W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.

Gm. Sokolniki - Kontrola kompleksowa przeprowadzona przez RIO w Łodzi, zakończona w 2005 roku

XML

Treść

Wystąpienie pokontrolne przekazane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi do Gminy Sokolniki po zakończeniu problemowej kontroli gospodarki finansowej w zakresie zadłużenia jednostki samorządu terytorialnego. Udostępniane na podstawie art.6 ust.1 pkt 4 lit "a" tiret drugi ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej.

Łódź, dnia 21 września 2005 roku



Pan
KRZYSZTOF REMBECKI
Wójt Gminy Sokolniki


WK - 602/53/2005

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz. 577 ze zm.) zawiadamiam, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła problemową kontrolę gospodarki finansowej w Gminie Sokolniki w zakresie zadłużenia jednostki samorządu terytorialnego. Kontrolą objęto okres 2003 rok – I półrocze 2005 roku.
Ustalono, że problematyka zadłużenia Gminy była przedmiotem dwóch kontroli przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli Delegaturę w Łodzi: w okresie od dnia 30 lipca do dnia 30 sierpnia 2002 roku (kontrola zadłużenia w latach 2000 – I półrocze 2002 roku) oraz w okresie od dnia 25 marca do dnia 16 kwietnia 2004 roku (sprawdzenie wniosków pokontrolnych i zadłużenia Gminy w okresie 2002 rok – I kwartał 2004 roku). W wyniku wskazanych kontroli NIK zwróciła uwagę na wysoki poziom zadłużenia Gminy w kontrolowanych latach oraz na przekroczenie w 2003 roku wskaźnika zadłużenia określonego w art. 114 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 15, poz. 148 ze zm.) o 1,76%. NIK przyjęła do wiadomości wyjaśnienie Wójta Gminy, że przyczyną przekroczenia było nie otrzymanie w 2003 roku pomocy finansowej z SAPARDU na budowę kanalizacji sanitarnej w Sokolnikach i konieczność zaciągnięcia kredytu długoterminowego w wysokości 350.000 zł. W wyniku niniejszej kontroli stwierdzono:

1. Kontrolujące ustaliły, że w okresie objętym kontrolą wskaźnik zadłużenia wynikający z art.114 ustawy o finansach publicznych Gminy był wysoki i kształtował się następująco: w 2003 roku – planowany wskaźnik zadłużenia wynosił 56,16%, a faktyczny – 61,76%; w 2004 roku wskaźnik wynosił odpowiednio 48,63% i 59,9%; w 2005 roku planowany wskaźnik zadłużenia wynosił 43,44%. Według stanu na dzień 30 czerwca - wskaźnik zadłużenia wyniósł 57,66%. Powyższe wskazuje, że poziom zadłużenia Gminy w 2004 roku był niższy tylko o 0,1%, a w I półroczu 2005 roku o 2,34% od limitu wyznaczonego przez art. 114 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z art.114 ust.1 wskazanej ustawy – łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekraczać 60% wykonanych dochodów ogółem tej jednostki w tym roku budżetowym, natomiast zgodnie z art.114 w ust.2 – w trakcie roku budżetowego łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec kwartału nie może przekraczać 60% planowanych w danym roku dochodów budżetowych [1]. Podkreślić należy przy tym fakt, że Gmina w kontrolowanym okresie posiadała również dług nie zaliczony do wyliczenia ustawowego limitu zadłużenia, wynikający z zawarcia umów z odroczonym terminem płatności powyżej 6 miesięcy. W 2003 roku zawarto 3 umowy, z których wynikała odroczona płatność na okres powyżej 6 miesięcy na kwotę 240.555,11 zł, a w 2004 roku – 4 umowy na kwotę 749.590,09 zł (przy założeniu, że zobowiązania z tego tytułu stanowiłyby dług publiczny, to również w 2004 roku nastąpiłoby przekroczenie 60% wskaźnika poziomu zadłużenia).
2. Ustalono, że Rada Gminy w Sokolnikach w § 7 uchwały nr XIII/69/04 z dnia 26 sierpnia 2004 roku w sprawie zmian budżetu Gminy na 2004 rok postanowiła upoważnić Wójta Gminy do udzielenia poręczenia stowarzyszeniom realizującym zadania przy udziale środków SAPARD na okres 6 miesięcy, do kwoty 1.800.000 zł. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi stwierdziło, że § 7 uchwały podjęty został z naruszeniem prawa, tj. art. 113 ust.1 ustawy o finansach publicznych. Kolegium Izby – uchwałą nr 26/101/2004 z dnia 24 września 2004 roku nakazało Gminie dokonać zmian w uchwale nr XIII/69/04 zapewniających zachowanie relacji wynikającej z art. 113 ust.1 ustawy o finansach publicznych. Rada Gminy nie podjęła stosownej uchwały i w konsekwencji Kolegium RIO w Łodzi stwierdziło nieważność § 7 uchwały nr XIII/69/04 Rady Gminy Sokolniki (uchwała Kolegium nr 28/105/2004 z dnia 15 października 2004 roku). Na powyższe rozstrzygnięcie Wójt Gminy Sokolniki złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. W związku z nie przedłożeniem w Sądzie Administracyjnym stosownej uchwały Rady Gminy w sprawie wniesienia skargi, Sąd postanowieniem z dnia 11 lutego 2005 roku, sygn. akt Im S.A./Łd1190/04, odrzucił skargę. Pomimo braku podstawy prawnej do udzielenia poręczenia Wójt Gminy Pan Krzysztof Rembecki, przy kontrasygnacie Skarbnika Gminy Pani Marii Werbickiej udzielił stosownych poręczeń 11 stowarzyszeniom (Uczniowskim i Ludowym Klubom Sportowym) na łączną kwotę 1.383.523,10 zł. Do dnia 30 czerwca 2005 roku kredyt spłaciło (po otrzymaniu środków finansowych z SAPARD-u) 5 stowarzyszeń na łączną kwotę 626.205,59 zł, pozostało do spłaty 757.317,51 zł.
3. Kontrolujące ustaliły, że w 2005 roku kontrolowana jednostka naruszyła artykuł 113 ust.1 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym - łączna kwota przypadających do spłaty w danym roku budżetowym rat kredytów i pożyczek oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego poręczeń wraz z należnymi w danym roku odsetkami od tych kredytów i pożyczek oraz należnych odsetek i dyskonta, a także przypadających w danym roku budżetowym wykupów papierów wartościowych emitowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego nie może przekraczać 15% planowanych na dany rok budżetowy dochodów jednostki samorządu terytorialnego. Relacja określona przez art.113 ww. ustawy dla Gminy Sokolniki wynosiła – według stanu na dzień 1 stycznia 2005 roku 26,39 %, według stanu na dzień 31 marca 2005 roku – 23,23 %, a według stanu na dzień 30 czerwca 2005 roku – 18,36%. Przekroczenie wskaźnika dopuszczalnego zadłużenia nastąpiło na skutek udzielenia przez Gminę poręczeń kredytów zaciągniętych przez stowarzyszenia. Poręczeń tych – jak opisano powyżej – udzielono bez podstawy prawnej, ponieważ uchwała w przedmiotowej sprawie została unieważniona przez Kolegium RIO w Łodzi. Kwota udzielonych poręczeń nie została też ujęta w prognozie długu w 2005 roku, wobec czego Skład Orzekający RIO w Łodzi wydał negatywną opinię w sprawie prognozy długu na 2005 rok, zalecając podjęcie stosownej uchwały przez Radę Gminy.
Podkreślić należy, że fakt przekroczenia upoważnienia do zaciągania zobowiązań obciążających budżet (udzielenie poręczeń kredytów bez podstawy prawnej do ich udzielenia), a także fakt wypłacenia wynagrodzeń w jednostce sektora finansów publicznych, bez jednoczesnego wykonania, wynikającego z ustaw szczególnych, a ciążącego na pracodawcy obowiązku pobrania, odprowadzenia lub opłacenia świadczeń lub składek były przedmiotem skierowanego przez Prezesa RIO w Łodzi w dniu 10 czerwca 2005 roku zawiadomienia do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych właściwego w sprawach rozpoznawanych przez Komisję Orzekającą przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Łodzi dotyczącego naruszenia dyscypliny finansów publicznych w rozumieniu art. 138 ust.1 pkt 7 i pkt 8 ustawy o finansach publicznych.
4. Kontrolujące stwierdziły kilka przypadków nieterminowego regulowania rat kredytów i pożyczek, skutkiem czego była zapłata odsetek za zwłokę. W okresie objętym kontrolą zapłacono łącznie odsetki z tytułu nieterminowej spłaty kredytów i pożyczek w wysokości – 460,38 zł, z tego: w 2003 roku – 25,05 zł, w 2004 roku - 298,47 zł, w 2005 roku – 136,86 zł. Stwierdzono, że w kontrolowanym okresie Gmina zapłaciła także odsetki za nieterminowe regulowanie zobowiązań wobec kontrahentów w łącznej kwocie 409,08 zł, z tego: w 2004 roku - 12,27 zł z tytułu nieterminowej płatności za usługi telekomunikacyjne, w 2005 roku łącznie - 396,81 zł, z tego: 66,71 zł z tytułu nieterminowej płatności za usługi telekomunikacyjne, a pozostałą kwotę z tytułu nieterminowej płatności za energię elektryczną. Odpowiedzialność za powyższe ponosi Wójt Gminy.
5. Kontrolujące ustaliły, że ewidencja księgowa zaciągniętych pożyczek w latach 2003 – 2004 prowadzona była na koncie 240 - pozostałe rozrachunki, zamiast na koncie 260 - zobowiązania finansowe. Zgodnie opisem do konta 260 - zobowiązania finansowe zawartym w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. nr 153, poz. 1752 ze zm.) - konto 260 służy do ewidencji zobowiązań zaliczanych do zobowiązań finansowych, z wyjątkiem kredytów bankowych, a w szczególności z tytułu zaciągniętych pożyczek i wyemitowanych instrumentów finansowych. Poprawnych księgowań dokonano w trakcie 2005 roku - kwota pożyczki pozostała do spłaty została przeksięgowana z konta 240 na konto 260. Ustalono ponadto, że niezgodnie ze wskazanym rozporządzeniem Ministra Finansów prowadzono ewidencję księgową na kontach rozrachunkowych, dla przykładu: na koncie 201 - rozrachunki z tytułu dostaw i usług ewidencjonowano zobowiązania z tytułu niewypłaconych diet dla radnych i sołtysów, zamiast na koncie 240 - pozostałe rozrachunki.
6. Stwierdzono uchybienia w sporządzanych przez Gminę sprawozdaniach Rb-Z o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych, a mianowicie:
- w sprawozdaniu Rb-Z za 2003 rok w rubryce E.41 – wykazano zobowiązania wymagalne z tytułu dostaw i usług w kwocie 314.176 zł, a zobowiązania z tego tytułu według ewidencji księgowej (konto 201) wynosiły ogółem 187.255 zł. W sprawozdaniu ujęto w tej rubryce zobowiązania wymagalne z innych tytułów ewidencjonowane na kontach 225, 229, 231, 234 i 240, a dotyczące zobowiązań wobec budżetu, ZUS, pracowników i pozostałych zobowiązań,
- w sprawozdaniu Rb-Z za 2004 rok w rubryce E4. – zobowiązania wymagalne została wykazana kwota 138.668 zł, natomiast z ewidencji kont zespołu 2 wynikała kwota 140.511,90 zł w tym: zobowiązania Urzędu Gminy – 73.485,32 zł, zobowiązania Zespołów Szkół łącznie – 67.026,58 zł. Różnica między danymi księgowymi, a wykazanymi w sprawozdaniach wynosiła 1.843,90 zł (140.511,90 zł – 138.668 zł). W pozycji E41 sprawozdania – zobowiązania wymagalne z tytułu dostaw i usług wykazano zobowiązania wymagalne w kwocie 48.155 zł, a zgodnie z ewidencją księgowa w sprawozdaniu powinna zostać wykazana kwota 47.419,21 zł. Różnica wynosiła 735,79 zł (48.155 zł – 47.419,21 zł).

Przekazując informacje o powyższych uchybieniach stwierdzonych w toku kontroli proszę Pana Wójta o podjęcie działań w celu zapobieżenia ich powstaniu w przyszłości. W tym celu RIO w Łodzi przekazuje następujące wnioski pokontrolne:

1. Bieżąco kontrolować (monitorować) stan zadłużenia Gminy, aby nie dopuścić do przekroczenia limitu zadłużenia określonego w art. 114 ustawy o finansach publicznych i relacji (wskaźnika) wynikającego z art. 113 powołanej ustawy, jak również do utraty płynności finansowej i możliwości regulowania zobowiązań, co może nastąpić nawet w sytuacji, w której powołane wskaźniki pozostają zachowane.
2. Podejmować działania zmierzające do zapewnienia pełnej realizacji planowanych dochodów budżetowych i minimalizacji wydatków bieżących - co pozwoliłoby na obniżenie wskaźnika poziomu zadłużenia.
3. Przestrzegać art.28 ust.3 pkt 3 ustawy o finansach publicznych, zobowiązującego jednostki sektora finansów publicznych do dokonywania wydatków w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
4. Zapewnić zgodne z unormowaniami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych oraz w zakładowym planie kont – prowadzenie ewidencji księgowej na kontach rozrachunkowych oraz prawidłowe wykazywanie w sprawozdaniach budżetowych danych o zobowiązaniach jednostki, w tym o zobowiązaniach wymagalnych.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Wójta o przesłanie informacji o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.
Jednocześnie informuję, że stosownie do art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do Kolegium Izby.
Zastrzeżenie składa właściwy organ jednostki kontrolowanej w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.
Bieg terminu, o którym mowa wyżej, ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżenia w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.

Do wiadomości:

- Przewodniczący Rady Gminy w Sokolnikach
- Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Gminy w Sokolnikach
- aa



Wystąpienie pokontrolne podpisała dr Jadwiga Chwiałkowska – Zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.



PRZYPISY

[1] Unormowanie zawarte w art.114 ust.2 ustawy obowiązuje od dnia 1 września 2004 roku.