejskiego, a informacja o jego wywieszeniu powinna być podana do publicznej wiadomości w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. W wykazie tym powinna być, m.in., określona wysokość opłat z tytułu dzierżawy (art. 35 ust.2 pkt 8 ustawy). Oddanie przedmiotowej nieruchomości w dzierżawę poprzedzone zostało ogłoszeniem w prasie lokalnej zapraszającym do składania ofert na opracowanie dokumentacji rekultywacji wysypiska odpadów wraz z jego zamknięciem, po uzyskaniu stosownych zezwoleń, w okresie nie dłuższym niż 18 miesięcy, nie wynikało z niego jednak, że przedmiotem umowy ma być dzierżawa tegoż wysypiska.
Przekazując informacje o powyższych nieprawidłowościach stwierdzonych w toku kontroli proszę Pana Burmistrza o podjęcie działań w celu ich usunięcia i zapobieżenia powstawania w przyszłości. W związku z powyższym RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. Dostosować obowiązującą w jednostce instrukcję obiegu dokumentów do obowiązujących przepisów oraz do obecnej struktury organizacyjnej Urzędu Miejskiego w Łasku.
2. Uwzględnić w zakresach czynności pracowników obowiązki związane z wykonywaniem kontroli wewnętrznej, zgodnie z postanowieniami obowiązującej w jednostce instrukcji kontroli wewnętrznej.
3. Opracować dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości, spełniającą wymogi określone w art.10 ust.1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z powołanym przepisem, oprócz zakładowego planu kont - dokumentacja powinna zawierać:
- określenie roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych,
- opis metody wyceny pasywów i aktywów oraz ustalania wyniku finansowego w zakresie w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,
- opis sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym: wykaz ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych,
- opis systemu przetwarzania danych,
- opis systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.
4. Zapewnić terminowe rozliczanie udzielonych pracownikom zaliczek. Dokonywać kontroli merytorycznej dotyczącej udzielonych zaliczek.
5. Ustalić wysokość obowiązującego w jednostce pogotowia kasowego.
6. W instrukcji kasowej określić maksymalną kwotę gotówki, która może być przechowywana w kasie do dnia następnego - bez odprowadzenia do banku.
7. Udzielić pisemnego upoważnienia pracownikowi pobierającemu zaliczki stałe do ich pobierania.
8. Realizując kontrole wobec jednostek oświatowych Gminy zwrócić uwagę na możliwe naruszenia dyscypliny finansów publicznych. W przypadku stwierdzenia wskazanych naruszeń przekazać stosowne zawiadomienia Rzecznikowi Dyscypliny Finansów Publicznych przy RIO w Łodzi.
9. Egzekwować terminowe składanie deklaracji podatkowych w zakresie podatku rolnego i podatku od nieruchomości przez osoby prawne.
10. Zapewnić przestrzeganie art. 272 ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez dokonywanie czynności sprawdzających, mających na celu, m.in.: sprawdzanie terminowości składania deklaracji oraz stwierdzenie formalnej poprawności złożonych deklaracji, a także ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Zgodnie z art.274a ww. ustawy - organ podatkowy może zażądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn braku złożenia deklaracji lub wezwać do jej złożenia, jeżeli deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku. W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych.
11. Podjąć czynności mające na celu wyjaśnienie rzetelności danych w zakresie zadeklarowanej podstawy opodatkowania w przypadku budowli, przez podatnika nr 134 (podatek od nieruchomości) - uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego. W przypadku stwierdzenia, że podatek powinien być zapłacony w większej kwocie niż wynikająca z deklaracji określić wysokość zobowiązania podatkowego, działając na podstawie art.21 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa.
12. Zapewnić doręczanie nakazów płatniczych łącznego zobowiązania pieniężnego w terminach umożliwiających podatnikowi zapłatę I raty podatku w ustawowym terminie jej płatności.
13. Egzekwować odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań podatkowych. W przypadku, gdy wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, zaliczać ją - zgodnie z art. 55 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa - proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
14. Zwolnienie w zakresie podatku rolnego z tytułu nabycia gruntów na utworzenie (powiększenie) gospodarstwa rolnego stosować od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek, zgodnie z art.13d ust.3 ustawy o podatku rolnym.
15. Podjąć czynności w celu wyegzekwowania należnych Gminie kwot podatku od środków transportowych w przypadkach wskazanych w pierwszej części wystąpienia.
16. Bieżąco i terminowo podejmować czynności windykacyjne wobec podatników zalegających z uiszczaniem zobowiązań podatkowych, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
17. Ogłoszenie o przetargu na zbycie nieruchomości podawać do publicznej wiadomości z zachowaniem terminów wynikających z art.38 ust.2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
18. Przestrzegać art.70 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym cena sprzedaży nieruchomości zbywanej w drodze przetargu podlega zapłacie najpóźniej do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność.
19. Wysokość wadium ustalać w wysokości nie niższej niż 5% i nie wyższej niż 20% ceny wywoławczej, zgodnie z § 4 ust.2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 roku w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. nr 207, poz. 2108).
20. Od nieterminowych wpłat opłat z tytułu zajęcia pasa drogi pobierać odsetki ustawowe, zgodnie z art.40d ust.3 ustawy o drogach publicznych.
21. W zakresie udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego przestrzegać procedury poprzedzającej wydanie decyzji, określonej przez przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 roku w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego (Dz. U. nr 140, poz.1481).
22. Wysokość opłat za zajęcie pasa drogi ustalać zgodnie z zasadami określonymi w art. 40 ust.4, 5, 6 i 8 ustawy o drogach publicznych.
23. Za zajęcie pasa drogi bez stosownego zezwolenia zarządcy drogi wymierzać karę pieniężną, zgodnie z art.40 ust.12 ustawy o drogach publicznych.
24. W zakresie zlecania zadań dotyczących upowszechniania kultury fizycznej i sportu oraz ochrony i promocji zdrowia na rzecz organizacji pozarządowych przestrzegać przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. nr 96, poz. 873). Od dnia 1 stycznia 2004 roku uległa zmianie – na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. nr 96, poz. 874) – treść art.118 ustawy o finansach publicznych. Stosownie do obecnego brzmienia art. 118 ust. 2 ustawy o finansach publicznych - zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań publicznych niż określone w art.4 tej ustawy, to: 1) zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje na podstawie umowy – zgodnie z zasadami wskazanymi w ustawie o finansach publicznych, 2) tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
25. Kwoty dotacji przekazywać wyłącznie na podstawie zawartej umowy dotyczącej zlecenia zadania i udzielania dotacji, zgodnie z art.16 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
26. Zapewnić należytą kontrolę ze strony merytorycznie właściwych pracowników nad rozliczaniem udzielonych dotacji.
27. Zaniechać refundowania wydatków na wypłatę ryczałtu dla Komendanta Miejsko - Gminnego OSP. Podjąć działania w celu wyegzekwowania od Zarządu Miejsko - Gminnego OSP bezpodstawnie wypłaconych z budżetu kwot z powyższego tytułu.
28. Wydatki na funkcjonowanie ochotniczych straży pożarnych ponosić w granicach wyznaczonych przez art.28 i art.32 ustawy o ochronie przeciwpożarowej (wydatki na - ekwiwalent pieniężny z tytułu udziału w akcji ratowniczej lub szkoleniu pożarniczym, wyposażenie, wyszkolenie, utrzymanie, zapewnienie gotowości bojowej jednostek osp oraz umundurowanie, ubezpieczenie, badania okresowe członków osp).
29. Przestrzegać przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. nr 33, poz. 264), w zakresie wymagań kwalifikacyjnych dla poszczególnych stanowisk.
30. Środki na rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przekazywać w terminach określonych w art. 6 ust.2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
31. Koszty podróży służbowych rozliczać na podstawie prawidłowo wypełnionych poleceń wyjazdu służbowego.
32. Ustalić jakie stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu będą podstawą rozliczania kosztów podróży służbowych odbywanych samochodami własnymi pracowników.
33. Dokonać analizy uchwały nr II/15/2002 Rady Miejskiej z dnia 4 grudnia 2002 roku ustalającej zasady przyznawania diet radnym, uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego dotyczące wątpliwości związanych z postanowieniami uchwały i możliwymi sposobami jej interpretacji (a w konsekwencji i stosowania).
34. Przy udzielaniu zamówień publicznych przestrzegać przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz. 177 z późn. zm.).
35. Przeprowadzając inwentaryzację składników majątkowych zapewnić przestrzeganie postanowień wynikających z instrukcji inwentaryzacyjnej.
36. Zapewnić przestrzeganie art. 4 ust.1 pkt 1 ustawy o gospodarce komunalnej zgodnie, z którym określenie sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej należy do kompetencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art.9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Burmistrza o przesłanie informacji o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
Jednocześnie informuję, że zgodnie z art.9 ust.4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do Kolegium Izby. Zastrzeżenie składa właściwy organ jednostki kontrolowanej w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.
Bieg terminu, o którym mowa wyżej ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżenia w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
1. Przewodniczący Rady Miejskiej w Łasku
2. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Łasku
3. aa.
Wystąpienie pokontrolne podpisane zostało przez Prezesa RIO w Łodzi dr Ryszarda Pawła Krawczyka.
PRZYPISY
[1] Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.
[2] Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracjach podatkowych).
[3] Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 i § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracjach podatkowych, dane wynikające z dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.
[4] Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.
Łódź, dnia 7 grudnia 2004 roku
Pan
JACEK PAŁUSZYŃSKI
Burmistrz Łasku
WK – 602/81/2004
Działając na podstawie art. 9 ust.2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U nr 55, poz.577 z późn. zm.) informuję, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła kompleksową kontrolę gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Mieście i Gminie Łask. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały, przede wszystkim, z nieznajomości przepisów, ich wadliwej interpretacji, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa oraz braku stosownych procedur wewnętrznej kontroli finansowej. Wykazane uchybienia i nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:W zakresie spraw organizacyjnych
1. Instrukcja obiegu i kontroli dokumentów księgowych od dnia wejścia w życie, tj. od dnia 1 stycznia 1996 roku, nie była aktualizowana. Jako podstawę prawną powołano w niej nie obowiązujące już zarządzenie nr 46 Ministra Finansów z dnia 1 sierpnia 1995 roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia rachunkowości oraz jednolitych planów kont dla państwowych i gminnych jednostek budżetowych i ich gospodarstw pomocniczych, zakładów budżetowych, państwowych i gminnych funduszy celowych oraz gmin ich związków (Dz. Urz. Min. Fin. nr 14, poz.60). W instrukcji nie określono przepływu dokumentów od chwili ich sporządzenia lub wpływu do jednostki, aż do momentu dekretacji i przekazania do zaksięgowania. Nie wskazano też osób (stanowisk) odpowiedzialnych za konkretne czynności związane z obiegiem dokumentów. Instrukcja nie uwzględniała wszystkich postanowień wynikających z obowiązujących przepisów oraz wypracowanych i sprawdzonych przez praktykę rozwiązań w zakresie organizacji, kontroli i obiegu dokumentów, a w szczególności:
- ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 76, poz. 694 z późn. zm.),
- ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U nr 15, poz. 148 z poźn. zm.),
- ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz.177),
- rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1999 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów gmin i związków międzygminnych (Dz. U. nr 112, poz. 1319),
- komunikatu nr 1 Ministra Finansów z dnia 30 stycznia 2003 roku w sprawie ogłoszenia „Standardów kontroli finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych” (Dz. Urz. Min. Fin. nr 3, poz.13).
2. Zapis wynikający z instrukcji kontroli wewnętrznej, zgodnie z którym zakres kontroli wewnętrznej wykonywanej przez pracowników określony powinien być w zakresie czynności, nie był spójny z treścią zakresów czynności przechowywanych w aktach osobowych pracowników. Analiza zakresów czynności kierowników jednostek organizacyjnych oraz Sekretarza Gminy, Skarbnika Gminy, naczelników wydziałów i ich zastępców, pracownika dokonującego zakupu materiałów biurowych wykazała, że zakresy nie odnoszą się do powyższego zagadnienia, nie nakładają na poszczególnych pracowników odpowiedzialności za sprawowanie kontroli finansowej danych operacji gospodarczych. Kontrolującym przedłożono tylko wykaz osób upoważnionych do podpisywania (kontroli) dokumentów pod względem merytorycznym, stanowiący załącznik do ww. instrukcji.
3. Kontrolowana jednostka nie posiadała dokumentacji opisującej przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości – spełniającej wszystkie wymogi wynikające z art.10 ust.1 ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości. Ustalone przez Burmistrza Łasku zarządzeniem nr 77/04 z dnia 24 czerwca 2004 roku zasady prowadzenia rachunkowości dla budżetu Gminy Łask nie odpowiadały wymogom stawianym przez przepisy powołanej wyżej ustawy. Jednostka winna ustalić sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, załączyć ich wykaz, opis systemu przetwarzania danych, jak i systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów. W zakładowym planie kont należy jednoznacznie określić, które z fakultatywnych rozwiązań dopuszczonych ustawą przyjęte zostały do stosowania. Przyjęte rozwiązania powinny ułatwiać sprawowanie wewnętrznej kontroli operacji gospodarczych, umożliwiać prawidłowe ustalanie tytułów rozrachunków publiczno-prawnych oraz uzyskiwania danych niezbędnych do sporządzania sprawozdań finansowych.
Odpowiedzialność za ustalenie i zapewnienie prawidłowego stosowania procedur wewnętrznej kontroli finansowej ponosi Burmistrz Miasta - zgodnie z art.28a ustawy o finansach publicznych. Burmistrz - jako kierownik jednostki w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości - ponosi także odpowiedzialność za ustalenie i aktualizację zasad prowadzenia rachunkowości
W zakresie gospodarki kasowej
1. Kierownik kontrolowanej jednostki nie ustalił wysokości pogotowia kasowego. Według oświadczenia Skarbnika Gminy i kasjerki stan pogotowia kasowego przyjęto w wysokości 2.000 zł, natomiast z pisma (bez numeru) z dnia 2 stycznia 1995 roku podpisanego przez „A. Owczarek” (brak pieczątki imiennej z określeniem stanowiska) wynikało, że pogotowie kasowe ustalono w wysokości 10.000,00 zł.
2. W instrukcji kasowej nie została określona górna wartość gotówki jaka może być przechowywana w kasie Urzędu do dnia następnego (bez odprowadzenia do banku).
3. W aktach osobowych Pani Anety Sadzińskiej, której przypisano zastępstwo kasjera, brak było zapytania o karalności. Zgodnie z zapisem § 26 obowiązującej w jednostce instrukcji obiegu dokumentów księgowych - kasjerem może być osoba ciesząca się nienaganną opinią i nie karana za przestępstwa gospodarcze.
4. W wielu przypadkach na dokumentach księgowych brak było pieczęci imiennych pozwalających na zidentyfikowanie podpisu osób upoważnionych do prowadzenia kontroli merytorycznej, formalno-rachunkowej itp.
5. Pracownik pobierający stałe zaliczki na dokonywanie zakupów bieżących nie posiadał pisemnego upoważnienia do ich pobierania. W Urzędzie nie opracowano zasad, z których wynikałby sposób i termin rozliczenia się z pobranych środków.
6. Stwierdzono przypadki rozliczenia się z pobranej zaliczki po ustalonym terminie, np. pozycja księgowa 1358/21142/03.
7. W wyniku kontroli dokumentów przedłożonych do rozliczenia zaliczek zaewidencjonowanych pod pozycjami oznaczonymi numerami 231/11191/03 i 247/11393/03, na łączną kwotę 5.227,66 zł, pobranych przez Pana Andrzeja Marę i Pana Grzegorza Stolarka w celu zakupu sprzętu sportowego dla radnych biorących udział w V MIĘDZYNARODOWYCH MISTRZOSTWACH POLSKI RADNYCH W HALOWEJ PIŁCE NOŻNEJ „5”, odbywających się w Wolsztynie, w dniach 28-30 marca 2003 roku, stwierdzono następujące nieprawidłowości:
- dokonano wypłat zaliczek osobom nie będącym pracownikami Urzędu, co było niezgodne z § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2000 roku w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz szczegółowych zasad i terminów rocznych rozliczeń i wpłat do budżetu przez zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych (Dz. U. nr 122, poz. 1333),
- kontrolującym nie przedłożono dokumentacji dotyczącej liczby radnych biorących udział w mistrzostwach. Z pisma radnych Pana Grzegorza Stolarka i Pana Tomasza Różańskiego – skierowanego w dniu 27 marca 2003 roku do Przewodniczącego Rady Miejskiej w Łasku o wyrażenie zgody na wykorzystanie prywatnych samochodów (Wyłączenie) [1] do celów służbowych – wynikało, że Gminę Łask na ww. mistrzostwach reprezentowało 8 radnych, natomiast wystawiono tylko 4 polecenia wyjazdu służbowego. Z wyjaśnień Skarbnika Gminy oraz inspektorów Biura Rady Miejskiej wynikało, że w rozgrywkach brało udział 6 radnych,
- kontrolujący stwierdzili, że w ramach otrzymanej zaliczki zakupiono 16 sztuk dresów (faktura nr 39/03/03/FV z dnia 28 marca 2003 roku za łączną kwotę 1.659,20 zł). Jednocześnie - jak ustalono powyżej - w zawodach brało udział tylko sześciu radnych, a zawody zostały rozegrane w halach sportowych. Ponadto z faktury VAT nr 40/03/03 wynikało, że w tym samym dniu i w tej samej firmie dokonano również zakupu 16 kompletów piłkarskich za kwotę 683,20 zł. Z oświadczenia naczelnika Wydziału Edukacji, Spraw Społecznych i Mieszkaniowych wynikało, że zakupione dresy są w posiadaniu radnych Rady Miejskiej w Łasku oraz radnych Powiatu Łaskiego, natomiast stroje piłkarskie przekazano klubowi sportowemu MULKS w Łasku,
- z faktury VAT nr 9/2003 wystawionej przez sklep GRIZZLY Joanna Mielczarek w Łasku na kwotę 129,99 zł wynikało, że zakupu piłki NIKE oraz rękawic Kalifornia 289780 07 dokonano po mistrzostwach, tj. w dniu 1 kwietnia 2003 roku. Natomiast na odwrocie faktury dokonano adnotacji o treści: „piłkę i rękawice zakupiono na mecz piłki nożnej rozgrywany przez radnych w dniach 27-30.03.2003 roku, w ramach V mistrzostw Polski”.
Niezależnie od powyższych uwag dotyczących sposobu rozliczenia zaliczki należy wskazać, że zgodnie z art.111 ust.2 ustawy o finansach publicznych - wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w ustawach, w szczególności na: zadania własne jednostek samorządu terytorialnego; zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami; zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia; zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego; pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Z przedłożonych kontrolującym dokumentów nie wynikało z jakim zadaniem będącym zadaniem jednostki samorządu terytorialnego związane były poniesione wydatki. Okoliczność, że w określonej imprezie, zawodach biorą udział radni nie skutkuje automatycznie wnioskiem, że służy to realizacji zadań publicznych. Przedstawione dokumenty nie potwierdzając związku wydatków z wykonywaniem zadań publicznych oraz nie uzasadniają wniosku o istnieniu podstaw do prawnych dla ich poniesienia.
W zakresie realizacji budżetu pod kątem przestrzegania zasad gospodarki finansowej określonych w art. 92 pkt 3 ustawy o finansach publicznych
Z danych zawartych w sprawozdaniach RB-28S z wykonania planu wydatków budżetowych wynikało, że w odniesieniu do jednostek organizacyjnych ujętych w dziale 801 – Oświata i wychowanie oraz w dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza, suma zobowiązań wymagalnych i wykonanych wydatków była wyższa od kwot planowanych wydatków. Analiza sprawozdań za lata 2002 i 2003 wykazała, że nastąpiło przekroczenie planu o zobowiązania wymagalne wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu Skarbowego oraz dostawców towarów i usług na łączne kwoty – 687.250 zł w 2002 roku oraz 515.970 zł w 2003 roku.
Wydatki w zakresie oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej w kontrolowanym okresie wynosiły:
- 2002 rok – 14.966.795 zł, natomiast subwencja – 10.390.718 zł, z własnych środków Gminy przeznaczono kwotę 4.576.077 zł,
- 2003 rok – 16.283.491, a subwencja – 11.359.108 zł, z własnych środków Gminy przeznaczono kwotę 4.924.383 zł.
Z wyjaśnienia złożonego przez Skarbnika Gminy Panią Mariannę Zgondek wynikało, że „obciążenia budżetu Gminy z tytułu wydatków oświatowych systematycznie rosną, stąd ww. zobowiązania wymagalne. W miarę pojawiających się możliwości finansowych, Gmina zobowiązania te sukcesywnie będzie likwidować. W czerwcu 2004 roku ze środków własnych przeznaczono dodatkowo na oświatę kwotę 1.158.116 zł na pokrycie zobowiązań. Po sporządzeniu sprawozdań za III kwartał zostanie dokonana analiza realizacji budżetu i wtedy zostaną dokonane stosowne zmiany w budżecie zmierzające do całkowitego oddłużenia oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej”.
Dyrektor Zespołu Obsługi Szkół i Przedszkoli w Łasku Pan Zygmunt Nowakowski wraz z główną księgową Panią Dorotą Cieślak - w dniu 28 września 2004 roku - złożyli wyjaśnienie, z którego wynikało, że przyczyną powstania zobowiązań w oświacie, w latach 2002-2003, był fakt, że niezbędne potrzeby, zgłaszane przez ZOSiP do budżetu, nie były uwzględniane w całości z powodu trudności finansowych Gminy. Otrzymywana subwencja oświatowa nie zabezpieczała podstawowych wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem szkół. Dodatkowe środki przeznaczane z budżetu Gminy Łask także nie wystarczały na pokrycie stałych kosztów placówek oświatowo-wychowawczych. Zobowiązania w zakresie płac i pochodnych oraz wydatków rzeczowych, powstałe w latach poprzednich są realizowane z bieżącego budżetu, dlatego niemożliwe jest zbilansowanie planowanych wydatków z faktycznie ponoszonymi.
Brak funduszy skutkował opóźnieniami w regulowaniu, m.in., składek na ubezpieczenia społeczne oraz należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, co skutkowało dokonaniem w 2003 roku wydatków z tytułu odsetek na łączną kwotę 15.496 zł (w dziale 801 – 12.316 zł i w dziale 854 – 3.180 zł).
Opisany stan wskazuje na naruszenie obowiązujących zasad gospodarki finansowej, bowiem zgodnie z art.28 ust.3 ustawy o finansach publicznych - wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów; w sposób umożliwiający terminową realizację zadań oraz w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
W myśl art.138 ust.1 pkt 2, 7 8, i 11 ustawy o finansach publicznych - przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych; przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągania zobowiązań obciążających budżet, wypłacenie wynagrodzeń w jednostce sektora finansów publicznych bez jednoczesnego wykonania, wynikającego z ustaw szczególnych, a ciążącego na pracodawcy, obowiązku pobrania, odprowadzenia lub opłacenia świadczeń lub składek, jak również dopuszczenie się zwłoki w regulowaniu zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych, powodującej uszczuplenie środków publicznych wskutek zapłaty odsetek za opóźnienie w zapłacie – stanowią czyny naruszenia dyscypliny finansów publicznych, na co wskazano w protokole kontroli.
O powyższych nieprawidłowościach Burmistrz Łasku był także informowany przez Regionalną Izbę Obrachunkową przy okazji wydawania opinii o przedłożonych sprawozdaniach z wykonania budżetu za lata 2002-2003:
- uchwała nr I/89/2003 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 22 kwietnia 2003 roku w sprawie opinii o sprawozdaniu Burmistrza Łasku za 2002 rok z wykonania budżetu, planów finansowych zadań z zakresu administracji rządowej przekazanych gminie ustawowo oraz zadań publicznych wykonywanych na podstawie porozumień z organami administracji rządowej,
- uchwała nr IV/107/2004 Składu Orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi z dnia 22 kwietnia 2004 roku w sprawie opinii o przedłożonym przez Burmistrza Łasku sprawozdaniu z wykonania budżetu za 2003 rok.
W zakresie dochodów z tytułu podatków i opłat
1. Kontrolujący stwierdzili przypadki złożenia deklaracji podatkowych przez osoby prawne - podatników podatku rolnego i podatników podatku od nieruchomości, po ustawowo wyznaczonym terminie. Terminy składania deklaracji podatkowych przez osoby prawne w zakresie wymienionych podatków określają obecnie: art. 6a ust.8 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 94, poz. 431 z późn. zm.) oraz art. 6 ust.9 pkt 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 9, poz. 84 z późn. zm.). Zgodnie z powołanymi unormowaniami deklaracje podatkowe, zarówno w zakresie podatku rolnego, jak i podatku od nieruchomości, powinny być złożone do dnia 15 stycznia każdego roku podatkowego, bądź w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku podatkowego. Stosownie do art. 272 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.) - do obowiązków organów podatkowych pierwszej instancji należy dokonywanie czynności sprawdzających, m.in., w zakresie sprawdzania terminowości składania deklaracji.
2. W wyniku sprawdzenia deklaracji podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości za okres 2002-2004, złożonych przez wybranych losowo podatników będących osobami prawnymi, stwierdzono, że dwóch podatników podało nieprawidłowe wielkości powierzchni podlegających opodatkowaniu, a także, że część powierzchni stanowiących przedmiot opodatkowania objęta została niewłaściwą stawką podatku. Powyższe spowodowało wpłacenie podatku w zaniżonej wysokości na łączną kwotę 24.659 zł. Ponadto jeden z tych podatników nie złożył deklaracji na podatek rolny w wysokości 125,90 zł. W związku z ustaleniem w trakcie kontroli wskazanych różnic organ podatkowy podjął stosowne czynności wyjaśniające, które doprowadziły do złożenia deklaracji korygujących i wpłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę w łącznej wysokości 3.640,70 zł.
3. (Wyłączenie) [2]
W opisanych wyżej przypadkach (patrz punkt 2) organ podatkowy nie przeprowadzał postępowania wyjaśniającego, w celu ustalenia, czy zadeklarowane przez podatników powierzchnie stanowiące podstawę opodatkowania były prawidłowe, pomimo wykazania przez podatników mniejszych powierzchni w stosunku do poprzednich lat podatkowych bez odpowiedniego udokumentowania wskazanych zmian.
4. Kontrolujący ustalili, że podatnicy podatku od nieruchomości - osoby prawne niektóre raty podatku regulowali po ustawowo określonym terminie. Z tytułu nieterminowych wpłat organ podatkowy w kilku przypadkach nie egzekwował odsetek za zwłokę.
Obowiązek pobierania przez organ podatkowy odsetek za zwłokę w zapłacie zobowiązań podatkowych wynika z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Ponadto wskazać należy, że zgodnie z art. 55 § 2 wskazanej ustawy w przypadku, gdy dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
5. W wyniku kontroli stwierdzono, że ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości udzielane były po wcześniejszym złożeniu informacji na temat uzyskanej przez podatnika pomocy publicznej. W dwóch przypadkach zakres tych informacji był niepełny, ponieważ nie określał precyzyjnie jakiego okresu one dotyczyły, natomiast zgodnie z art. 44 ust.1 ustawy z dnia 27 lipca 2002 roku o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców (Dz. U. nr 141, poz. 1177, z późn. zm. - obecnie nie obowiązująca) - informacja powinna dotyczyć okresu trzech kolejnych lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o udzielenie pomocy.
6. Kontrolujący ustalili, że w 2002 roku nakazy płatnicze w zakresie łącznego zobowiązania pieniężnego w miejscowości Budy Stryjewskie doręczone zostały w dniu 5 marca, a w 2003 roku w dniu 7 marca, tzn. bez zachowania 14 dniowego terminu, jaki jest wymagany pomiędzy datą doręczenia decyzji, a ustawowym terminem płatności I raty podatku. Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa - termin płatności podatku wynosi 14 dni od daty doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. Nie zachowanie powyższego terminu przy doręczaniu nakazów płatniczych, nie pozwalało organowi podatkowemu na egzekwowanie wpłaty I raty podatku w ustawowym terminie jej płatności to jest do 15 marca.
7. W wyniku kontroli udzielonych zwolnień w podatku rolnym z tytułu nabycia gruntów, stwierdzono że w sześciu przypadkach (decyzje nr nr: 3254/1/03, 3254/2/03, 3254/3/03, 3254/4/03, 3254/5/03, 3254/6/03) nieprawidłowo wyliczono okres zwolnienia z podatku. Zgodnie z art.12 ust. 3 ustawy o podatku rolnym - okres zwolnienia z podatku rolnego z tytułu nabycia gruntów na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie istniejącego wynosi 5 lat i liczy się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawarto umowę sprzedaży. Zwolnienia z tego tytułu udzielane są - zgodnie z art.13d ust.1 powołanej ustawy - na podstawie decyzji wydanej na wniosek podatnika. Zgodnie z art.13d ust.3 ustawy o podatku rolnym (obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 roku) zwolnienia i ulgi udzielane na wniosek podatnika stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek. W badanych przypadkach przepis te nie był przestrzegany, np. w przypadku decyzji nr 3254/6/04 stwierdzono, że wniosek podatnika złożony został w dniu 12 maja 2003 roku. Grunty zostały nabyte aktem notarialnym z dnia 11 czerwca 2002 roku. W decyzji z dnia 6 czerwca 2003 roku okres zwolnienia ustalono od dnia 1 lipca 2002 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku. Prawidłowo okres ten powinien zostać określony od dnia 1 czerwca 2003 roku do dnia 30 czerwca 2007 roku. Łączna zawyżona kwota zwolnienia z tytułu udzielonych ulg wynosiła 510,60 zł.
8. (Wyłączenie) [3]
9. W wyniku kontroli stwierdzono, że organ podatkowy w kilku przypadkach podejmował z opóźnieniem czynności zmierzające do wyegzekwowania zaległych zobowiązań podatkowych, co naruszało przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. nr 137 poz. 1541 z późn. zm.). Przepisy wskazanego rozporządzenia zobowiązują wierzyciela do systematycznej kontroli terminowości zapłaty zobowiązania pieniężnego. W przypadku, gdy należność nie została zapłacona w terminie określonym w decyzji, albo wynikającym z przepisów prawa wierzyciel winien wysłać do zobowiązanego upomnienie, z zagrożeniem wszczęcia egzekucji po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Po bezskutecznym upływie terminu określonego w upomnieniu wierzyciel winien niezwłocznie wystawić tytuł wykonawczy i przesłać do Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Odpowiedzialność za stwierdzone nieprawidłowości w zakresie realizacji dochodów z tytułu podatków lokalnych ponosi Burmistrz Łasku działający jako organ podatkowy (art.13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
W zakresie dochodów z tytułu sprzedaży nieruchomości
1. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej sprzedaży następujących nieruchomości gruntowych: nr 273 położonej przy ul. Spokojnej w Łasku, nr 180/1 położonej przy ul. Kopernika w Łasku-Kolumnie, nr 496 położonej na os. Przylesie w Łasku, nr 816/03 położonej we wsi Bałucz, nr 486 położonej na os. Przylesie w Łasku, stwierdzono że ogłoszenie o przetargu podane zostało do publicznej wiadomości przed upływem terminów, o których mowa w art. 34 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2000 r., Dz.U. nr 46, poz. 543 z późn. zm.), tzn. z naruszeniem art. 38 ust.2 wskazanej ustawy.
2. W odniesieniu do sprzedaży, w drodze przetargu, działki oznaczonej nr 273, stwierdzono, że do dnia zawarcia umowy sprzedaży nabywca zapłacił kwotę 9.600 zł, pozostała część ceny wynosząca 66.000 zł została wpłacona po zawarciu przedmiotowej umowy, natomiast zgodnie z art. 70 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, cena sprzedawanej w drodze przetargu nieruchomości podlega zapłacie najpóźniej do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność.
3. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej sprzedaży nieruchomości oznaczonych nr 496 oraz nr 486, stwierdzono że wysokość wadium ustalona została w wysokości nizszej niż 5% ceny wywoławczej, co było niezgodne z § 4 ust.3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 1998 roku w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania przetargów na zbycie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy (Dz. U. nr 9, poz.30 z późn. zm.).
W zakresie dochodów z tytułu zajęcia pasa drogowego
1. W wyniku kontroli prawidłowości pobierania opłat za zajęcie pasa drogowego, stwierdzono, że w przypadku nieterminowej zapłaty należności określonych na podstawie zezwoleń nr 6/2002 oraz nr 20/2003, nie zostały naliczone odsetki za zwłokę, pomimo obowiązku wynikającego z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, której przepisy miały zastosowanie - zgodnie z art. 2 § 1 pkt 1 ww. ustawy - do podatków, a także opłat i niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione były organy podatkowe (przez niepodatkowe należności budżetowe należało rozumieć należności nie będące podatkami i opłatami, stanowiące dochód budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych - art.3 pkt 8 ustawy Ordynacja podatkowa). Opłaty za zajęcie pasa drogowego ustalał Burmistrz Łasku, będący jednocześnie organem podatkowym i zarządcą dróg gminnych. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 204, poz. 2086) - w przypadku nieterminowego uiszczania opłat za zajęcie pasa drogowego pobiera się odsetki ustawowe (art.40d ust.3 ustawy o drogach publicznych - obowiązuje od dnia 9 grudnia 2003 roku).
2. Kontrolujący stwierdzili, że kwota 3.682,56 zł, stanowiąca opłatę ustaloną na podstawie decyzji nr 24/2003, zaliczona została przez Burmistrza Łasku na zapłatę dla zajmującego pas drogowy za wykonanie określonych prac na rzecz Gminy Łask (przeniesienie płyt betonowych odzyskanych z nawierzchni ulic na działkę gminną). Kontrolujący stwierdzili, że wskazane prace nie były objęte żadną umową, nie sporządzono również protokołu, czy adnotacji potwierdzających ich wykonanie.
3. W wyniku kontroli decyzji zezwalających na zajęcie pasa drogowego stwierdzono, że wydawane one były z naruszeniem procedury określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1986 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych (Dz. U. nr 6, poz. 33 z późn. zm. - obecnie nie obowiązujące).
4. W wyniku kontroli stwierdzono, że w przypadku robót prowadzonych w pasie drogowym na podstawie zezwoleń nr nr: 4/2002, 10/2003, 11/2003, 12/2003, 14/2003, nie dokonano ich komisyjnego odbioru w celu stwierdzenia przywrócenia zajmowanego odcinka do poprzedniego stanu użyteczności, czym naruszono wymóg zawarty w § 7 ust. 2 ww. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych.
5. Na podstawie zezwolenia nr 1/2002 z dnia 22 stycznia 2002 roku wyrażono zgodę na zajęcie pasa drogowego w celu ustawienia tablicy reklamowej w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2002 roku. Wniosek złożony został w dniu 11 stycznia 2002 roku, co oznaczało, że w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 22 stycznia 2002 roku zajęcie pasa drogi nastąpiło bez zgody zarządcy drogi. Kolejne zezwolenie nr 7/2003 z dnia 15 lipca 2003 roku dotyczące wskazanej tablicy reklamowej dotyczyło okresu od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia 2003 roku. Wydane zostało na wniosek złożony dnia 11 lipca 2003 roku, tzn., że w terminie od dnia 1 lipca do dnia 15 lipca 2003 roku zajęto pas drogowy bez zezwolenia. W tej sytuacji zarządca drogi – poprzez zaniechanie – naruszył obowiązek wynikający z § 11 ust.3 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym za zajęcie pasa drogi bez wymaganego zezwolenia powinien naliczyć i pobrać karę pieniężną w wysokości dziesięciokrotnej opłaty naliczonej na podstawie § 10a rozporządzenia (także art.40 ust.4 ustawy o drogach publicznych - w brzmieniu obowiązującym w okresie objętym kontrolą).
6. W decyzjach nr nr 2/2002, 3/2002, 4/2002, 5/2002 stwierdzono zastosowanie nieprawidłowych wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego - naliczanych na podstawie § 8 ust.3, § 8 ust.6, § 10 ust.2 oraz § 10a w zw. z § 10b rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych (stawki nie odpowiadały wysokościom stawek waloryzowanym kwartalnie o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, ogłaszany przez Prezesa GUS - na podstawie § 10b ww. rozporządzenia Rady Ministrów). W zezwoleniach nr 21/2003 i 22/2003 zajęcie pobocza drogi objęto stawką 0,40 zł, zamiast 0,20 zł, gdyż stosownie do § 8 ust.4 ww. rozporządzenia Rady Ministrów - stawki opłat za zajęcie pasa drogowego w pełnej wysokości należało stosować do jezdni, torowisk i ciągów pieszych, natomiast odnośnie pozostałych elementów pasa drogowego - stawki te należało zmniejszyć o połowę. Ponadto wyliczenie opłaty w zezwoleniu nr 21/2003 nastąpiło niezgodnie z § 10 ust.3 przedmiotowego rozporządzenia, zgodnie z którym - za umieszczenie w pasie drogowym urządzenia o powierzchni rzutu poziomego mniejszej niż 1 m2 należało pobrać opłatę jednorazową jak za 1 m2.
Za nieprawidłowości związane z udzielaniem zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i pobieraniem opłat z tego tytułu odpowiedzialność ponosi Zarząd Gminy - do dnia objęcia funkcji przez Burmistrza wybranego w wyborach bezpośrednich w 2002 roku, a następnie Burmistrz Łasku - jako zarządcy dróg gminnych (art.19 ust.2 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych).
W zakresie wydatków związanych z realizacją Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
W wyniku kontroli wydatkowania środków na dofinansowanie działań podmiotów niepublicznych w latach 2002-2003 - na podstawie zawartych z nimi umów - dokonano następujących ustaleń:
1. W 2002 roku i w latach poprzednich finansowano realizację zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych przez podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych, w sytuacji nie podjęcia przez Radę Miejską w Łasku uchwały w sprawie trybu postępowania o udzielenie dotacji, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania - na podstawie art.118 ust.3 ustawy o finansach publicznych. Uchwała została podjęta w dniu 11 lutego 2003 roku (uchwała Rady Miejskiej nr IV/27/03). Zlecenie zadania i udzielenie dotacji nie zostało poprzedzone ogłoszeniem o możliwości składania wniosków (ofert) przez jednostki nie zaliczone do sektora finansów publicznych na dofinansowanie zadań o charakterze publicznym i związanych z realizacją zadań własnych Gminy Łask, stosownie do wymogu jawności postępowania o udzielenie dotacji wynikającego z art.92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Wskazany w uchwale Rady Miejskiej nr IV/27/03 z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie uchwalenia Regulaminu przyznawania dotacji, sposobu jej rozliczania oraz kontroli wykonania zleconego zadania, termin składania ofert (do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma być realizowane zadanie) mógł być zastosowany dopiero do dotacji udzielanych na 2004 rok.
2. Podmioty niepubliczne otrzymujące dotacje nie składały ofert gwarantujących wykonanie zadania w sposób efektywny, oszczędny i terminowy, zgodnie z wymogami wynikającymi z art.25 ust.2 ustawy o finansach publicznych.
3. Treść umów naruszała art. 71 ust.2 pkt 3 w związku z art. 118 ust.2 ustawy o finansach publicznych, ponieważ nie określała trybu kontroli wykonywanego zadania.
W zakresie wydatków związanych z realizacją zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej
1. Gmina Łask nie zatrudniła komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej, stosownie do możliwości wynikającej z art. 32 ust.3a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 147, poz.1229 z późn. zm.). Natomiast od dnia 18 maja 1996 roku społeczną funkcję Komendanta Miejsko-Gminnego OSP pełnił Pan (Wyłączenie) [4]. W 2002 roku Zarząd Miejski przyznał ww. ryczałt w wysokości 420 zł miesięcznie, a od dnia 1 stycznia 2003 roku wysokość ryczałtu wynosiła 500 zł za kwartał. Ryczałt wypłacany był przez Zarząd Miejsko-Gminny OSP, a następnie – na podstawie obciążeniowych not księgowych – refundowany przez Gminę Łask. Powyższe działanie było sprzeczne z przepisami ww. ustawy, albowiem społecznej funkcji komendanta osp nie można utożsamiać ze stanowiskiem komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej. Wydatki ponoszone na podstawie wystawianych not obciążeniowych pozbawione były podstawy prawnej.
2. W wyniku kontroli dowodów księgowych stwierdzono, że w dniu 11 czerwca 2003 roku ze środków przeznaczonych na utrzymanie gotowości bojowej dokonano zakupu stołu do ping-ponga, zestawu paletek i piłeczek za kwotę 966,43 zł (faktura VAT nr 93/03 z dnia 11 czerwca 2003 roku, wystawiona przez PH MARTPOL Andrzej Kłucjasz, Łask, Plac 11 Listopada 27). Z opisu faktury dokonanego przez inspektora Panią Krystynę Pietrasik wynikało, że ww. stół zakupiono dla młodzieży wsi Sięganów, w oparciu o uzgodnienia Burmistrza Łasku z sołtysem tej wsi. Rachunek pod względem merytorycznym opisała Pani Janina Choińska – naczelnik Wydziału Spraw Społecznych i Gospodarki Mieszkaniowej; zaś wypłatę zatwierdzili Skarbnik Gminy i Burmistrz Łasku. Zakup stołu do ping-ponga nie mieścił się w granicach wydatków jakie gmina może ponosić na funkcjonowanie jednostek ochotniczej straży pożarnej, określonych w ustawie o ochronie przeciwpożarowej (art.28 i art.32 ustawy).
W zakresie wydatków (dotacji) na realizację zadań powierzonych - na podstawie umów – jednostkom spoza sektora finansów publicznych
W wyniku kontroli dotacji przyznanych w 2003 roku na rzecz stowarzyszeń kultury fizycznej na podstawie umów z dnia 10 kwietnia 2003 roku, które zostały zawarte przez Burmistrza Łasku, dokonano następujących ustaleń:
1. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji nie zostało poprzedzone ogłoszeniem o możliwości składania wniosków przez organizacje pozarządowe na dofinansowanie zadań o charakterze publicznym i związanych z realizacją zadań własnych Gminy Łask, stosownie do wymogu jawności postępowania o udzielenie dotacji wynikającego z art.92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Wskazany w uchwale Rady Miejskiej nr IV/27/03 z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie uchwalenia Regulaminu przyznawania dotacji, sposobu jej rozliczania oraz kontroli wykonania zleconego zadania, termin składania ofert (do dnia 30 września roku poprzedzającego rok, w którym ma być realizowane zadanie) mógł być zastosowany dopiero do dotacji udzielanych na 2004 rok.
2. Wypłata dotacji została błędnie zakwalifikowana w dziale 926 rozdziale 92605 § 2620 – dotacje przedmiotowe z budżetu dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, zamiast w § 2820 – dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji stowarzyszeniom. Z wyjaśnienia złożonego przez Panią Mariannę Zgondek – Skarbnika Gminy wynikało, że w latach 2002-2004 dotacje te zostały pomyłkowo zaklasyfikowane w § 2620 zamiast w § 2820, a uchybienie to zostało usunięte w czasie kontroli RIO w Łodzi zarządzeniem Burmistrza Łasku nr 108/04 z dnia 27 września 2004 roku (w odniesieniu do 2004 roku).
3. Przedmiot przeznaczonych do realizacji zadań we wszystkich objętych kontrolą umowach określony został identycznie, cyt.: „prowadzenie drużyny piłkarskiej, organizacja przygotowań i uczestnictwo w zawodach, turniejach, rozgrywkach ligowych, organizację ogólnodostępnych imprez sportowych, popularyzacja sportu wśród społeczeństwa”.
4. We wnioskach o przyznanie dotacji stowarzyszenia zwracały się o dofinansowanie klubu na zakup sprzętu sportowego, organizowanie zawodów sportowych czy inne cele statutowe, mieszając pojęcia przedmiotu zadania zleconego do wykonania i zakupów niezbędnych do realizacji tego zadania. Dotacja - stosownie do art. 118 ust.1 ustawy o finansach publicznych - nie stanowiła finansowego wsparcia dla podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych w zakresie ich działalności statutowej. Udzielenie dotacji powinno wiązać się ściśle ze zleceniem przez jednostkę samorządu terytorialnego konkretnego zadania własnego. Wynikało to również z art. 92 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym zlecanie zadań powinno nastąpić w trybie jawnego wyboru najkorzystniejszej oferty.
5. W odniesieniu do objętych kontrolą dotacji stwierdzono, że złożone oferty nie spełniały wymogów wynikających z art. 25 ust.2 ustawy o finansach publicznych oraz z § 2 regulaminu przyznawania dotacji, stanowiącego załącznik do ww. uchwały Rady Miejskiej. Wynikało to, między innymi, z faktu, że cel dofinansowania nie został sprecyzowany jako konkretne zadanie realizowane w określonym czasie, zlecone przez gminę. Wówczas łatwiej byłoby sporządzić kalkulację ekonomiczną, jak również wskazać sposoby realizacji i posiadane możliwości. Natomiast określając zadanie jako działalność statutową klubu trudniej było wykazać, że wykonanie będzie efektywne czy terminowe (można było jednak określić, np. - w jaki sposób będzie prowadzone szkolenie młodzieży i działalność wychowawcza, wskazać posiadaną bazę materialno - techniczną, czy też zaplecze kadrowe).
6. Dokonując całkowitego rozliczenia dotacji, stowarzyszenia nie przedstawiały sprawozdań merytorycznych obejmujących całość realizacji zadania, do czego były zobowiązane postanowieniami § 15 ust.1 pkt 1) regulaminu przyznawania dotacji.
7. Część z przedłożonych do kontroli kserokopii rachunków nie było drugostronnie opisanych. Nie posiadały klauzul, o których mowa w § 15 ust.1 pkt 3) ww. regulaminu, dotyczących zatwierdzenia do wypłaty, kontroli merytorycznej, kontroli formalno-rachunkowej.
8. Treść umów naruszała art. 71 ust.2 pkt 3 w związku z art. 118 ust.2 ustawy o finansach publicznych, ponieważ nie określała trybu kontroli wykonywanego zadania.
9. W przedmiotowych umowach błędnie wskazywano stronę umowy wpisując „Urząd Miejski” zamiast „Gminę Łask”.
10. Na mocy umowy z dnia 10 kwietnia 2003 roku przyznano Miejskiemu Ludowemu Klubowi Sportowemu KORAB-KASTOR w Łasku dotację w wysokości 15.000,00 zł. W dniu 3 listopada 2003 roku sporządzono aneks do ww. umowy podwyższając kwotę dotacji do 18.500,00 zł. Z postanowień § 2 umowy wynikało, że dotacja zostanie przekazana w II ratach, natomiast na podstawie poleceń przelewu wystawionych przez Urząd Miejski w okresie od dnia 1 stycznia 2003 roku do dnia 24 września 2003 roku stwierdzono, że środki w wysokości 15.000,00 zł przekazano w 5 ratach, zaś 3.500,00 zł wpłacono na rachunek bankowy klubu w dniu 7 listopada 2003 roku. W trakcie kontroli stwierdzono, że pierwszego przelewu (przelew oznaczony nr 003691) na kwotę 3.000,00 zł dokonano w dniu 21 stycznia 2003 roku, tj. 2,5 miesiąca wcześniej przed zawartą umową. Powyższym działaniem naruszono art.118 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych i nie działające w celu osiągnięcia zysku mogły otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki, jednak zlecenie zadania i udzielenie dotacji następować winno na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z tym podmiotem, zaś tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania winien określić w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, zapewniając jawność postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
11. W 2002 roku finansowano realizację zadań z zakresu kultury fizycznej przez podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych, w sytuacji nie podjęcia przez Radę Miejską w Łasku uchwały w sprawie trybu postępowania o udzielenie dotacji, sposobu jej rozliczania oraz sposobu kontroli wykonywania zleconego zadania. Powyższym działaniem naruszono postanowienia art.118 ust.3 ustawy o finansach publicznych.
W zakresie wydatków osobowych
1. Stwierdzono przypadki przeszeregowania pracowników na stanowisko inspektora, mimo braku spełniania przez nich wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla tego stanowiska, na którym wymagane jest posiadanie wykształcenia wyższego. Wymóg wyższego wykształcenia dla wskazanego stanowiska wprowadzony został na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1990 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 111, poz. 493 z późn. zm.) i utrzymany został przez kolejne regulacje dotyczące zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych.
2. Burmistrz Łasku Pan Grzegorz Ciebiada w dniu 17 sierpnia 2000 roku, powołując się na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1990 roku w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, które straciły moc obowiązującą z dniem 1 sierpnia 2000 roku, awansował na stanowiska kierowników referatów niżej wymienionych pracowników, mimo nie spełniania przez nich wymagań kwalifikacyjnych przewidzianych dla tego stanowiska (wykształcenie wyższe):
- Ludmiła Oleksiak – kierownik Referatu Spraw Obywatelskich,
- Urszula Radej – kierownik Referatu Budżetowego,
- Teresa Sokołowska – kierownik Referatu Urbanistyki.
Powyższym działaniem Burmistrz Łasku naruszył postanowienia dotyczące wymaganych kwalifikacji zawarte w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2000 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. nr 61, poz.707 z późn. zm.). Wymóg posiadania wyższego wykształcenia na stanowisku kierownika referatu wprowadzało także rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych.
W zakresie terminowości przekazywania środków na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
Na podstawie kart wydatków za lata 2002-2004 w dziale 750 rozdziale 75023 (Urząd Miejski) i rozdziale 75416 (Straż Miejska) § 4440 oraz poleceń przelewu ustalono, że naruszone zostały przepisy dotyczące terminów przykazywania odpisów na rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z art.6 ust.2 ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jednolity z 1996 r., Dz. U. nr 70, poz.335 z późn. zm.) – odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych powinien być przekazany przez pracodawcę na rachunek bankowy funduszu w terminie do dnia 30 września tego roku, z tym że do dnia 31 maja danego roku przekazuje się kwotę stanowiącą co najmniej 75% równowartości odpisów, zaś do 30 września tego roku winna być przekazana cała kwota stanowiąca jego wysokość.
Według oświadczenia złożonego przez Skarbnika Gminy, powodem nieterminowego przekazywania środków był ich brak na rachunku podstawowym Urzędu.
W zakresie wydatków na podróże służbowe pracowników
1. Kontrolujący stwierdzili przypadki delegacji, na których brak było określenia środka lokomocji, którym miała być odbywana podróż służbowa, a także przypadki nie określania marki samochodu, numeru rejestracyjnego i pojemności skokowej silnika, gdy podróż służbowa odbywała się samochodem stanowiącym własność pracownika (np. polecenia wyjazdu służbowego: nr OOG.1314/121/04, nr OOG.1314/42/04). W odniesieniu do podróży odbywanych samochodem własnym pracownika wskazać należy, że zgodnie z § 5 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. nr 236 poz.1990), na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem nie będącym własnością pracodawcy. W takim przypadku pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż: (1) 0,4798 zł - dla samochodu o pojemności skokowej silnika do 900 cm3; (2) 0,7692 zł - dla samochodu o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3; (3) 0,2119 zł - dla motocykla oraz (4) 0,1272 zł - dla motoroweru (stawki obowiązujące od dnia 1 stycznia 2003 roku do dnia 29 lutego 2004 roku - w okresie od dnia 1 marca 2004 roku wysokość stawek wynosiła odpowiednio - 0,4894 zł, 0,7846 zł, 0,2161 zł, 0,1297 zł). Wskazany przepis podaje maksymalne stawki za 1 km przebiegu, natomiast do pracodawcy należy ustalenie ich wysokości, bądź to w formie odpowiedniego zapisu z umowie cywilnoprawnej, bądź w obowiązujących w jednostce unormowaniach wewnętrznych.
2. W przypadku pięciu delegacji (nr OOG.1314/65/04, OOG.1314/42/04, OOG.1314/6/04, OOG.1314/127/03, OOG.1314/126/03) na sześć skontrolowanych, stwierdzono brak kontroli merytorycznej i potwierdzenia wykonania zadania.
3. W przypadku delegacji oznaczonej numerem OOG.1314/42/04 – wystawionej na nazwisko Krzysztof Nowakowski – czas oddelegowania nie pokrywał się z datami potwierdzającymi pobyt służbowy. Ponadto, pracownik rozliczając koszty podróży służbowej nie wypełnił rubryk dotyczących daty oraz godziny wyjazdu i przyjazdu. Mimo tych nieprawidłowości rachunek zatwierdzono do wypłaty na kwotę 361,52 zł.
W zakresie wydatków na wypłaty diet i zwrotu kosztów podróży radnych Rady Miejskiej w Łasku
1. Począwszy od lipca 2003 roku – radni otrzymują miesięczną dietę w pełnej wysokości (bez potrąceń z tytułu nieobecności na sesjach i posiedzeniach jak przewidywały wcześniejsze uregulowania). Dotyczy to również okresów, w których nie odbywają się sesje Rady Miejskiej oraz nie są zwoływane posiedzenia komisji Rady. Na przykład: w listopadzie 2003 roku nie odbyło się żadne z ww. posiedzeń, zaś wszystkim radnym – na podstawie pisma Przewodniczącego Rady nr BR.01160/11/03 z dnia 27 listopada 2003 roku wypłacono diety na łączną kwotę 13.400,00 zł. Podobna sytuacja miała miejsce w sierpniu 2004 roku. Na podstawie pisma Przewodniczącego Rady nr BR.01160/10/04 z dnia 1 września 2004 roku wszystkim radnym wypłacono diety na łączną kwotę 13.400,00 zł, mimo że nie odbyła się sesja i nie zwoływano posiedzeń komisji Rady.
Listy do wypłaty zatwierdzone zostały przez Burmistrza Łasku Jacka Pałuszyńskiego. W wyjaśnieniu (pismo nr OOG.0115/45/04), złożonym w dniu 20 września 2004 roku, Burmistrz poinformował kontrolujących, że „podstawą do zatwierdzenia wypłat na ww. listach było stwierdzenie Przewodniczącego Rady, iż wszystkim radnym za dane miesiące przysługuje dieta w pełnej wysokości”. Ponadto, nadmienił, że zgodnie z regulaminem pracy Rady Miejskiej w Łasku za organizację jej pracy odpowiada Przewodniczący Rady.
Przewodniczący Rady złożył wyjaśnienie, w którym stwierdził, m.in., że w obowiązującym stanie prawnym przesłanką do wypłacenia radnemu diety w pełnej wysokości jest udział w pracach rady i jej komisjach. Jednak sformułowanie „w pracach rady i jej komisjach” – zdaniem Przewodniczącego – nie oznacza jedynie udziału w posiedzeniach tych organów. Jak stwierdził ww. w swoim wyjaśnieniu „radni pracują w różnych formach, spotkaniach, indywidualnych rozmowach, pracach w terenie, co nie zawsze znajduje odzwierciedlenie w protokołach a zdobyta w ten sposób wiedza radnych jest przydatna przy podejmowaniu uchwał i wyrażaniu opinii przez radę, jak również w podejmowaniu apeli. Potwierdzenie obecności poprzez złożenie podpisu jest wymagane na protokołowanych posiedzeniach. Brak posiedzeń rady i komisji w danym miesiącu wynika z organizacji pracy rady i fakt ich odbywania lub nie, nie może być przesłanką do uznania, iż radny nie bierze w danym miesiącu udziału w pracach rady i jej komisjach, a tym samym podstawą do nie przyznania diety za utracone wynagrodzenie”.
Mając na względzie powyższe ustalenia należy zauważyć, że przysługująca radnym dieta stanowi rekompensatę dodatkowych kosztów ponoszonych w związku z pełnieniem funkcji o charakterze społecznym (w szczególności - utracone wynagrodzenie). Brak jasnych zasad w oparciu, o które radnemu przysługuje dieta lub zaniechanie ustalenia takich zasad skutkuje tym, że dieta traci charakter rekompensujący, a przyjmuje charakter stałego, miesięcznego wynagrodzenia, niezależnego od udziału radnego w pracach organów gminy. Przyjęta w kontrolowanej jednostce interpretacja postanowień uchwały nr II/15/2002 Rady Miejskiej w Łasku z dnia 4 grudnia 2002 roku w sprawie ustalenia zasad otrzymywania i wysokości diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych dla radnych Rady Miejskiej w Łasku (ze zmianą wprowadzoną uchwałą nr VII/104/03 Rady Miejskiej z dnia 27 czerwca 2003 roku) zrywa związek między prawem do diety a udziałem radnego w podstawowych formach działalności, w jakich rada gminy i jej organy wewnętrzne (komisje) wypełniają swoje zadania - zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym i statutu gminy. Powoduje to, że w sytuacji, w której radny nie uczestniczy w posiedzeniach rady i jej komisji jego prawo do otrzymania diety związane jest z bliżej nieokreśloną działalnością, nie podlegającą żadnej weryfikacji. W konkretnych przypadkach może to oznaczać otrzymanie diety mimo braku jakiejkolwiek aktywności (chyba, że radny sam stwierdzi, ze nie brał udziału w pracach rady i jej organów). Podkreślić należy także, że dopiero udział w sesji rady lub posiedzeniu komisji pozwala radnemu brać udział w kształtowaniu podejmowanych przez radę rozstrzygnięć. Taki udział daje też pewność, że radny ponosi jakieś koszty związane z pełnieniem swej funkcji. Omawiana interpretacja nie wynika zresztą jednoznacznie z postanowień uchwały. Zgodnie z § 2 ust.2 uchwały - podstawą do wypłacenia miesięcznej diety jest udział
w pracach rady i jej komisjach. W kolejnych postanowieniach uchwała wymaga potwierdzenia przez radnego obecności na posiedzeniach rady i komisji (podpis na liście obecności) oraz poinformowania o przyczynach nieobecności na posiedzeniach rady lub komisji. Jeżeli - jak wynika z wyjaśnienia Przewodniczącego Rady - udział (nieobecność) na sesji lub posiedzeniu komisji nie ma żadnego znaczenia dla prawa do diety, zawarcie wskazanych postanowień w uchwale dotyczącej zasad otrzymywania diet wydaje się zupełnie niezrozumiałe.
2. W 2004 roku 20 radnych złożyło oświadczenia majątkowe za 2003 rok zgodnie z ustawowym terminem (na oświadczeniach umieszczone są daty wpływu). Jeden z radnych złożył oświadczenie w dniu 13 maja 2004 roku, tj. 12 dni po terminie. Mimo niedopełnienia ciążącego nań obowiązku, radnemu wypłacono dietę za maj 2004 roku w pełnej wysokości. W trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, tj. 7 lipca 2004 roku, Przewodniczący Rady Miejskiej wystosował do ww. pismo oznaczone numerem BR.01160/7/04 o zwrot 193,55 zł do kasy Urzędu. Potrącenia tej kwoty dokonano radnemu z diety wypłaconej za sierpień 2004 roku (lista wypłat nr 268/09/04, poz.18).
W zakresie stosowania ustawy o zamówieniach publicznych
1. W § 9 ust.1 umowy z dnia 15 lipca 2003 roku zawartej z wykonawcą termomodernizacji budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Łasku-Kolumnie przy ul. Toruńskiej 1, zapisano, że wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy wyniesie 5% wynagrodzenia umownego bez podatku VAT, co naruszało przepisy rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lipca 2002 roku w sprawie zabezpieczenia należytego wykonania umowy (Dz. U. nr 115, poz. 1002), które w § 3 ust.4 stanowiło, że jeżeli wartość robót budowlanych nie przekracza kwoty 130.000 EURO to wysokość zabezpieczenia ustala się w granicach od 5% do 10% ceny ofertowej. Pojęcie ceny ofertowej należało definiować zgodnie z art. 3 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 roku (Dz. U. nr 97, poz. 1050 z późn. zm.) o cenach, stanowiącym że cena jest to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący obowiązany jest zapłacić sprzedawcy za towar lub usługę wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy pobrano w tym przypadku w wysokości zaniżonej o kwotę 1.538,30 zł.
2. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego na wykonanie projektu hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Łasku oraz pełnienie nadzoru autorskiego, w 2002 roku, kontrolujący stwierdzili:
- umowa z wybranym wykonawcą zawarta została przed upływem 7 dni od dnia ogłoszenia o wyniku postępowania. Ponieważ wartość zamówienia była niższa niż 30.000 EURO, na mocy art. 15 ust.1 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 roku o zamówieniach publicznych (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 72, poz. 664 z późn. zm.) wyłączony został obowiązek stosowania przepisów ustawy dotyczących terminów, jednak zamawiający zawarł powyższy warunek w pkt 12 ppkt 2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
- oferta nr 1 podpisana została tylko przez jednego ze wspólników spółki cywilnej, co naruszało pkt 9 ppkt 1.6 specyfikacji stanowiący, że oferta powinna być podpisana przez osobę lub osoby uprawnione do zaciągania zobowiązań. Z umowy spółki wynikało, że do zaciągania zobowiązań o wartości powyżej 50.000,00 zł wymagane było współdziałanie obu wspólników, zaś przedłożona oferta zawierała cenę 73.078 zł (brutto),
- w ofercie nr 6 brak było szczegółowego harmonogramu prac, wymaganego przez pkt 9 ppkt 3.4 specyfikacji warunków zamówienia. Nie wszystkie strony oferty zostały zaparafowane, co w przypadku referencji oznaczało także brak ich potwierdzenia za zgodność z oryginałem,
- oferta nr 7 została odrzucona przez zamawiającego na podstawie art. 27a ust.1 pkt 5 ustawy o zamówieniach publicznych, ze względu na błędy w obliczeniu ceny. Zgodnie z pkt 8 specyfikacji oraz załączonym projektem umowy cena za pełnienie nadzoru autorskiego nie mogła być niższa niż 15% wartości dokumentacji projektowej, natomiast oferta zawierała cenę 21.620,00 zł (netto) za wykonanie dokumentacji technicznej oraz 1.880,00 zł (netto) za nadzór autorski. Z wyjaśnień złożonych przez Panią Annę Głowińską, która w omawianym okresie pełniła funkcję koordynatora ds. zamówień publicznych wynikało, że przytoczony zapis specyfikacji miał zapewnić zamawiającemu łatwiejsze wyegzekwowanie (od wykonawcy projektu) realizacji zadania związanego z pełnieniem nadzoru autorskiego, w sytuacji, gdy wynagrodzenie za te czynności będzie wyższe. Wątpliwości odnośnie tych wyjaśnień wiążą się z faktem, że do realizacji określonych usług wykonawca zobowiązuje się poprzez zawarcie umowy i zaciągnięcie zobowiązania cywilno-prawnego, którego realizacji można dochodzić na drodze sądowej. Kształtowanie treści ofert w zakresie wynagrodzenia za wykonanie zamówienia nie powinno być przedmiotem tak daleko idącej ingerencji zamawiającego. Przedłożona oferta mogła być natomiast oceniona np. z tego punktu widzenia czy jej złożenie nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji. Ponadto, zamawiający nie wymagał w specyfikacji, aby w ofertach przedstawić cenę w rozbiciu na dwa wskazane wyżej elementy (za projekt i za nadzór), w związku z czym - większość ofert zawierała cenę łączną. Nie pozwalało to zamawiającemu na ocenę spełnienia powyższego warunku. Odrzucona oferta zawierała najniższą cenę, w porównaniu do zwycięskiej oferty niższą o 7.930,00 zł.
3. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego na wykonanie hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 1 w Łasku, w 2003 roku, kontrolujący stwierdzili:
- oferent nr 4 wykazał za 2001 rok wskaźnik bieżącej płynności finansowej w wysokości 1,13, a oferent nr 1 za 2000 rok wskaźnik w wysokości 1,1. Natomiast zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt 7 ppkt 4) zapisał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się oferenci, którzy znajdują się w sytuacji finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia, co mieli udokumentować składając bilanse oraz rachunki zysków i strat z ostatnich trzech lat, bądź z okresu prowadzenia działalności, jeżeli była ona krótsza niż 3 lata. Ocena miała nastąpić poprzez zbadanie wskaźnika bieżącej płynności finansowej w ostatnich trzech latach, bądź w okresie prowadzenia działalności. Wykonawców, którzy wykazywali wskaźnik bieżącej płynności finansowej niższy niż 1,2 zamawiający miał potraktować jako jednostki niewiarygodne ekonomicznie (co powinno skutkować wykluczeniem oferenta),
- z załączonych do ofert dokumentów, tj. wykazu wykonanych w ciągu ostatnich pięciu lat (od dnia 1 stycznia 1998 roku) robót budowlanych oraz dokumentów potwierdzających, że roboty te zostały wykonane z należytą starannością nie wynikało, czy oferenci wykonali co najmniej jedną halę o konstrukcji stalowej obudowaną cegłą o wartości nie mniejszej niż 1.000.000 zł oraz czy wykonali nawierzchnię podłogową syntetyczną bezspoinową, co było niezbędnym warunkiem ubiegania się o udzielenie zamówienia (pkt 7 ppkt 3 specyfikacji),
- do oferty nr 2 nie dołączono dokumentów potwierdzających wpis osób wykonujących samodzielne funkcje w budownictwie (kierownik budowy i kierownicy robót) na listę Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. W ofercie nr 1 w wykazie pracowników wskazano, że kierownikiem budowy będzie Pani Małgorzata Rychter, natomiast dokument potwierdzający wpis na listę Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa przedstawiono tylko odnośnie Pana Jana Wójta oraz Pana Pawła Beśki, którzy mieli sprawować nadzór budowy. Zaświadczenie o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, stanowi podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie, co wynikało z art. 12 ust.7 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (w brzmieniu obowiązującym od dnia 25 stycznia 2002 roku - tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.) oraz z art. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. z 2001 r., nr 5, poz. 42 z późn. zm.). Stwierdzono także, że w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w części dotyczącej dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu zamawiający nie wymagał stosownych dokumentów dotyczących posiadanych uprawnień budowlanych, a których posiadanie było konieczne do wykonania zamówienia (roboty budowlane - budowa sali gimnastycznej),
- zamawiający w specyfikacji zapisał, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się tylko oferenci, którzy posiadają środki finansowe lub zdolność kredytową w kwocie co najmniej równej zaoferowanej za wykonanie przedmiotu zamówienia oraz ubezpieczeni od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, natomiast nie zażądał przedłożenia odpowiednich dokumentów, zgodnie z wymogiem wynikającym z art. 22 ust.4 w zw. z art.22 ust.2 pkt 4 ustawy o zamówieniach publicznych.
4. W odniesieniu do udzielenia zamówienia publicznego dotyczącego utrzymania czystości i porządku w pasach drogowych ulic, parkingów i placów miasta Łask oraz zimowego utrzymania dróg gminnych w sezonie 2003/2004, stwierdzono, że umowa z wybranym wykonawcą zawarta została przed poinformowaniem oferentów o wynikach postępowania. Powyższe naruszało art. 51 ust.1 ustawy o zamówieniach publicznych, zgodnie z którym zamawiający nie mógł zawrzeć umowy w terminie krótszym niż 7 dni od dnia ogłoszenia o wyniku postępowania.
W zakresie inwentaryzacji
1. W wyniku kontroli dokumentacji dotyczącej inwentaryzacji stwierdzono:
- na wszystkich arkuszach spisu z natury brak było podpisów osoby sprawdzającej (przewodniczącego komisji), co niezgodne było z zapisem § 4 ust.5 lit. h instrukcji inwentaryzacyjnej,
- na arkuszu nr 80/01 przy pozycji 14, nr 69/01 przy pozycji 4 poprawiono symbol spisywanego przedmiotu bez daty i parafy osoby dokonującej poprawki, podobnie na arkuszu nr 98/01 dokonano skreślenia w nazwie pomieszczenia inwentaryzowanego bez daty i parafy osoby dokonującej skreślenia, natomiast błędy należy poprawiać przez skreślenie błędnej treści, z utrzymaniem czytelności skreślonych wyrażeń lub liczb, wpisanie treści poprawnej i daty poprawki oraz złożenie podpisu osoby do tego upoważnionej,
- na arkuszu nr 81 błędnie podano, że arkusz zawierał pozycje od nr 1 do nr 33, zamiast od nr 30 do nr 33, na arkuszu nr 75/01 nie zapisano ile pozycji zawierał (faktycznie od 1 do 29), natomiast na stanowiącym jego kontynuację arkuszu nr 178/01 zapisano, że zawiera łącznie pozycje od nr 1 do nr 36, natomiast arkusz zawierał pozycje od 30 do 36,
- osoby materialnie odpowiedzialne przed przystąpieniem do spisu nie składały (za wyjątkiem kierownika OSIR-u) oświadczeń, że wszystkie zrealizowane dowody przychodu i rozchodu inwentaryzowanych składników zostały ujęte w ewidencji oraz przekazane do księgowości (§ 5 ust.6 instrukcji).
W zakresie porozumień z jednostkami samorządu terytorialnego
1. Zawarte przez Gminę Łask z Powiatem Łaskim porozumienia w sprawie utrzymania czystości i porządku na drogach powiatowych z dnia 20 marca 2002 roku, na okres od dnia 1 stycznia - 31 grudnia 2002 roku oraz z dnia 3 czerwca 2003 roku na okres od dnia 1 stycznia - 31 grudnia 2003 roku, miały charakter ex post, ponieważ Gmina Łask realizowała zadania należące do Powiatu bez formalnego przekazania tych zadań do realizacji w okresach 1 stycznia - 20 marca 2002 roku i 1 stycznia - 3 czerwca 2003 roku.
2. Przekazanie środków ze Starostwa Powiatowego na rachunek Urzędu Miejskiego, za wykonanie porozumienia dotyczącego 2003 roku nastąpiło w dwóch ratach, tj. w dniu 6 listopada 2003 roku - kwota 40.000 zł oraz w dniu 26 listopada 2003 roku - kwota 10.000 zł. Powyższe było niezgodne z treścią porozumienia, zgodnie z którym przekazanie środków miało nastąpić w dwóch równych ratach (po 25.000 zł) w terminach do dnia 30 czerwca 2003 roku oraz do dnia 30 października 2003 roku.
3. Na podstawie pisma (znak GKI.7040/103/04) z dnia 15 sierpnia 2004 roku Burmistrz Łasku zlecił wykonanie przez Komunalne Gospodarstwo Pomocnicze w Łasku remontu chodnika na ulicy Warszawskiej, na odcinku od Placu 11 Listopada do ul. Armii Krajowej, z materiałów zakupionych przez Starostwo Powiatowe w Łasku. Wskazane prace dotyczyły drogi powiatowej, natomiast Gmina Łask nie zawarła z Powiatem Łaskim stosownego porozumienia w sprawie przejęcia zadań należących do właściwości powiatu, czym naruszono przytoczony wyżej art. 8 ust.2a ustawy o samorządzie gminnym.
W zakresie powiększenia kapitału zakładowego spółki Gminy o nazwie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Łasku, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
W wyniku czynności kontrolnych ustalono, że w dniu 1 lipca 2000 roku sporządzony została akt założycielski spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (akt notarialny Repert. nr 3068/2000). W akcie występujący w imieniu Gminy Łask Pan Grzegorz Ciebiada - Burmistrz i Pan Mirosław Rżanek - Zastępca Burmistrza oświadczyli, że w wykonaniu uchwał organów Gminy zawiązują spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Łasku (100% udziałów Gminy Łask). W § 9 umowy postanowiono, że składniki mienia po byłym Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Łasku (zlikwidowany zakład budżetowy) tworzą kapitał własny spółki. Kapitał zakładowy wynosić miał 3.300.000 zł, a kapitał zapasowy 1.534.520,76 zł (razem kapitał własny - 4.834.520,76 zł).
W skład majątku przekazanego spółce wchodziła też Oczyszczalnia Ścieków, położona w Łasku przy ul. Kilińskiego 102, której wartość księgowa na dzień 1 lipca 2000 roku wynosiła 2.158.694,56 zł. W dniu utworzenia spółki faktyczna wartość oczyszczalni była jednak wyższa o kwotę 7.840.660,22 zł, tj. o nakłady poniesione na jej modernizację. W 1997 roku Gmina Łask rozpoczęła przygotowania do prac związanych z modernizacją i rozbudową miejskiej oczyszczalni ścieków. W latach 1997-1998 przygotowana została dokumentacja i uzyskane pozwolenie na budowę. Roboty budowlane realizowane były w latach 1999-2000. W 1999 roku (w drodze przetargu nieograniczonego) wyłoniono wykonawcę robót, którym zostało Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne SANBUD z Kalisza. Termin wykonania robót wyznaczono na okres od dnia 6 kwietnia 1999 roku do dnia 15 maja 2000 roku. Celem inwestycji była modernizacja istniejących obiektów wraz z wymianą systemu AKP. Zasadniczy ciąg technologiczny ściekowy i osadowy został utrzymany, wykonano modernizację istniejących komór osadu czynnego pod usuwanie związków biogennych. Zakładany efekt ekologiczny został osiągnięty i potwierdzony przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
Odbioru robót związanych z modernizacją i rozbudową Oczyszczalni Ścieków, wykonywanych przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne SANBUD w Kaliszu, dokonano komisyjnie w dniu 25 kwietnia 2000 roku i z dniem 29 maja 2000 roku inwestycję przekazano Gminie Łask. Wartość wykonanych robót na oczyszczalni ścieków wyniosła 7.034.579,05 zł. Koszt nadzoru inwestorskiego i autorskiego wyniósł 38.868,79 zł, natomiast koszty opracowania dokumentacji wynosiły 97.072,52 zł. Obsługa długu wyniosła 670.139,86 zł. Łączne nakłady poniesione na modernizację oczyszczalni wyniosły 7.840.660,22 zł. Zatem w momencie tworzenia spółki rzeczywista wartość oczyszczalni ścieków znacząco przekraczała wartość ujętą w księgach rachunkowych, z uwagi na wysokość kosztów modernizacji. Nie znalazło to jednakże odzwierciedlenia w wysokości kapitału spółki, w tym objętego przez Gminę kapitału zakładowego. Wartość majątku spółki z uwagi na niedoszacowanie aportu była większa niż wartość kapitału. Odpowiedzialność za rzetelne oszacowanie wartości aportu ponosił Zarząd Miejski, zobowiązany - na mocy przepisów ustawy o samorządzie gminnym - do gospodarowania mieniem komunalnym i jego ochrony.
Protokołem zdawczo-odbiorczym PT 1564/14266/00 w dniu 29 grudnia 2000 roku Gmina Łask, reprezentowana przez Zastępcę Burmistrza Pana Jacka Pałuszyńskiego oraz Skarbnika Gminy Panią Mariannę Zgondek przekazała środek trwały w postaci nakładów poniesionych na modernizację oczyszczalni ścieków w Łasku na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Łasku. Stronę przyjmującą środek trwały do eksploatacji reprezentowali: prezes Zarządu Spółki Pan Józef Kulbak, kierownik oczyszczalni Pan Krzysztof Banachowski oraz główny księgowy Pani Halina Kowalińska. Wartość przekazywanego środka trwałego określono na kwotę 7.840.660,22 zł.
Spółka w sprawozdaniach finansowych za lata 2000 i 2001 nie wykazywała wartości rzeczowych aktywów trwałych zwiększonych o nakłady poniesione na modernizację oczyszczalni ścieków. W wyjaśnieniach złożonych w dniach 30 sierpnia 2004 roku i 22 września 2004 roku Pani Halina Kowalińska – główna księgowa oświadczyła, że spółka nie dysponowała dokumentacją dotyczącą modernizacji oczyszczalni. Protokół PT stanowił jedynie początek procesu formalno-prawnego zmierzającego do uzyskania tytułu do nakładów poniesionych na inwestycję. Decyzje w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego należały do Zgromadzenia Wspólników, a funkcję tę pełnił wówczas Zarząd Miejski w Łasku.
Podwyższenie kapitału zakładowego Spółki o kwotę 7.840.500,00 zł nastąpiło dopiero w dniu 22 lipca 2002 roku (akt notarialny repertorium A 2113/2002). Akt notarialny został spisany w oparciu o uchwałę Zgromadzenia Wspólników nr 7/2002 z dnia 28 czerwca 2002 roku w sprawie podwyższenia kapitału spółki. Poproszony o wyjaśnienie, co było przyczyną podjęcia ww. uchwały przez Zgromadzenie Wspólników po upływie półtora roku od dnia przekazania środka trwałego, Burmistrz Łasku poinformował kontrolujących, że odpowiedzialność w tym zakresie ponosił Zarządu Spółki, który nie zwołał niezwłocznie Zgromadzenia Wspólników. Ponadto, Burmistrz wyjaśnił, że podwyższenie kapitału spowodowałoby zwiększenie kosztów, które są czynnikiem ceny wody i ze względów społecznych zostało ono wprowadzone z opóźnieniem. Podwyższenie kapitału zakładowego oznaczało, że jego wartość odzwierciedliła rzeczywistą wartość majątku nabytego przez spółkę. Dodać należy, że w oświadczeniu o objęciu udziałów, złożonym przez Burmistrza Pana Grzegorza Ciebiadę i Zastępcę Burmistrza Pana Jacka Pałuszyńskiego wskazano, że udziały o wartości 7.840.500 zł pokryte są gotówką i stanowią równowartość nakładów poniesionych na modernizację oczyszczalni.
Według oświadczenia Burmistrza wartość przekazywanego spółce majątku w dniu jej powstania, tj. w dniu 1 lipca 2000 roku, ustalono na podstawie zapisów księgowych. Pomimo dokonanego odbioru końcowego i przekazania przez wykonawcę zmodernizowanej oczyszczalni ścieków, wartość księgowa oczyszczalni nadal wynosiła 2.158.694,56 zł. Powyższe wynikało z faktu, że płatność ostatnich pięciu faktur za modernizację o łącznej wartości 927.735,41 zł nastąpiła w miesiącach: czerwiec, lipiec, październik, listopad i grudzień 2000 roku. Przekazanie inwestycji (środka trwałego) dokumentem PT nastąpiło po zapłaceniu ostatniej faktury (w grudniu 2000 roku).
W zakresie wydzierżawienia składowiska odpadów
W odniesieniu do dzierżawy składowiska odpadów w miejscowości Orchów, stwierdzono, że wydzierżawienie nastąpiło bez podjęcia przez Radę Miejską uchwały w przedmiotowej sprawie. Prowadzenie wysypisk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym wchodzi w zakres zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, stanowiących zadania własne gminy. Z art. 1 ust.2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 roku o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r., nr 9, poz. 43, z późn. zm.) wynika, że gospodarka komunalna obejmuje, w szczególności, zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Z postanowień art. 2 i art. 3 ust.1 powołanej ustawy wynika także, że gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego, w szczególności, w formach: zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego, a ponadto wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej może być powierzone osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych.
Wybór sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej należy - stosownie do art. 4 ust.1 pkt 1 ustawy o gospodarce komunalnej - do kompetencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. Sposób prowadzenia gospodarki komunalnej należy postrzegać jako prowadzenie tej gospodarki przez jednostki samorządu terytorialnego w formach organizacyjno-prawnych, o których mowa w art. 2 ustawy bądź w drodze powierzenia (art. 3 ustawy) wykonywania zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom trzecim.
Zawarcie umowy w sprawie dzierżawy ww. składowiska nastąpiło także z naruszeniem art. 35 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym właściwy organ (wówczas Zarząd Miejski) był zobowiązany do sporządzenia i podania do publicznej wiadomości wykazu nieruchomości przeznaczonych do oddania w dzierżawę, czego nie uczyniono. Wykaz powinien być wywieszony przez okres 21 dni w siedzibie Urzędu Miejskiego, a informacja o jego wywieszeniu powinna być podana do publicznej wiadomości w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. W wykazie tym powinna być, m.in., określona wysokość opłat z tytułu dzierżawy (art. 35 ust.2 pkt 8 ustawy). Oddanie przedmiotowej nieruchomości w dzierżawę poprzedzone zostało ogłoszeniem w prasie lokalnej zapraszającym do składania ofert na opracowanie dokumentacji rekultywacji wysypiska odpadów wraz z jego zamknięciem, po uzyskaniu stosownych zezwoleń, w okresie nie dłuższym niż 18 miesięcy, nie wynikało z niego jednak, że przedmiotem umowy ma być dzierżawa tegoż wysypiska.
Przekazując informacje o powyższych nieprawidłowościach stwierdzonych w toku kontroli proszę Pana Burmistrza o podjęcie działań w celu ich usunięcia i zapobieżenia powstawania w przyszłości. W związku z powyższym RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. Dostosować obowiązującą w jednostce instrukcję obiegu dokumentów do obowiązujących przepisów oraz do obecnej struktury organizacyjnej Urzędu Miejskiego w Łasku.
2. Uwzględnić w zakresach czynności pracowników obowiązki związane z wykonywaniem kontroli wewnętrznej, zgodnie z postanowieniami obowiązującej w jednostce instrukcji kontroli wewnętrznej.
3. Opracować dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości, spełniającą wymogi określone w art.10 ust.1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z powołanym przepisem, oprócz zakładowego planu kont - dokumentacja powinna zawierać:
- określenie roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych,
- opis metody wyceny pasywów i aktywów oraz ustalania wyniku finansowego w zakresie w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,
- opis sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym: wykaz ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - wykaz zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych,
- opis systemu przetwarzania danych,
- opis systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.
4. Zapewnić terminowe rozliczanie udzielonych pracownikom zaliczek. Dokonywać kontroli merytorycznej dotyczącej udzielonych zaliczek.
5. Ustalić wysokość obowiązującego w jednostce pogotowia kasowego.
6. W instrukcji kasowej określić maksymalną kwotę gotówki, która może być przechowywana w kasie do dnia następnego - bez odprowadzenia do banku.
7. Udzielić pisemnego upoważnienia pracownikowi pobierającemu zaliczki stałe do ich pobierania.
8. Realizując kontrole wobec jednostek oświatowych Gminy zwrócić uwagę na możliwe naruszenia dyscypliny finansów publicznych. W przypadku stwierdzenia wskazanych naruszeń przekazać stosowne zawiadomienia Rzecznikowi Dyscypliny Finansów Publicznych przy RIO w Łodzi.
9. Egzekwować terminowe składanie deklaracji podatkowych w zakresie podatku rolnego i podatku od nieruchomości przez osoby prawne.
10. Zapewnić przestrzeganie art. 272 ustawy Ordynacja podatkowa, poprzez dokonywanie czynności sprawdzających, mających na celu, m.in.: sprawdzanie terminowości składania deklaracji oraz stwierdzenie formalnej poprawności złożonych deklaracji, a także ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Zgodnie z art.274a ww. ustawy - organ podatkowy może zażądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn braku złożenia deklaracji lub wezwać do jej złożenia, jeżeli deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku. W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych.
11. Podjąć czynności mające na celu wyjaśnienie rzetelności danych w zakresie zadeklarowanej podstawy opodatkowania w przypadku budowli, przez podatnika nr 134 (podatek od nieruchomości) - uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego. W przypadku stwierdzenia, że podatek powinien być zapłacony w większej kwocie niż wynikająca z deklaracji określić wysokość zobowiązania podatkowego, działając na podstawie art.21 § 3 ustawy Ordynacja podatkowa.
12. Zapewnić doręczanie nakazów płatniczych łącznego zobowiązania pieniężnego w terminach umożliwiających podatnikowi zapłatę I raty podatku w ustawowym terminie jej płatności.
13. Egzekwować odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań podatkowych. W przypadku, gdy wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, zaliczać ją - zgodnie z art. 55 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa - proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
14. Zwolnienie w zakresie podatku rolnego z tytułu nabycia gruntów na utworzenie (powiększenie) gospodarstwa rolnego stosować od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek, zgodnie z art.13d ust.3 ustawy o podatku rolnym.
15. Podjąć czynności w celu wyegzekwowania należnych Gminie kwot podatku od środków transportowych w przypadkach wskazanych w pierwszej części wystąpienia.
16. Bieżąco i terminowo podejmować czynności windykacyjne wobec podatników zalegających z uiszczaniem zobowiązań podatkowych, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
17. Ogłoszenie o przetargu na zbycie nieruchomości podawać do publicznej wiadomości z zachowaniem terminów wynikających z art.38 ust.2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
18. Przestrzegać art.70 ust.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym cena sprzedaży nieruchomości zbywanej w drodze przetargu podlega zapłacie najpóźniej do dnia zawarcia umowy przenoszącej własność.
19. Wysokość wadium ustalać w wysokości nie niższej niż 5% i nie wyższej niż 20% ceny wywoławczej, zgodnie z § 4 ust.2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 roku w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. nr 207, poz. 2108).
20. Od nieterminowych wpłat opłat z tytułu zajęcia pasa drogi pobierać odsetki ustawowe, zgodnie z art.40d ust.3 ustawy o drogach publicznych.
21. W zakresie udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego przestrzegać procedury poprzedzającej wydanie decyzji, określonej przez przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 czerwca 2004 roku w sprawie określenia warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego (Dz. U. nr 140, poz.1481).
22. Wysokość opłat za zajęcie pasa drogi ustalać zgodnie z zasadami określonymi w art. 40 ust.4, 5, 6 i 8 ustawy o drogach publicznych.
23. Za zajęcie pasa drogi bez stosownego zezwolenia zarządcy drogi wymierzać karę pieniężną, zgodnie z art.40 ust.12 ustawy o drogach publicznych.
24. W zakresie zlecania zadań dotyczących upowszechniania kultury fizycznej i sportu oraz ochrony i promocji zdrowia na rzecz organizacji pozarządowych przestrzegać przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. nr 96, poz. 873). Od dnia 1 stycznia 2004 roku uległa zmianie – na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. nr 96, poz. 874) – treść art.118 ustawy o finansach publicznych. Stosownie do obecnego brzmienia art. 118 ust. 2 ustawy o finansach publicznych - zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań publicznych niż określone w art.4 tej ustawy, to: 1) zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje na podstawie umowy – zgodnie z zasadami wskazanymi w ustawie o finansach publicznych, 2) tryb postępowania o udzielenie dotacji, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa w drodze uchwały organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.
25. Kwoty dotacji przekazywać wyłącznie na podstawie zawartej umowy dotyczącej zlecenia zadania i udzielania dotacji, zgodnie z art.16 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
26. Zapewnić należytą kontrolę ze strony merytorycznie właściwych pracowników nad rozliczaniem udzielonych dotacji.
27. Zaniechać refundowania wydatków na wypłatę ryczałtu dla Komendanta Miejsko - Gminnego OSP. Podjąć działania w celu wyegzekwowania od Zarządu Miejsko - Gminnego OSP bezpodstawnie wypłaconych z budżetu kwot z powyższego tytułu.
28. Wydatki na funkcjonowanie ochotniczych straży pożarnych ponosić w granicach wyznaczonych przez art.28 i art.32 ustawy o ochronie przeciwpożarowej (wydatki na - ekwiwalent pieniężny z tytułu udziału w akcji ratowniczej lub szkoleniu pożarniczym, wyposażenie, wyszkolenie, utrzymanie, zapewnienie gotowości bojowej jednostek osp oraz umundurowanie, ubezpieczenie, badania okresowe członków osp).
29. Przestrzegać przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 roku w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. nr 33, poz. 264), w zakresie wymagań kwalifikacyjnych dla poszczególnych stanowisk.
30. Środki na rachunek zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przekazywać w terminach określonych w art. 6 ust.2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
31. Koszty podróży służbowych rozliczać na podstawie prawidłowo wypełnionych poleceń wyjazdu służbowego.
32. Ustalić jakie stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu będą podstawą rozliczania kosztów podróży służbowych odbywanych samochodami własnymi pracowników.
33. Dokonać analizy uchwały nr II/15/2002 Rady Miejskiej z dnia 4 grudnia 2002 roku ustalającej zasady przyznawania diet radnym, uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego dotyczące wątpliwości związanych z postanowieniami uchwały i możliwymi sposobami jej interpretacji (a w konsekwencji i stosowania).
34. Przy udzielaniu zamówień publicznych przestrzegać przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz. 177 z późn. zm.).
35. Przeprowadzając inwentaryzację składników majątkowych zapewnić przestrzeganie postanowień wynikających z instrukcji inwentaryzacyjnej.
36. Zapewnić przestrzeganie art. 4 ust.1 pkt 1 ustawy o gospodarce komunalnej zgodnie, z którym określenie sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej należy do kompetencji organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art.9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Burmistrza o przesłanie informacji o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
Jednocześnie informuję, że zgodnie z art.9 ust.4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do Kolegium Izby. Zastrzeżenie składa właściwy organ jednostki kontrolowanej w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.
Bieg terminu, o którym mowa wyżej ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżenia w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
1. Przewodniczący Rady Miejskiej w Łasku
2. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Łasku
3. aa.
Wystąpienie pokontrolne podpisane zostało przez Prezesa RIO w Łodzi dr Ryszarda Pawła Krawczyka.
PRZYPISY
[1] Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.
[2] Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracjach podatkowych).
[3] Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 i § 2 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracjach podatkowych, dane wynikające z dokumentacji rachunkowej organu podatkowego). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.
[4] Wyłączono dane osobowe ze względu na prywatność osoby fizycznej - podstawa wyłączenia art.5 ust.2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.23 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny. Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Łodzi Piotr Walczak.