M. Wieluń - kontrola kompleksowa, przeprowadzona przez RIO w Łodzi, zakończona w 2006r.
XMLTreść
Wystąpienie pokontrolne przekazane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi do Burmistrza Wielunia, po zakończeniu kompleksowej kontroli gospodarki finansowej i zamówień publicznych. Udostępniane na podstawie art.6 ust.1 pkt 4 lit "a" tiret drugi ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej.
Pan
MIECZYSŁAW MAJCHER
Burmistrz Wielunia
WK - 602/42/2006
Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz. 577 ze zm.) informuję Pana Burmistrza, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła kompleksową kontrolę gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Mieście i Gminie Wieluń. Kontrolą objęto wybrane zagadnienia z lat 2004 – 2005, dotyczące przede wszystkim: kontroli finansowej, prowadzenia rachunkowości, sporządzania sprawozdań finansowych, gospodarki kasowej, realizacji dochodów z podatków i opłat lokalnych, realizacji dochodów z majątku, udzielania zamówień publicznych, wydatków inwestycyjnych oraz ewidencji i inwentaryzacji majątku. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały, przede wszystkim, z błędnej interpretacji przepisów, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa oraz niewystarczających procedur wewnętrznej kontroli finansowej. Wykazane nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:W zakresie kontroli finansowej
1. Stwierdzono, że w 2005 roku nie dokonano kontroli przestrzegania procedur kontroli finansowej w szeregu podległych jednostkach organizacyjnych (np. Szkoła Podstawową nr 1 w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 2 w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 4 im. Królowej Jadwigi w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 5 im. Powstańców Śląskich w Wieluniu, Gimnazjum nr 1 im. Kazimierza Wielkiego w Wieluniu, Gimnazjum nr 2 w Wieluniu, Gimnazjum nr 3 w Wieluniu, Publiczne Przedszkole nr 1 w Wieluniu, Zakład Obsługi Placówek Oświatowo-Wychowawczych w Wieluniu, Wieluński Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wieluniu), stosownie do art. 127 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 15, poz. 148 ze zm.), zgodnie z którym kontrola realizacji ww. procedur powinna obejmować w każdym roku co najmniej 5% wydatków podległych jednostek organizacyjnych. Od dnia 1 stycznia 2006 roku obowiązek kontroli przestrzegania przez jednostki podległe i nadzorowane realizacji procedur kontroli finansowej w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków wynika z art. 187 ust.2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. nr 249 poz. 2104 ze zm.).
2. W przypadku dwóch dowodów księgowych stwierdzono brak ich sprawdzenia pod względem merytorycznym lub formalno-rachunkowym, ponadto stwierdzono sytuacje wypłaty zaliczek na podstawie dokumentu nie zatwierdzonego do wypłaty przez kierownika jednostki. Brak sprawdzenia dowodu księgowego pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym stanowił naruszenie § 21 instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo-księgowych, zatwierdzonej zarządzeniem Burmistrza Wielunia nr 289/05 z dnia 5 stycznia 2005 roku i stanowiącej załącznik nr 2 do ww. zarządzenia. Stosownie do postanowień wynikających z instrukcji, wszystkie dokumenty stanowiące podstawę księgowania powinny być poddane kontroli przed zrealizowaniem i zaksięgowaniem, między innymi powinny być sprawdzone pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym.
W zakresie ewidencji księgowej i sprawozdawczości
1. Ustalono, że jednostka zaewidencjonowała i wyceniała na dzień bilansowy posiadane akcje Banku Ochrony Środowiska w wartości nominalnej. Zgodnie z zasadami zawartymi w art. 35 ust. 1 oraz w art. 28 ust. 1 pkt 3 i pkt 9a ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 76, poz. 694 ze zm.) posiadane akcje i udziały ewidencjonuje się i wycenia na dzień bilansowy w cenie nabycia lub zakupu.
2. Stwierdzono, że w sprawozdaniu Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych sporządzonym na dzień 31 grudnia 2004 roku zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych zwolnień, ulg, odroczeń i umorzeń w zakresie podatku od nieruchomości o kwotę 13.877 zł, zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych ulg, odroczeń, zwolnień i umorzeń w zakresie podatku od środków transportowych o kwotę 2.198,35 zł, zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych ulg, odroczeń, zwolnień i umorzeń w zakresie podatku rolnego o kwotę 1.994,87 zł. W sprawozdaniu Rb-PDP sporządzonym na dzień 31 grudnia 2005 roku zawyżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych zwolnień, ulg, odroczeń i umorzeń w zakresie podatku od nieruchomości o kwotę 269,60 zł, jak również zawyżono wykazaną kwotę skutków finansowych w zakresie podatku rolnego na kwotę 110,84 zł.
3. W wyniku kontroli dokumentów źródłowych stwierdzono, że w ramach salda konta 201 zarówno w 2004 roku, jak i w 2005 roku, ujęte były kwoty odsetek zarachowanych przez bank w dniu 31 grudnia. Odsetki te w 2004 roku w kwocie 2.139,13 zł dotyczyły kredytów zaciągniętych w Banku Ochrony Środowiska, natomiast w kwocie 756,05 zł dotyczyły odsetek zaliczonych w dobro rachunku bankowego Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W 2005 roku odsetki zaewidencjonowane na koncie 201 dotyczyły jedynie kredytów zaciągniętych w Banku Ochrony Środowiska w kwocie – 1.347,66 zł. Wskazać należy, że ewidencja odsetek zarówno od zaciągniętych kredytów jak i od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych nie mieściła się w katalogu operacji, które powinny być ewidencjonowane na koncie 201 – zgodnie z opisem do wskazanego konta zawartym w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. nr 153, poz. 1752 ze zm.) oraz w załączniku nr 2 do zarządzenia nr 289/05 Burmistrza Wielunia z dnia 5 stycznia 2005 roku w sprawie przepisów wewnętrznych regulujących gospodarkę finansową Urzędu Miejskiego.
W zakresie realizacji dochodów
1. W wyniku kontroli stwierdzono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 84 nie złożył deklaracji korygujących na podatek od nieruchomości za lata 2002 – 2004 zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 6 ust. 9 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolityz 2002 r., Dz. U. nr 9, poz. 84 ze zm.). Podatnik wykazał w deklaracjach złożonych za ww. lata grunt o powierzchni 406 m2, który został sprzedany w dniu 13 sierpnia 2002 roku, co kontrolujący stwierdzili w oparciu o zawiadomienia o zmianie w ewidencji gruntów nr 178/2002 przekazane przez Starostwo Powiatowe w Wieluniu. Zgodnie z art. 6 ust. 3 i 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. Powyższa nieprawidłowość została ustalona na podstawie deklaracji podatnika oraz. W dniu 4 kwietnia 2006 roku, w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, podatnik przesłał korekty deklaracji za lata 2002 – 2004 wraz z wyjaśnieniem zaistniałej sytuacji.
2. Ustalono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 57 składał korekty deklaracji na podatek od nieruchomości niezgodnie z zasadami i terminami określonymi w art. 6 ust. 1 i 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Kontrolujący nie mogli ustalić na podstawie złożonych przez podatnika deklaracji oraz pisemnych wyjaśnień (udzielonych przez podatnika w trakcie trwania kontroli na żądanie organu podatkowego) czy posiadane przez podatnika nieruchomości zostały właściwie opodatkowane.
3. Stwierdzono, że podatnik podatku od nieruchomości o numerze identyfikacyjnym 150 w deklaracji na 2004 rok wykazał budowle o wartości 20.000 zł, natomiast w 2005 roku o wartości 37.128 zł, nie podając przyczyn zmiany wartości. Podatnik w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi udzielił wyjaśnienia, z którego wynikało, że zwiększenie wartości budowli nastąpiło w dniu 31 grudnia 2003 roku i w związku z zaistniałą sytuacją złożył korektę deklaracji za 2004 rok. Na podstawie ww. wyjaśnienia podatnika kontrolujący ustalili, że w 2004 roku podatnik zaniżył należny podatek od nieruchomości o 342,56 zł (17.128 zł x 2%).
4. W wyniku kontroli stwierdzono, że podatnik podatku od nieruchomości o numerze identyfikacyjnym 5 w deklaracji na 2004 rok wykazał w części „F. Informacja o przedmiotach zwolnionych” grunty o powierzchni 46.127 m2 z dopiskiem że są one związane z ochroną środowiska, nie podając jednocześnie podstawy prawnej zwolnienia. W 2005 roku natomiast grunty te zostały w deklaracji wykazane jako grunty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Na podstawie korespondencji prowadzonej przez organ podatkowy z podatnikiem - w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi - ustalono, że podatnik nie powołał się na żaden z artykułów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który mógłby stanowić podstawę zwolnienia, przytoczył natomiast wyrok NSA z dnia 31 marca 1994 roku nr S.A./Kr 2356/93, który dotyczył zwolnienia określonego w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wskazać jednak należy, że pkt 5 w art. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych został uchylony z dniem 1 stycznia 2001 roku przez art. 4 pkt 1 lit b) ustawy z dnia 13 października 2000 roku o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999, 2000 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2000 roku nr 95 poz. 1041). Zwolnienie na które prawdopodobnie powołał się podatnik przestało, zatem obowiązywać z dniem 1 stycznia 2001 roku. Kontrolujący stwierdzili, że także w deklaracjach złożonych na podatek od nieruchomości przez podatnika na lata 2001-2003 grunty o powierzchni 46.127 m2 zostały wykazane jako zwolnione. Podkreślić należy, że zgodnie z art.5 ust.3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - według stanu prawnego obowiązującego do dnia 30 listopada 2002 roku - za grunty związane z działalnością gospodarczą uważało się grunty zabudowane i niezabudowane, będące w posiadaniu przedsiębiorcy, a w szczególności 1) grunty pod budynkami produkcyjnymi, magazynowymi, administracyjnymi, socjalnymi i hotelowymi; 2) grunty pod budowlami i urządzeniami; 3) grunty zajęte na drogi wewnętrzne i place manewrowe, place składowe, zieleńce oraz tereny, na których są lub mają być realizowane zadania inwestycyjne; 4) grunty wyłączone na cele nierolnicze lub nieleśne: a) na skutek prowadzonej działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna albo na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej, do czasu przywrócenia tym gruntom charakteru rolniczego lub leśnego. Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym - za grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej należy rozumieć grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem gruntów związanych z budynkami mieszkalnymi, a także gruntów, o których mowa w art.5 ust.1 pkt 1 lit. b), chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych (art.1a ust.1 pkt 3 ustawy). Prawidłowość wykazania przedmiotów opodatkowania powinna zostać zweryfikowana przez organ podatkowy (wójta gminy), który w razie stwierdzenia, że wysokość podatku została zadeklarowana w nieprawidłowej wysokości miałby obowiązek - po przeprowadzeniu postępowania podatkowego - określić wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie art.21 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r., Dz. U. nr 8, poz.60 ze zm.). W dniu 19 kwietnia 2006 roku organ podatkowy wszczął postępowanie w przedmiotowej sprawie.
5. Stwierdzono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 124 w deklaracji na podatek od nieruchomości na 2004 rok wykazał budowle o wartości 78.399 zł, natomiast w deklaracji na 2005 rok o wartości 76.380 zł. Podatnik wyjaśnił, że podstawa opodatkowania budowli została pomniejszona o odpisy amortyzacyjne i w związku z zaistniałą sytuacją podatnik złożył korekty deklaracji za 2004 i 2005 rok. W myśl art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, nie pomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. Podatnik, przyjmując jako podstawę ustalenia podatku wartość budowli pomniejszoną o odpisy amortyzacyjne zaniżył podatek od nieruchomości w 2004 roku o kwotę 47,08 zł (1.615,08 zł – 1.568,00 zł), natomiast w 2005 roku o 87,48 zł (1.615,08 zł – 1.527,60 zł). Łącznie podatnik zaniżył w latach 2004-2005 podatek od nieruchomości o kwotę 134,56 zł.
6. Stwierdzono, że organ podatkowy nie pobrał należnych odsetek z tytułu nieterminowych wpłat podatku o nieruchomości od osób prawnych od następujących podatników: nr 60 „Zugil” S.A. – 339,40 zł, nr 120 „Esbud” s.c. – 52,60 zł. Obowiązek naliczania odsetek od nieterminowych wpłat wynikał z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, natomiast sposób zaliczania wpłat dokonywanych przez podatnika wynikał z art. 55 ww. ustawy, zgodnie z którym - jeżeli dokonana przez podatnika wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
7. Ustalono, że podatnik nr 4503 w dniu 25 lutego 2005 roku złożył informację w sprawie podatku od nieruchomości, w której wykazał w stosunku do poprzedniej informacji z 2003 roku wzrost powierzchni gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o 989 m2. Z dokumentu dotyczącego zmiany w ewidencji gruntów wynikało, że działka została zakupiona przez podatnika w dniu 21 stycznia 2005 roku, natomiast organ podatkowy wydał decyzję wymiarową, w której ww. działka została opodatkowana od dnia 1 stycznia 2005 roku. Stanowiło to naruszenie art. 6 ust. 1 i 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którymi - obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. W związku z powyższym podatek za grunt o powierzchni 989 m2 został zawyżony o 40,39 zł.
8. W wyniku kontroli stwierdzono, że organ podatkowy ustalił opłatę prolongacyjną niezgodnie z zasadami określonymi w uchwale nr XXIX/224/98 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 27 marca 1998 roku w sprawie opłaty prolongacyjnej w decyzjach dotyczących ulg w zapłacie podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku od środków transportowych. Łącznie opłatę prolongacyjną zawyżono o kwotę 84,30 zł, natomiast zaniżono o kwotę 879,60 zł.
9. Stwierdzono nieprawidłowe ustalenie przez organ podatkowy wysokości należnych odsetek w decyzji nr F.3110-2/9/04 z dnia 15 czerwca 2004 roku dotyczącej ulgi w zapłacie podatku od nieruchomości. Odsetki zostały zawyżone o kwotę 308,30 zł. Zasady obliczania odsetek normowały przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 roku w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, dokonywania zaokrągleń oraz zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 240, poz. 2063). Obecnie stosowna regulacja zawarta jest w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 roku w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 165, poz. 1373).
10. W wyniku kontroli ustalono, że w decyzji nr F.3110-2/14/04 podatnikowi podatku od nieruchomości policzono w każdej racie podwójnie kwotę odsetek od zaległości podatkowej rozłożonej na raty. Kwota odsetek została zaliczona raz w rubryce „należność główna” gdzie ujęto kwoty rat z tytułu należności głównej łącznie z odsetkami oraz po raz drugi w odrębnej rubryce „odsetki”. W rozstrzygnięciu decyzji organ podatkowy postanowił rozłożyć zaległość na raty: należność główną w wysokości 64.321,90 zł, a odsetki w kwocie 5.682,70 zł, natomiast w tabeli określającej terminy i wysokość poszczególnych rat w rubryce „należność główna” suma rat wynosiła 70.004,60 zł, co stanowiło sumę kwoty należności głównej i odsetek (64.321,90 zł + 5.682,70 zł). W związku z faktem, że ww. decyzja nie została jeszcze w całości wykonana organ podatkowy w dniu 21 marca 2006 roku sprostował błąd we własnej decyzji ustalając we właściwej wysokości pozostałe do zapłaty raty.
11. Stwierdzono, że podatnicy (osoby prawne) składali deklaracje na podatek rolny niezgodne ze wzorem ustalonym uchwałą nr III/19/02 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 11 grudnia 2002 roku. Deklaracje składane przez podatników nie zawierały w części „D. Dane dotyczące przedmiotów opodatkowania” wskazania formy użytków rolnych jakimi są sady wraz z odpowiednim podziałem na klasy. Uniemożliwiało to podatnikom podatku rolnego prawidłowe wykazanie i opodatkowanie powierzchni sadów. Art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 94 poz. 431 ze zm.) wyodrębnia sady i szczegółowo określa, że powierzchnię sadów przelicza się na hektary przeliczeniowe wg wskaźników jak dla gruntów ornych, z tym że do sadów klasy III i IV stosuje się przeliczniki odpowiednio dla klasy IIIa i IVa.
12. Ustalono, że podatnik podatku rolnego Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Masłowicach nie złożył deklaracji korygującej za 2004 rok w związku ze zmianą klas użytków, jaka została dokonana na podstawie decyzji nr Gn.7437-3/04 z dnia 7 lipca 2004 roku wydanej przez Starostwo Powiatowe w Wieluniu. Podatek powinien zostać naliczony proporcjonalnie za 7 miesięcy wg stanu klas użytków przed zmianą, natomiast za 5 miesięcy wg stanu klas użytków po zmianie. Podatnik natomiast dopiero w deklaracji na 2005 rok ujawnił zmiany i opodatkował użytki zgodnie z klasyfikacją. Stosownie do art. 6a ust. 8 pkt 2 ustawy o podatku rolnym - osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nie posiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Lasów Państwowych są obowiązane odpowiednio skorygować deklaracje, w razie zaistnienia zmian mających wpływ na wysokość podatku, w terminie 14 dni od dnia ich zaistnienia. Podatnik w trakcie kontroli RIO w Łodzi skorygował deklarację i wpłacił zaległy podatek w kwocie 114,80 zł w dniu 5 kwietnia 2006 roku.
13. Na podstawie informacji złożonej przez podatnika podatku rolnego o numerze identyfikacyjnym 3716 oraz wypisu z rejestru gruntów stwierdzono, że organ podatkowy w wyniku błędnego zaklasyfikowania w klasie IVb, zamiast w klasie V, gruntu nieprawidłowo naliczył ww. podatnikowi podatek od powierzchni 0,22 ha. Użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych zwolnione są z podatku rolnego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym. W związku z błędnym zakwalifikowaniem ww. gruntów organ podatkowy w decyzji wymiarowej łącznego zobowiązania pieniężnego za 2005 rok doręczonej ww. podatnikowi zawyżył podatek rolny o kwotę 16,95 zł.
14. Ustalono, że na podstawie decyzji nr F.3111/1/04 w sprawie udzielenia ulgi inwestycyjnej w 2005 roku wydanej przez organ podatkowy podatnikowi przysługiwał odpis w wysokości 831,10 zł. Wymiar podatku rolnego na 2005 rok po odliczeniu ulgi z tytułu nabycia gruntów wynosił 1.249,50 zł. Organ podatkowy udzielił podatnikowi ulgi w 2005 roku w wysokości 353,20 zł. Przysługująca ulga została zaniżona o kwotę 477,90 zł (831,10 zł – 353,20 zł).
15. Stwierdzono w kilku przypadkach, że organ podatkowy wydał decyzje w sprawie przyznania ulg w zapłacie podatków bez zebrania materiału dowodowego pozwalającego na wnikliwą ocenę stanu faktycznego, do czego zobowiązywał art.122 oraz art. 187 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 122 ustawy - w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Natomiast stosownie do art. 187 § 1 ustawy - organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy.
16. Kontrolujący stwierdzili, że w deklaracji złożonej przez Wieluńską Spółdzielnię Mieszkaniową na podatek od środków transportowych na 2004 rok nie wykazano dwóch pojazdów - przyczep. Ww. pojazdy zostały ujęte w deklaracjach złożonych przez podatnika na 2003 rok oraz na 2005 rok. Zarówno w deklaracji złożonej na 2003 rok jak i na 2005 rok podatnik nie wskazał dat nabycia obydwu przyczep. W trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, w dniu 8 lutego 2006 roku, przedłożono kontrolującym korektę deklaracji na 2004 rok złożoną przez podatnika, w której ujęto jako przedmiot opodatkowania dwie ww. przyczepy. W przypadku obydwu przyczep zastosowano stawkę 316,00 zł – zgodnie z postanowieniami uchwały Rady Miejskiej nr XIV/102/03 z dnia 5 grudnia 2003 roku w sprawie określenia wysokości stawek podatku od środków transportowych. W dniu 9 lutego 2006 roku Wieluńska Spółdzielnia Mieszkaniowa dokonała wpłaty należnego podatku za 2004 rok w wysokości 632,00 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 150 zł.
17. W przypadku jednej decyzji dotyczącej udzielenia zezwolenia na umieszczenie reklamy w pasie drogowym zarządca drogi nie naliczył i nie pobrał należnej kary za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia w okresie od stwierdzenia zajęcia pasa (data zajęcia wskazana na wniosku o wydanie zezwolenia) do dnia wydania decyzji zezwalającej w wysokości 19,20 zł. Stanowiło to naruszenie art. 40 ust. 12 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 204, poz. 2086 ze zm.).
18. W przypadku wielu decyzji administracyjnych wydanych w 2005 roku zezwalających na umieszczenie w pasie drogowym reklam postanowiono, że zezwolenie jest udzielane „do odwołania”. We wnioskach, na podstawie których wydano takie decyzje wnioskodawcy również zwracali się o wydanie pozwolenia na umieszczenie reklamy „do odwołania”. W decyzjach tych każdorazowo ustalono roczną wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego (365 dni x powierzchnia reklamy w m2 x stawka za 1m2) oraz wskazano, że opłatę tę można wnosić rocznie – do 14 stycznia danego roku, kwartalnie – w wysokości 3/12 opłaty rocznej – do 5 dnia pierwszego miesiąca kwartału, miesięcznie – w wysokości 1/12 opłaty rocznej – z góry do 5 dnia każdego miesiąca. Powyższe naruszało art. 40 ust. 13 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych, stosownie do którego - termin uiszczenia opłaty wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna [1]. Zgodnie z art. 16 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2000 r., Dz. U. nr 98 poz. 1071 ze zm.) decyzjami ostatecznymi są decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji. W przypadku decyzji administracyjnych wydawanych przez ograny jednostek samorządu terytorialnego stronie przysługuje odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego. Termin wniesienia odwołania określony został w art. 129 § 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie.
19. W kilku przypadkach stwierdzono pobranie przez organ podatkowy opłaty skarbowej od podań składanych przez podatników w sprawie umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości. Powyższe było niezgodne z przepisami ustawy z dnia 9 września 2000 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 86 poz. 960 ze zm.). Zgodnie z załącznikiem do ww. ustawy, zawierającej szczegółowy wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki oraz zwolnienia - podania i załączniki do podań w sprawach zwrotu lub umorzenia należności celnych oraz należności, do których mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej, są zwolnione z opłaty skarbowej (część I, kolumna 4, pkt 14 tabeli stanowiącej załącznik do ustawy).
W zakresie realizacji wydatków budżetowych
1. W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono w jednym przypadku ujęcie w podstawie do obliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego nagrody uznaniowej w wysokości 250 zł wypłaconej pracownikowi w 2005 roku. Wliczenie do podstawy obliczania dodatkowego rocznego wynagrodzenia jednorazowej nagrody stanowiło naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 roku o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. nr 160 poz. 1080 ze zm.). Dodatkowe wynagrodzenie roczne zostało zawyżone o 21 zł brutto. Stwierdzono również w dwóch przypadkach niewłaściwe naliczenie dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2005 roku w wyniku przyjęcia błędnej podstawy jego obliczenia. W pierwszym przypadku dodatkowe wynagrodzenie roczne zostało zawyżone o 12,00 zł brutto), natomiast w drugim zaniżone o 251,00 zł brutto. W dniu 6 kwietnia 2006 roku sporządzono korygującą listę płac w zakresie dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Pracownicy dokonali wpłaty do kasy w dniu 7 kwietnia 2006 roku kwot zawyżonego dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Również w dniu 7 kwietnia 2006 roku dokonano wyrównania zaniżonej wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego w kwocie netto – 163,18 zł.
2. Stwierdzono przypadek braku zatwierdzenia polecenia wyjazdu służbowego (brak podpisu Burmistrza) na delegacji nr 313/2005. Stanowiło to naruszenie § 2 i § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. nr 236 poz. 1990 ze zm.). Zgodnie z normą zawartą w ww. przepisach miejscowość rozpoczęcia i zakończenia podróży, termin oraz środek lokomocji określa pracodawca. W przypadku podróży służbowych pracowników Urzędu Miejskiego w Wieluniu powyższe kwestie winien określić Burmistrz Miasta albo osoba przez niego upoważniona.
3. Ustalono, że pracownik przedstawił do rozliczenia polecenie wyjazdu służbowego nr 254/2005 poza granice kraju po upływie miesiąca od odbycia podróży. Stanowiło to naruszenie § 13 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. nr 236, poz.1991 ze zm.), który stanowi, że rozliczenie kosztów podróży dokonywane w walucie otrzymanej zaliczki, w walucie wymienialnej lub w walucie polskie, powinno nastąpić w terminie 14 dni od daty zakończenia podróży. Ponadto, powyższe stanowiło naruszenie uregulowań wewnętrznych zawartych w Instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo-księgowych w Urzędzie Miejskim w Wieluniu, gdyż zgodnie z § 13 pkt 2 Instrukcji - zaliczki na delegacje podlegają rozliczeniu w terminie 7 dni od daty zakończenia podróży służbowej.
4. Stwierdzono, że polecenia wyjazdu służbowego o numerach 300/2005, 302/2005, 303/2005, 309/2005, 310/2005 rozliczono w nieprawidłowej kwocie, gdyż zaokrąglono kwotę każdej z należnych diet za czas podróży zagranicznej do 130 euro, natomiast należała się ona w wysokości 132,30 euro (315% diety x 45 euro = 132,30 euro x 4,0734 zł = 538,91 zł). W przeliczeniu na złote polskie zaniżono jednostkową kwotę diety o 9,37 zł (2,30 euro x 4,0734 zł). Łącznie zaniżono diety o 46,85 zł.
5. Stwierdzono przypadki braku kontrasygnaty Skarbnika Gminy na zawartych umowach, które powodowały powstanie zobowiązań pieniężnych, co stanowiło naruszenie art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 142, poz. 1591 ze zm.), zgodnie z którym – do skuteczności czynności prawnej mogącej spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy lub osoby przez niego upoważnionej.
W zakresie realizacji inwestycji i zamówień publicznych
1 Stwierdzono, że protokół odbioru robót załączony do faktury numer FVS-136/2003/B z dnia 29 grudnia 2003 roku nie został potwierdzony przez inspektora nadzoru. Stanowiło to naruszenie § 14 pkt 7 Instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo – księgowych w Urzędzie Miejskim w Wieluniu stanowiącej załącznik nr 2 do zarządzenia 289/05 Burmistrza Wielunia z dnia 5 stycznia 2005 roku, zgodnie z którym - do faktur za roboty budowlano-montażowe powinien być dołączony oryginał protokołu odbioru wykonanych robót podpisany przez inspektora nadzoru. Świadczyło ta także o braku przestrzegania procedur kontroli finansowej, zapisy zawarte w instrukcji stanowiły, bowiem część uregulowań wewnętrznych tworzących wskazane procedury.
W zakresie dotacji przekazywanych na rzecz zakładu budżetowego
Stwierdzono, że w 2005 roku z budżetu Gminy przekazano dotację przedmiotową w łącznej kwocie 235.000 zł (dział 926 rozdział 92605 § 2650 klasyfikacji budżetowej) dla Wieluńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Wieluniu, tj. dla jednostki organizacyjnej Gminy działającej w formie zakładu budżetowego. Zakład utworzony został z dniem 1 stycznia 2005 roku uchwałą Rady Miejskiej w Wieluniu nr XXI/193/04 z dnia 10 września 2004 roku. Rada Miejska w uchwale budżetowej na 2005 rok zaplanowała dotacje przedmiotowe dla Zakładu. Dotację przedmiotową przekazano bez jej skalkulowania wg stawek jednostkowych. Organ stanowiący nie ustalił w uchwale stawek dotacji przedmiotowych dla zakładu budżetowego. Tym samym udzielenie dotacji dla Wieluńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji nastąpiło z naruszeniem zasad udzielania dotacji przedmiotowych dla zakładów budżetowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego przewidzianych w art. 117 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych.
Od dnia 1 stycznia 2006 roku zagadnienia dotyczące udzielania dotacji przedmiotowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych reguluje art. 174 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, zgodnie z którym - z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, kalkulowane wg stawek jednostkowych. Kwoty i zakres dotacji przedmiotowych dla ww. jednostek określać winna uchwała budżetowa, stawki dotacji ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Na 2006 rok stawki dotacji przedmiotowych ustalone zostały uchwałą Rady Miejskiej w Wieluniu nr XXXV/386/05 z dnia 2 grudnia 2005 roku.
Odpowiedzialność za powyższe ponosi Burmistrz Wielunia, zobowiązany w szczególności, do przygotowania stosownego projektu uchwały oraz osoby dokonujące dyspozycji w zakresie przekazywania środków dotacji, wymienione w protokole kontroli.
W zakresie ewidencji majątku gminy i inwentaryzacji
1. W wyniku kontroli stwierdzono, że wg Klasyfikacji Środków Trwałych (załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 roku w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) - Dz. U. nr 112 poz. 1317 ze zm.) nieprawidłowo zakwalifikowano sygnalizacje świetlne o numerach ewidencyjnych 461, 476, 511. Zostały one umieszczone w grupie 6 podgrupie 62 rodzaju 624 – jako urządzenia alarmowe i sygnalizacyjne, a prawidłowo powinny one zostać ujęte w grupie 2 podgrupie 22 rodzaju 220 – autostrady, drogi ekspresowe, ulice i dogi pozostałe, gdyż drogi klasyfikuje się wraz z instalacjami do oświetlania dróg i sygnalizacją. W związku z nieprawidłową klasyfikacją wyżej wymienionych środków trwałych zastosowano również niewłaściwe stawki amortyzacji dla tych składników majątku - 10%. Prawidłowe stawki określone w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity z 2000 r., Dz. U. nr 54 poz. 654 ze zm.) wynosiły 4,5%.
2. Ustalono, że zastosowano nieprawidłowe stawki amortyzacyjne do następujących obiektów inżynierii wodnej sklasyfikowanych w grupie 2 podgrupie 21 rodzaju 211 jako rurociągi sieci rozdzielczej oraz lokalne linie rozdzielcze (np. o numerach ewidencyjnych 46, 48, 49). Wszystkie ww. budowle są budowlami wodociągowymi, kanalizacyjnymi i oczyszczającymi ścieki. Do amortyzacji tych budowli zastosowano stawkę 10%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - budowle te powinny być umarzane wg stawki 4,5%. Stwierdzono, że budynki zakwalifikowane w grupie 1 podgrupie 11 rodzaju 110 jako budynki mieszkalne (np. o numerach ewidencyjnych: 130, 148, 149) amortyzowane były wg stawki 2,5%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 1,5%. Ustalono, że budynki gospodarcze zaklasyfikowane w grupie 1 podgrupie 10 rodzaju 109 jako inne budynki niemieszkalne o następujących numerach ewidencyjnych: 252, 253, 385, 386, 388, 389, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398 529, 678, 681, 390, a także budynek szaletu miejskiego umarzane były wg stawki 10%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 2,5%. Ustalono, że budynki służące ochronie przeciwpożarowej zakwalifikowane w grupie 1 podgrupie 10 rodzaju 109 jako inne budynki niemieszkalne umarzane były w 2005 roku wg stawki 10% natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 2,5%.
Przekazując informacje o powyższych nieprawidłowościach proszę Pana Burmistrza o podjęcie działań w celu ich usunięcia oraz zapobieżenia powstawaniu w przyszłości. W tym celu RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. Zapewnić dokonywanie kontroli przestrzegania przez jednostki podległe i nadzorowane realizacji procedur kontroli finansowej w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków, zgodnie z wymogami określonymi w art. 187 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych.
2. Przestrzegać ustalonych w jednostce procedur kontroli finansowej, w tym uregulowań wewnętrznych dotyczących kontroli i obiegu dokumentów finansowo-księgowych. W szczególności, zapewnić sprawdzanie dowodów księgowych pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym. Dokonywać wydatków budżetu Gminy wyłącznie na podstawie dokumentów zatwierdzonych do wypłaty przez osoby upoważnione.
3. Zapewnić ewidencjonowanie i wycenianie posiadanych przez jednostkę akcji w cenie zakupu lub nabycia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości.
4. Ewidencję operacji gospodarczych na koncie 201 prowadzić zgodnie z zasadami określonymi w zakładowym planie kont.
5. Dokonać korekty sprawozdań Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 roku oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2005 roku, w związku z nieprawidłowym wykazaniem skutków finansowych udzielenia ulg, zwolnień, umorzeń i odroczeń. Poprawione sprawozdania przesłać do RIO w Łodzi wskazując przyczynę korekty.
6. Zapewnić prawidłowe wykazywanie w sprawozdaniach Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych i w sprawozdaniach Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych danych o skutkach finansowych wynikających z udzielonych ulg i zwolnień podatkowych, zgodnie z przepisami Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 34 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2005 roku w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. nr 115 poz. 781).
7. Zapewnić dokonywanie czynności sprawdzających w stosunku do składanych przez podatników deklaracji podatkowych, zgodnie z wymogami określonymi w art. 272 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa.
8. Podjąć czynności mające na celu wyjaśnienie prawidłowości opodatkowania podatników podatku od nieruchomości o numerze 57, 150, 5, 124, uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego.
9. Wyegzekwować należne Gminie odsetki z tytułu nieterminowych wpłat należności podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości.
10. Ustalać opłatę prolongacyjną zgodnie z zasadami określonymi w uchwale nr XXIX/224/98 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 27 marca 1998 roku.
11. Egzekwować od osób prawnych - podatników podatku rolnego składanie deklaracji podatkowych według wzorów ustalonych przez Radę Miejską w Wieluniu (uchwała nr III/19/02 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 11 grudnia 2002 roku).
12. Udzielając ulg w zapłacie podatku prowadzić postępowanie podatkowe celem dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, zgodnie z art.122 ustawy Ordynacja podatkowa. Zebrany materiał dowodowy należy wyczerpująco rozpatrzyć, stosownie do postanowień art.187 § 1 ww. ustawy.
13. Zaniechać pobierania opłaty skarbowej od podań dotyczących umorzenia zaległości podatkowych.
14. Podjąć czynności w celu wyegzekwowania należnej kary pieniężnej za umieszczenie w pasie drogowym reklamy bez stosownego zezwolenia zarządcy drogi.
15. W decyzjach administracyjnych dotyczących udzielenia zezwolenia na zajęcie pasa drogowego oraz ustalenia opłaty za umieszczenie reklamy w pasie drogowym określać termin płatności opłaty zgodnie z art.40 ust.13 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych.
16. W zakresie pokrywania kosztów podróży służbowych przestrzegać przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.
17. Zapewnić kontrasygnowanie przez Skarbnika Gminy lub osobę przez niego upoważnioną czynności prawnych mogących spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, zgodnie z art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym.
18. Udzielając z budżetu Gminy dotacji przedmiotowych dla jednostek organizacyjnych działających w formie zakładów budżetowych bądź gospodarstw pomocniczych przestrzegać zasad udzielania tych dotacji przewidzianych w art. 174 ustawy o finansach publicznych.
19. Stosować stawki amortyzacyjne dla środków trwałych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowych od osób prawnych oraz dokonać korekty odpisów umorzeniowych dokonanych wg nieprawidłowych stawek amortyzacyjnych w zakresie wskazanym w pierwszej części wystąpienia.
20. Prawidłowo ująć w ewidencji analitycznej środków trwałych sygnalizacje świetlne – zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 roku w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art. 9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Burmistrza o przesłanie informacji o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie informuję, że stosownie do art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Bieg terminu, o którym mowa wyżej, ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżenia w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
- Przewodniczący Rady Miejskiej w Wieluniu
- Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Wieluniu
- aa.
Wystąpienie pokontrolne podpisała dr Jadwiga Chwiałkowska – Zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.
PRZYPISY
[1] Ww. przepis obowiązuje od dnia 9 grudnia 2003 roku - zmiana dokonana ustawą z dnia 14 listopada 2003 roku o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw – Dz. U. nr 200 poz. 1953.
Łódź, dnia 3 lipca 2006 roku
Pan
MIECZYSŁAW MAJCHER
Burmistrz Wielunia
WK - 602/42/2006
Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz. 577 ze zm.) informuję Pana Burmistrza, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła kompleksową kontrolę gospodarki finansowej i zamówień publicznych w Mieście i Gminie Wieluń. Kontrolą objęto wybrane zagadnienia z lat 2004 – 2005, dotyczące przede wszystkim: kontroli finansowej, prowadzenia rachunkowości, sporządzania sprawozdań finansowych, gospodarki kasowej, realizacji dochodów z podatków i opłat lokalnych, realizacji dochodów z majątku, udzielania zamówień publicznych, wydatków inwestycyjnych oraz ewidencji i inwentaryzacji majątku. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały, przede wszystkim, z błędnej interpretacji przepisów, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa oraz niewystarczających procedur wewnętrznej kontroli finansowej. Wykazane nieprawidłowości dotyczyły, w szczególności:W zakresie kontroli finansowej
1. Stwierdzono, że w 2005 roku nie dokonano kontroli przestrzegania procedur kontroli finansowej w szeregu podległych jednostkach organizacyjnych (np. Szkoła Podstawową nr 1 w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 2 w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 4 im. Królowej Jadwigi w Wieluniu, Szkoła Podstawowa nr 5 im. Powstańców Śląskich w Wieluniu, Gimnazjum nr 1 im. Kazimierza Wielkiego w Wieluniu, Gimnazjum nr 2 w Wieluniu, Gimnazjum nr 3 w Wieluniu, Publiczne Przedszkole nr 1 w Wieluniu, Zakład Obsługi Placówek Oświatowo-Wychowawczych w Wieluniu, Wieluński Ośrodek Sportu i Rekreacji w Wieluniu), stosownie do art. 127 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 15, poz. 148 ze zm.), zgodnie z którym kontrola realizacji ww. procedur powinna obejmować w każdym roku co najmniej 5% wydatków podległych jednostek organizacyjnych. Od dnia 1 stycznia 2006 roku obowiązek kontroli przestrzegania przez jednostki podległe i nadzorowane realizacji procedur kontroli finansowej w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków wynika z art. 187 ust.2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych (Dz. U. nr 249 poz. 2104 ze zm.).
2. W przypadku dwóch dowodów księgowych stwierdzono brak ich sprawdzenia pod względem merytorycznym lub formalno-rachunkowym, ponadto stwierdzono sytuacje wypłaty zaliczek na podstawie dokumentu nie zatwierdzonego do wypłaty przez kierownika jednostki. Brak sprawdzenia dowodu księgowego pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym stanowił naruszenie § 21 instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo-księgowych, zatwierdzonej zarządzeniem Burmistrza Wielunia nr 289/05 z dnia 5 stycznia 2005 roku i stanowiącej załącznik nr 2 do ww. zarządzenia. Stosownie do postanowień wynikających z instrukcji, wszystkie dokumenty stanowiące podstawę księgowania powinny być poddane kontroli przed zrealizowaniem i zaksięgowaniem, między innymi powinny być sprawdzone pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym.
W zakresie ewidencji księgowej i sprawozdawczości
1. Ustalono, że jednostka zaewidencjonowała i wyceniała na dzień bilansowy posiadane akcje Banku Ochrony Środowiska w wartości nominalnej. Zgodnie z zasadami zawartymi w art. 35 ust. 1 oraz w art. 28 ust. 1 pkt 3 i pkt 9a ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity z 2002 r., Dz. U. nr 76, poz. 694 ze zm.) posiadane akcje i udziały ewidencjonuje się i wycenia na dzień bilansowy w cenie nabycia lub zakupu.
2. Stwierdzono, że w sprawozdaniu Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych sporządzonym na dzień 31 grudnia 2004 roku zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych zwolnień, ulg, odroczeń i umorzeń w zakresie podatku od nieruchomości o kwotę 13.877 zł, zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych ulg, odroczeń, zwolnień i umorzeń w zakresie podatku od środków transportowych o kwotę 2.198,35 zł, zaniżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych ulg, odroczeń, zwolnień i umorzeń w zakresie podatku rolnego o kwotę 1.994,87 zł. W sprawozdaniu Rb-PDP sporządzonym na dzień 31 grudnia 2005 roku zawyżono wykazaną kwotę skutków finansowych udzielonych zwolnień, ulg, odroczeń i umorzeń w zakresie podatku od nieruchomości o kwotę 269,60 zł, jak również zawyżono wykazaną kwotę skutków finansowych w zakresie podatku rolnego na kwotę 110,84 zł.
3. W wyniku kontroli dokumentów źródłowych stwierdzono, że w ramach salda konta 201 zarówno w 2004 roku, jak i w 2005 roku, ujęte były kwoty odsetek zarachowanych przez bank w dniu 31 grudnia. Odsetki te w 2004 roku w kwocie 2.139,13 zł dotyczyły kredytów zaciągniętych w Banku Ochrony Środowiska, natomiast w kwocie 756,05 zł dotyczyły odsetek zaliczonych w dobro rachunku bankowego Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W 2005 roku odsetki zaewidencjonowane na koncie 201 dotyczyły jedynie kredytów zaciągniętych w Banku Ochrony Środowiska w kwocie – 1.347,66 zł. Wskazać należy, że ewidencja odsetek zarówno od zaciągniętych kredytów jak i od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych nie mieściła się w katalogu operacji, które powinny być ewidencjonowane na koncie 201 – zgodnie z opisem do wskazanego konta zawartym w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów z 18 grudnia 2001 roku w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. nr 153, poz. 1752 ze zm.) oraz w załączniku nr 2 do zarządzenia nr 289/05 Burmistrza Wielunia z dnia 5 stycznia 2005 roku w sprawie przepisów wewnętrznych regulujących gospodarkę finansową Urzędu Miejskiego.
W zakresie realizacji dochodów
1. W wyniku kontroli stwierdzono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 84 nie złożył deklaracji korygujących na podatek od nieruchomości za lata 2002 – 2004 zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 6 ust. 9 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolityz 2002 r., Dz. U. nr 9, poz. 84 ze zm.). Podatnik wykazał w deklaracjach złożonych za ww. lata grunt o powierzchni 406 m2, który został sprzedany w dniu 13 sierpnia 2002 roku, co kontrolujący stwierdzili w oparciu o zawiadomienia o zmianie w ewidencji gruntów nr 178/2002 przekazane przez Starostwo Powiatowe w Wieluniu. Zgodnie z art. 6 ust. 3 i 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. Powyższa nieprawidłowość została ustalona na podstawie deklaracji podatnika oraz. W dniu 4 kwietnia 2006 roku, w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, podatnik przesłał korekty deklaracji za lata 2002 – 2004 wraz z wyjaśnieniem zaistniałej sytuacji.
2. Ustalono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 57 składał korekty deklaracji na podatek od nieruchomości niezgodnie z zasadami i terminami określonymi w art. 6 ust. 1 i 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Kontrolujący nie mogli ustalić na podstawie złożonych przez podatnika deklaracji oraz pisemnych wyjaśnień (udzielonych przez podatnika w trakcie trwania kontroli na żądanie organu podatkowego) czy posiadane przez podatnika nieruchomości zostały właściwie opodatkowane.
3. Stwierdzono, że podatnik podatku od nieruchomości o numerze identyfikacyjnym 150 w deklaracji na 2004 rok wykazał budowle o wartości 20.000 zł, natomiast w 2005 roku o wartości 37.128 zł, nie podając przyczyn zmiany wartości. Podatnik w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi udzielił wyjaśnienia, z którego wynikało, że zwiększenie wartości budowli nastąpiło w dniu 31 grudnia 2003 roku i w związku z zaistniałą sytuacją złożył korektę deklaracji za 2004 rok. Na podstawie ww. wyjaśnienia podatnika kontrolujący ustalili, że w 2004 roku podatnik zaniżył należny podatek od nieruchomości o 342,56 zł (17.128 zł x 2%).
4. W wyniku kontroli stwierdzono, że podatnik podatku od nieruchomości o numerze identyfikacyjnym 5 w deklaracji na 2004 rok wykazał w części „F. Informacja o przedmiotach zwolnionych” grunty o powierzchni 46.127 m2 z dopiskiem że są one związane z ochroną środowiska, nie podając jednocześnie podstawy prawnej zwolnienia. W 2005 roku natomiast grunty te zostały w deklaracji wykazane jako grunty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Na podstawie korespondencji prowadzonej przez organ podatkowy z podatnikiem - w trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi - ustalono, że podatnik nie powołał się na żaden z artykułów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który mógłby stanowić podstawę zwolnienia, przytoczył natomiast wyrok NSA z dnia 31 marca 1994 roku nr S.A./Kr 2356/93, który dotyczył zwolnienia określonego w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wskazać jednak należy, że pkt 5 w art. 7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych został uchylony z dniem 1 stycznia 2001 roku przez art. 4 pkt 1 lit b) ustawy z dnia 13 października 2000 roku o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999, 2000 oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2000 roku nr 95 poz. 1041). Zwolnienie na które prawdopodobnie powołał się podatnik przestało, zatem obowiązywać z dniem 1 stycznia 2001 roku. Kontrolujący stwierdzili, że także w deklaracjach złożonych na podatek od nieruchomości przez podatnika na lata 2001-2003 grunty o powierzchni 46.127 m2 zostały wykazane jako zwolnione. Podkreślić należy, że zgodnie z art.5 ust.3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - według stanu prawnego obowiązującego do dnia 30 listopada 2002 roku - za grunty związane z działalnością gospodarczą uważało się grunty zabudowane i niezabudowane, będące w posiadaniu przedsiębiorcy, a w szczególności 1) grunty pod budynkami produkcyjnymi, magazynowymi, administracyjnymi, socjalnymi i hotelowymi; 2) grunty pod budowlami i urządzeniami; 3) grunty zajęte na drogi wewnętrzne i place manewrowe, place składowe, zieleńce oraz tereny, na których są lub mają być realizowane zadania inwestycyjne; 4) grunty wyłączone na cele nierolnicze lub nieleśne: a) na skutek prowadzonej działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna albo na podstawie ostatecznej decyzji administracyjnej, do czasu przywrócenia tym gruntom charakteru rolniczego lub leśnego. Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym - za grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej należy rozumieć grunty będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem gruntów związanych z budynkami mieszkalnymi, a także gruntów, o których mowa w art.5 ust.1 pkt 1 lit. b), chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych (art.1a ust.1 pkt 3 ustawy). Prawidłowość wykazania przedmiotów opodatkowania powinna zostać zweryfikowana przez organ podatkowy (wójta gminy), który w razie stwierdzenia, że wysokość podatku została zadeklarowana w nieprawidłowej wysokości miałby obowiązek - po przeprowadzeniu postępowania podatkowego - określić wysokość zobowiązania podatkowego na podstawie art.21 § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r., Dz. U. nr 8, poz.60 ze zm.). W dniu 19 kwietnia 2006 roku organ podatkowy wszczął postępowanie w przedmiotowej sprawie.
5. Stwierdzono, że podatnik o numerze identyfikacyjnym 124 w deklaracji na podatek od nieruchomości na 2004 rok wykazał budowle o wartości 78.399 zł, natomiast w deklaracji na 2005 rok o wartości 76.380 zł. Podatnik wyjaśnił, że podstawa opodatkowania budowli została pomniejszona o odpisy amortyzacyjne i w związku z zaistniałą sytuacją podatnik złożył korekty deklaracji za 2004 i 2005 rok. W myśl art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, nie pomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych - ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego. Podatnik, przyjmując jako podstawę ustalenia podatku wartość budowli pomniejszoną o odpisy amortyzacyjne zaniżył podatek od nieruchomości w 2004 roku o kwotę 47,08 zł (1.615,08 zł – 1.568,00 zł), natomiast w 2005 roku o 87,48 zł (1.615,08 zł – 1.527,60 zł). Łącznie podatnik zaniżył w latach 2004-2005 podatek od nieruchomości o kwotę 134,56 zł.
6. Stwierdzono, że organ podatkowy nie pobrał należnych odsetek z tytułu nieterminowych wpłat podatku o nieruchomości od osób prawnych od następujących podatników: nr 60 „Zugil” S.A. – 339,40 zł, nr 120 „Esbud” s.c. – 52,60 zł. Obowiązek naliczania odsetek od nieterminowych wpłat wynikał z art. 53 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, natomiast sposób zaliczania wpłat dokonywanych przez podatnika wynikał z art. 55 ww. ustawy, zgodnie z którym - jeżeli dokonana przez podatnika wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.
7. Ustalono, że podatnik nr 4503 w dniu 25 lutego 2005 roku złożył informację w sprawie podatku od nieruchomości, w której wykazał w stosunku do poprzedniej informacji z 2003 roku wzrost powierzchni gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej o 989 m2. Z dokumentu dotyczącego zmiany w ewidencji gruntów wynikało, że działka została zakupiona przez podatnika w dniu 21 stycznia 2005 roku, natomiast organ podatkowy wydał decyzję wymiarową, w której ww. działka została opodatkowana od dnia 1 stycznia 2005 roku. Stanowiło to naruszenie art. 6 ust. 1 i 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którymi - obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek. W związku z powyższym podatek za grunt o powierzchni 989 m2 został zawyżony o 40,39 zł.
8. W wyniku kontroli stwierdzono, że organ podatkowy ustalił opłatę prolongacyjną niezgodnie z zasadami określonymi w uchwale nr XXIX/224/98 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 27 marca 1998 roku w sprawie opłaty prolongacyjnej w decyzjach dotyczących ulg w zapłacie podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku od środków transportowych. Łącznie opłatę prolongacyjną zawyżono o kwotę 84,30 zł, natomiast zaniżono o kwotę 879,60 zł.
9. Stwierdzono nieprawidłowe ustalenie przez organ podatkowy wysokości należnych odsetek w decyzji nr F.3110-2/9/04 z dnia 15 czerwca 2004 roku dotyczącej ulgi w zapłacie podatku od nieruchomości. Odsetki zostały zawyżone o kwotę 308,30 zł. Zasady obliczania odsetek normowały przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 roku w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, dokonywania zaokrągleń oraz zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 240, poz. 2063). Obecnie stosowna regulacja zawarta jest w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 roku w sprawie naliczania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. nr 165, poz. 1373).
10. W wyniku kontroli ustalono, że w decyzji nr F.3110-2/14/04 podatnikowi podatku od nieruchomości policzono w każdej racie podwójnie kwotę odsetek od zaległości podatkowej rozłożonej na raty. Kwota odsetek została zaliczona raz w rubryce „należność główna” gdzie ujęto kwoty rat z tytułu należności głównej łącznie z odsetkami oraz po raz drugi w odrębnej rubryce „odsetki”. W rozstrzygnięciu decyzji organ podatkowy postanowił rozłożyć zaległość na raty: należność główną w wysokości 64.321,90 zł, a odsetki w kwocie 5.682,70 zł, natomiast w tabeli określającej terminy i wysokość poszczególnych rat w rubryce „należność główna” suma rat wynosiła 70.004,60 zł, co stanowiło sumę kwoty należności głównej i odsetek (64.321,90 zł + 5.682,70 zł). W związku z faktem, że ww. decyzja nie została jeszcze w całości wykonana organ podatkowy w dniu 21 marca 2006 roku sprostował błąd we własnej decyzji ustalając we właściwej wysokości pozostałe do zapłaty raty.
11. Stwierdzono, że podatnicy (osoby prawne) składali deklaracje na podatek rolny niezgodne ze wzorem ustalonym uchwałą nr III/19/02 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 11 grudnia 2002 roku. Deklaracje składane przez podatników nie zawierały w części „D. Dane dotyczące przedmiotów opodatkowania” wskazania formy użytków rolnych jakimi są sady wraz z odpowiednim podziałem na klasy. Uniemożliwiało to podatnikom podatku rolnego prawidłowe wykazanie i opodatkowanie powierzchni sadów. Art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym (tekst jednolity z 1993 r., Dz. U. nr 94 poz. 431 ze zm.) wyodrębnia sady i szczegółowo określa, że powierzchnię sadów przelicza się na hektary przeliczeniowe wg wskaźników jak dla gruntów ornych, z tym że do sadów klasy III i IV stosuje się przeliczniki odpowiednio dla klasy IIIa i IVa.
12. Ustalono, że podatnik podatku rolnego Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Masłowicach nie złożył deklaracji korygującej za 2004 rok w związku ze zmianą klas użytków, jaka została dokonana na podstawie decyzji nr Gn.7437-3/04 z dnia 7 lipca 2004 roku wydanej przez Starostwo Powiatowe w Wieluniu. Podatek powinien zostać naliczony proporcjonalnie za 7 miesięcy wg stanu klas użytków przed zmianą, natomiast za 5 miesięcy wg stanu klas użytków po zmianie. Podatnik natomiast dopiero w deklaracji na 2005 rok ujawnił zmiany i opodatkował użytki zgodnie z klasyfikacją. Stosownie do art. 6a ust. 8 pkt 2 ustawy o podatku rolnym - osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nie posiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a także jednostki organizacyjne Lasów Państwowych są obowiązane odpowiednio skorygować deklaracje, w razie zaistnienia zmian mających wpływ na wysokość podatku, w terminie 14 dni od dnia ich zaistnienia. Podatnik w trakcie kontroli RIO w Łodzi skorygował deklarację i wpłacił zaległy podatek w kwocie 114,80 zł w dniu 5 kwietnia 2006 roku.
13. Na podstawie informacji złożonej przez podatnika podatku rolnego o numerze identyfikacyjnym 3716 oraz wypisu z rejestru gruntów stwierdzono, że organ podatkowy w wyniku błędnego zaklasyfikowania w klasie IVb, zamiast w klasie V, gruntu nieprawidłowo naliczył ww. podatnikowi podatek od powierzchni 0,22 ha. Użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych zwolnione są z podatku rolnego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym. W związku z błędnym zakwalifikowaniem ww. gruntów organ podatkowy w decyzji wymiarowej łącznego zobowiązania pieniężnego za 2005 rok doręczonej ww. podatnikowi zawyżył podatek rolny o kwotę 16,95 zł.
14. Ustalono, że na podstawie decyzji nr F.3111/1/04 w sprawie udzielenia ulgi inwestycyjnej w 2005 roku wydanej przez organ podatkowy podatnikowi przysługiwał odpis w wysokości 831,10 zł. Wymiar podatku rolnego na 2005 rok po odliczeniu ulgi z tytułu nabycia gruntów wynosił 1.249,50 zł. Organ podatkowy udzielił podatnikowi ulgi w 2005 roku w wysokości 353,20 zł. Przysługująca ulga została zaniżona o kwotę 477,90 zł (831,10 zł – 353,20 zł).
15. Stwierdzono w kilku przypadkach, że organ podatkowy wydał decyzje w sprawie przyznania ulg w zapłacie podatków bez zebrania materiału dowodowego pozwalającego na wnikliwą ocenę stanu faktycznego, do czego zobowiązywał art.122 oraz art. 187 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 122 ustawy - w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Natomiast stosownie do art. 187 § 1 ustawy - organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy.
16. Kontrolujący stwierdzili, że w deklaracji złożonej przez Wieluńską Spółdzielnię Mieszkaniową na podatek od środków transportowych na 2004 rok nie wykazano dwóch pojazdów - przyczep. Ww. pojazdy zostały ujęte w deklaracjach złożonych przez podatnika na 2003 rok oraz na 2005 rok. Zarówno w deklaracji złożonej na 2003 rok jak i na 2005 rok podatnik nie wskazał dat nabycia obydwu przyczep. W trakcie trwania kontroli RIO w Łodzi, w dniu 8 lutego 2006 roku, przedłożono kontrolującym korektę deklaracji na 2004 rok złożoną przez podatnika, w której ujęto jako przedmiot opodatkowania dwie ww. przyczepy. W przypadku obydwu przyczep zastosowano stawkę 316,00 zł – zgodnie z postanowieniami uchwały Rady Miejskiej nr XIV/102/03 z dnia 5 grudnia 2003 roku w sprawie określenia wysokości stawek podatku od środków transportowych. W dniu 9 lutego 2006 roku Wieluńska Spółdzielnia Mieszkaniowa dokonała wpłaty należnego podatku za 2004 rok w wysokości 632,00 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 150 zł.
17. W przypadku jednej decyzji dotyczącej udzielenia zezwolenia na umieszczenie reklamy w pasie drogowym zarządca drogi nie naliczył i nie pobrał należnej kary za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia w okresie od stwierdzenia zajęcia pasa (data zajęcia wskazana na wniosku o wydanie zezwolenia) do dnia wydania decyzji zezwalającej w wysokości 19,20 zł. Stanowiło to naruszenie art. 40 ust. 12 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 204, poz. 2086 ze zm.).
18. W przypadku wielu decyzji administracyjnych wydanych w 2005 roku zezwalających na umieszczenie w pasie drogowym reklam postanowiono, że zezwolenie jest udzielane „do odwołania”. We wnioskach, na podstawie których wydano takie decyzje wnioskodawcy również zwracali się o wydanie pozwolenia na umieszczenie reklamy „do odwołania”. W decyzjach tych każdorazowo ustalono roczną wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego (365 dni x powierzchnia reklamy w m2 x stawka za 1m2) oraz wskazano, że opłatę tę można wnosić rocznie – do 14 stycznia danego roku, kwartalnie – w wysokości 3/12 opłaty rocznej – do 5 dnia pierwszego miesiąca kwartału, miesięcznie – w wysokości 1/12 opłaty rocznej – z góry do 5 dnia każdego miesiąca. Powyższe naruszało art. 40 ust. 13 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych, stosownie do którego - termin uiszczenia opłaty wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna [1]. Zgodnie z art. 16 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2000 r., Dz. U. nr 98 poz. 1071 ze zm.) decyzjami ostatecznymi są decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji. W przypadku decyzji administracyjnych wydawanych przez ograny jednostek samorządu terytorialnego stronie przysługuje odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego. Termin wniesienia odwołania określony został w art. 129 § 2 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie.
19. W kilku przypadkach stwierdzono pobranie przez organ podatkowy opłaty skarbowej od podań składanych przez podatników w sprawie umorzenia zaległości w podatku od nieruchomości. Powyższe było niezgodne z przepisami ustawy z dnia 9 września 2000 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 86 poz. 960 ze zm.). Zgodnie z załącznikiem do ww. ustawy, zawierającej szczegółowy wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki oraz zwolnienia - podania i załączniki do podań w sprawach zwrotu lub umorzenia należności celnych oraz należności, do których mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej, są zwolnione z opłaty skarbowej (część I, kolumna 4, pkt 14 tabeli stanowiącej załącznik do ustawy).
W zakresie realizacji wydatków budżetowych
1. W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono w jednym przypadku ujęcie w podstawie do obliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego nagrody uznaniowej w wysokości 250 zł wypłaconej pracownikowi w 2005 roku. Wliczenie do podstawy obliczania dodatkowego rocznego wynagrodzenia jednorazowej nagrody stanowiło naruszenie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 roku o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. nr 160 poz. 1080 ze zm.). Dodatkowe wynagrodzenie roczne zostało zawyżone o 21 zł brutto. Stwierdzono również w dwóch przypadkach niewłaściwe naliczenie dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2005 roku w wyniku przyjęcia błędnej podstawy jego obliczenia. W pierwszym przypadku dodatkowe wynagrodzenie roczne zostało zawyżone o 12,00 zł brutto), natomiast w drugim zaniżone o 251,00 zł brutto. W dniu 6 kwietnia 2006 roku sporządzono korygującą listę płac w zakresie dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Pracownicy dokonali wpłaty do kasy w dniu 7 kwietnia 2006 roku kwot zawyżonego dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Również w dniu 7 kwietnia 2006 roku dokonano wyrównania zaniżonej wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego w kwocie netto – 163,18 zł.
2. Stwierdzono przypadek braku zatwierdzenia polecenia wyjazdu służbowego (brak podpisu Burmistrza) na delegacji nr 313/2005. Stanowiło to naruszenie § 2 i § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. nr 236 poz. 1990 ze zm.). Zgodnie z normą zawartą w ww. przepisach miejscowość rozpoczęcia i zakończenia podróży, termin oraz środek lokomocji określa pracodawca. W przypadku podróży służbowych pracowników Urzędu Miejskiego w Wieluniu powyższe kwestie winien określić Burmistrz Miasta albo osoba przez niego upoważniona.
3. Ustalono, że pracownik przedstawił do rozliczenia polecenie wyjazdu służbowego nr 254/2005 poza granice kraju po upływie miesiąca od odbycia podróży. Stanowiło to naruszenie § 13 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. nr 236, poz.1991 ze zm.), który stanowi, że rozliczenie kosztów podróży dokonywane w walucie otrzymanej zaliczki, w walucie wymienialnej lub w walucie polskie, powinno nastąpić w terminie 14 dni od daty zakończenia podróży. Ponadto, powyższe stanowiło naruszenie uregulowań wewnętrznych zawartych w Instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo-księgowych w Urzędzie Miejskim w Wieluniu, gdyż zgodnie z § 13 pkt 2 Instrukcji - zaliczki na delegacje podlegają rozliczeniu w terminie 7 dni od daty zakończenia podróży służbowej.
4. Stwierdzono, że polecenia wyjazdu służbowego o numerach 300/2005, 302/2005, 303/2005, 309/2005, 310/2005 rozliczono w nieprawidłowej kwocie, gdyż zaokrąglono kwotę każdej z należnych diet za czas podróży zagranicznej do 130 euro, natomiast należała się ona w wysokości 132,30 euro (315% diety x 45 euro = 132,30 euro x 4,0734 zł = 538,91 zł). W przeliczeniu na złote polskie zaniżono jednostkową kwotę diety o 9,37 zł (2,30 euro x 4,0734 zł). Łącznie zaniżono diety o 46,85 zł.
5. Stwierdzono przypadki braku kontrasygnaty Skarbnika Gminy na zawartych umowach, które powodowały powstanie zobowiązań pieniężnych, co stanowiło naruszenie art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 142, poz. 1591 ze zm.), zgodnie z którym – do skuteczności czynności prawnej mogącej spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych potrzebna jest kontrasygnata skarbnika gminy lub osoby przez niego upoważnionej.
W zakresie realizacji inwestycji i zamówień publicznych
1 Stwierdzono, że protokół odbioru robót załączony do faktury numer FVS-136/2003/B z dnia 29 grudnia 2003 roku nie został potwierdzony przez inspektora nadzoru. Stanowiło to naruszenie § 14 pkt 7 Instrukcji obiegu, kontroli i archiwizowania dokumentów finansowo – księgowych w Urzędzie Miejskim w Wieluniu stanowiącej załącznik nr 2 do zarządzenia 289/05 Burmistrza Wielunia z dnia 5 stycznia 2005 roku, zgodnie z którym - do faktur za roboty budowlano-montażowe powinien być dołączony oryginał protokołu odbioru wykonanych robót podpisany przez inspektora nadzoru. Świadczyło ta także o braku przestrzegania procedur kontroli finansowej, zapisy zawarte w instrukcji stanowiły, bowiem część uregulowań wewnętrznych tworzących wskazane procedury.
W zakresie dotacji przekazywanych na rzecz zakładu budżetowego
Stwierdzono, że w 2005 roku z budżetu Gminy przekazano dotację przedmiotową w łącznej kwocie 235.000 zł (dział 926 rozdział 92605 § 2650 klasyfikacji budżetowej) dla Wieluńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Wieluniu, tj. dla jednostki organizacyjnej Gminy działającej w formie zakładu budżetowego. Zakład utworzony został z dniem 1 stycznia 2005 roku uchwałą Rady Miejskiej w Wieluniu nr XXI/193/04 z dnia 10 września 2004 roku. Rada Miejska w uchwale budżetowej na 2005 rok zaplanowała dotacje przedmiotowe dla Zakładu. Dotację przedmiotową przekazano bez jej skalkulowania wg stawek jednostkowych. Organ stanowiący nie ustalił w uchwale stawek dotacji przedmiotowych dla zakładu budżetowego. Tym samym udzielenie dotacji dla Wieluńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji nastąpiło z naruszeniem zasad udzielania dotacji przedmiotowych dla zakładów budżetowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego przewidzianych w art. 117 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych.
Od dnia 1 stycznia 2006 roku zagadnienia dotyczące udzielania dotacji przedmiotowych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych reguluje art. 174 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych, zgodnie z którym - z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowe dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych, kalkulowane wg stawek jednostkowych. Kwoty i zakres dotacji przedmiotowych dla ww. jednostek określać winna uchwała budżetowa, stawki dotacji ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Na 2006 rok stawki dotacji przedmiotowych ustalone zostały uchwałą Rady Miejskiej w Wieluniu nr XXXV/386/05 z dnia 2 grudnia 2005 roku.
Odpowiedzialność za powyższe ponosi Burmistrz Wielunia, zobowiązany w szczególności, do przygotowania stosownego projektu uchwały oraz osoby dokonujące dyspozycji w zakresie przekazywania środków dotacji, wymienione w protokole kontroli.
W zakresie ewidencji majątku gminy i inwentaryzacji
1. W wyniku kontroli stwierdzono, że wg Klasyfikacji Środków Trwałych (załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 roku w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) - Dz. U. nr 112 poz. 1317 ze zm.) nieprawidłowo zakwalifikowano sygnalizacje świetlne o numerach ewidencyjnych 461, 476, 511. Zostały one umieszczone w grupie 6 podgrupie 62 rodzaju 624 – jako urządzenia alarmowe i sygnalizacyjne, a prawidłowo powinny one zostać ujęte w grupie 2 podgrupie 22 rodzaju 220 – autostrady, drogi ekspresowe, ulice i dogi pozostałe, gdyż drogi klasyfikuje się wraz z instalacjami do oświetlania dróg i sygnalizacją. W związku z nieprawidłową klasyfikacją wyżej wymienionych środków trwałych zastosowano również niewłaściwe stawki amortyzacji dla tych składników majątku - 10%. Prawidłowe stawki określone w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity z 2000 r., Dz. U. nr 54 poz. 654 ze zm.) wynosiły 4,5%.
2. Ustalono, że zastosowano nieprawidłowe stawki amortyzacyjne do następujących obiektów inżynierii wodnej sklasyfikowanych w grupie 2 podgrupie 21 rodzaju 211 jako rurociągi sieci rozdzielczej oraz lokalne linie rozdzielcze (np. o numerach ewidencyjnych 46, 48, 49). Wszystkie ww. budowle są budowlami wodociągowymi, kanalizacyjnymi i oczyszczającymi ścieki. Do amortyzacji tych budowli zastosowano stawkę 10%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - budowle te powinny być umarzane wg stawki 4,5%. Stwierdzono, że budynki zakwalifikowane w grupie 1 podgrupie 11 rodzaju 110 jako budynki mieszkalne (np. o numerach ewidencyjnych: 130, 148, 149) amortyzowane były wg stawki 2,5%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 1,5%. Ustalono, że budynki gospodarcze zaklasyfikowane w grupie 1 podgrupie 10 rodzaju 109 jako inne budynki niemieszkalne o następujących numerach ewidencyjnych: 252, 253, 385, 386, 388, 389, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398 529, 678, 681, 390, a także budynek szaletu miejskiego umarzane były wg stawki 10%, natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 2,5%. Ustalono, że budynki służące ochronie przeciwpożarowej zakwalifikowane w grupie 1 podgrupie 10 rodzaju 109 jako inne budynki niemieszkalne umarzane były w 2005 roku wg stawki 10% natomiast zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych budynki te powinny być umarzane wg stawki 2,5%.
Przekazując informacje o powyższych nieprawidłowościach proszę Pana Burmistrza o podjęcie działań w celu ich usunięcia oraz zapobieżenia powstawaniu w przyszłości. W tym celu RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. Zapewnić dokonywanie kontroli przestrzegania przez jednostki podległe i nadzorowane realizacji procedur kontroli finansowej w zakresie celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków, zgodnie z wymogami określonymi w art. 187 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych.
2. Przestrzegać ustalonych w jednostce procedur kontroli finansowej, w tym uregulowań wewnętrznych dotyczących kontroli i obiegu dokumentów finansowo-księgowych. W szczególności, zapewnić sprawdzanie dowodów księgowych pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym. Dokonywać wydatków budżetu Gminy wyłącznie na podstawie dokumentów zatwierdzonych do wypłaty przez osoby upoważnione.
3. Zapewnić ewidencjonowanie i wycenianie posiadanych przez jednostkę akcji w cenie zakupu lub nabycia, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości.
4. Ewidencję operacji gospodarczych na koncie 201 prowadzić zgodnie z zasadami określonymi w zakładowym planie kont.
5. Dokonać korekty sprawozdań Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2004 roku oraz za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2005 roku, w związku z nieprawidłowym wykazaniem skutków finansowych udzielenia ulg, zwolnień, umorzeń i odroczeń. Poprawione sprawozdania przesłać do RIO w Łodzi wskazując przyczynę korekty.
6. Zapewnić prawidłowe wykazywanie w sprawozdaniach Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych i w sprawozdaniach Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych danych o skutkach finansowych wynikających z udzielonych ulg i zwolnień podatkowych, zgodnie z przepisami Instrukcji sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie budżetów jednostek samorządu terytorialnego, stanowiącej załącznik nr 34 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2005 roku w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. nr 115 poz. 781).
7. Zapewnić dokonywanie czynności sprawdzających w stosunku do składanych przez podatników deklaracji podatkowych, zgodnie z wymogami określonymi w art. 272 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa.
8. Podjąć czynności mające na celu wyjaśnienie prawidłowości opodatkowania podatników podatku od nieruchomości o numerze 57, 150, 5, 124, uwzględniając uwagi zawarte w pierwszej części wystąpienia pokontrolnego.
9. Wyegzekwować należne Gminie odsetki z tytułu nieterminowych wpłat należności podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości.
10. Ustalać opłatę prolongacyjną zgodnie z zasadami określonymi w uchwale nr XXIX/224/98 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 27 marca 1998 roku.
11. Egzekwować od osób prawnych - podatników podatku rolnego składanie deklaracji podatkowych według wzorów ustalonych przez Radę Miejską w Wieluniu (uchwała nr III/19/02 Rady Miejskiej w Wieluniu z dnia 11 grudnia 2002 roku).
12. Udzielając ulg w zapłacie podatku prowadzić postępowanie podatkowe celem dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, zgodnie z art.122 ustawy Ordynacja podatkowa. Zebrany materiał dowodowy należy wyczerpująco rozpatrzyć, stosownie do postanowień art.187 § 1 ww. ustawy.
13. Zaniechać pobierania opłaty skarbowej od podań dotyczących umorzenia zaległości podatkowych.
14. Podjąć czynności w celu wyegzekwowania należnej kary pieniężnej za umieszczenie w pasie drogowym reklamy bez stosownego zezwolenia zarządcy drogi.
15. W decyzjach administracyjnych dotyczących udzielenia zezwolenia na zajęcie pasa drogowego oraz ustalenia opłaty za umieszczenie reklamy w pasie drogowym określać termin płatności opłaty zgodnie z art.40 ust.13 ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych.
16. W zakresie pokrywania kosztów podróży służbowych przestrzegać przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.
17. Zapewnić kontrasygnowanie przez Skarbnika Gminy lub osobę przez niego upoważnioną czynności prawnych mogących spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych, zgodnie z art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym.
18. Udzielając z budżetu Gminy dotacji przedmiotowych dla jednostek organizacyjnych działających w formie zakładów budżetowych bądź gospodarstw pomocniczych przestrzegać zasad udzielania tych dotacji przewidzianych w art. 174 ustawy o finansach publicznych.
19. Stosować stawki amortyzacyjne dla środków trwałych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowych od osób prawnych oraz dokonać korekty odpisów umorzeniowych dokonanych wg nieprawidłowych stawek amortyzacyjnych w zakresie wskazanym w pierwszej części wystąpienia.
20. Prawidłowo ująć w ewidencji analitycznej środków trwałych sygnalizacje świetlne – zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 roku w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art. 9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Burmistrza o przesłanie informacji o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich niewykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie informuję, że stosownie do art. 9 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Bieg terminu, o którym mowa wyżej, ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżenia w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
- Przewodniczący Rady Miejskiej w Wieluniu
- Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Wieluniu
- aa.
Wystąpienie pokontrolne podpisała dr Jadwiga Chwiałkowska – Zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.
PRZYPISY
[1] Ww. przepis obowiązuje od dnia 9 grudnia 2003 roku - zmiana dokonana ustawą z dnia 14 listopada 2003 roku o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw – Dz. U. nr 200 poz. 1953.