Gm. Bolimów - kontrola doraźna, przeprowadzona przez RIO w Łodzi, zakończona w 2006r.
XMLTreść
Wystąpienie pokontrolne przekazane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi do Wójta Gminy Bolimów, po zakończeniu doraźnej kontroli gospodarki finansowej i zamówień publicznych Gminy Bolimów. Udostępniane na podstawie art.6 ust.1 pkt 4 lit "a" tiret drugi ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej.
Pan
ANDRZEJ JAGURA
Wójt Gminy Bolimów
WK – 602/28/2006
Działając na podstawie art.9 ust.2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz.557 ze zm.) informuję Pana Wójta, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła doraźną kontrolę gospodarki finansowej w Gminie Bolimów w zakresie realizacji inwestycji i udzielania zamówień publicznych. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały przede wszystkim z wadliwej interpretacji przepisów, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa, nie stosowania procedur kontroli finansowej. Wykazane nieprawidłowości i uchybienia dotyczyły w szczególności:W zakresie wydatków inwestycyjnych
Zamówienie publiczne, o wartości do 60.000 EURO, na wykonanie sieci wodociągowej na odcinku Bolimów–Łasieczniki (przetarg nieograniczony), 2004 rok
1. W treści ogłoszenia o przetargu nieograniczonym zamawiający nie wskazał terminu wykonania zamówienia oraz terminu związania ofertą, co było wymagane przez art.41 pkt 6 i 11 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz.177 ze zm.). Przepis art.41 określa minimalną treść jaką powinno zawierać ogłoszenie o przetargu.
2. W dniu 27 września 2004 roku podpisana została umowa nr 56/2004 dotycząca wykonania sieci wodociągowej na odcinku Bolimów–Łasieczniki z firmą PUHB "CEWOGAZ" Jan Wolski – Łowicz. Za wykonanie przedmiotu umowy ustalono wynagrodzenie w wysokości 134.380,77 zł netto, 163.944,54 zł brutto, zgodnie z ceną wynikającą z oferty. Na podstawie protokołu konieczności spisanego w dniu 8 października 2004 roku, sporządzono w dniu 12 października 2004 roku aneks nr 1 do ww. umowy, w którym wyznaczono nowy termin zakończenia prac, tj. do dnia 30 listopada 2004 roku. W dniu 20 października 2004 roku podpisano drugi protokół konieczności na roboty dodatkowe. Protokół stanowił jednocześnie zlecenie dla PUHB "CEWOGAZ" wykonania robót dodatkowych, w tym wykonania jednego przyłącza do budynku na działce gruntu położonej w Łasiecznikach, oznaczonej numerem ewidencyjnym 504/3. Protokół ten podpisali inspektor nadzoru J. Krzeszewski, pracownik Urzędu Gminy H. Woźniak, właściciel P.U.H.B. CEWOGAZ J. Wolski oraz zatwierdził Wójt Gminy Pan Andrzej Jagura.
Roboty dodatkowe polegające na wykonaniu jednego przyłącza do budynku znajdującego się na działce gruntu nr 504/3 w Łasiecznikach, zrealizowane zostały bez uprzedniego zgłoszenia tych robót do Starostwa Powiatowego w Skierniewicach, co było niezgodne z art.30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 207, poz.2016 ze zm.). W projekcie budowlanym sieci wodociągowej opracowanym przez Pracownię Projektowania Inżynierii Środowiska w Warszawie nie ujęto przyłącza do budynku na działce nr 504/3. Według kosztorysu robót dodatkowych opracowanego w dniu 22 października 2004 roku przez inspektora nadzoru J. Krzeszewskiego, koszt wykonania ww. przyłącza wynosił 281,88 zł netto, 343,39 zł brutto. Podkreślić należy, że Gmina poniosła koszty wykonania przyłącza bez prawnego uzasadnienia, niezgodnie z art.15 ust.2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. nr 72, poz.747 ze zm.).
W dniu 14 listopada 2005 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Skierniewicach wydał decyzję nr 88/05, nakazując Urzędowi Gminy w Bolimowie rozbiórkę (likwidację) przyłącza wodociągowego zainstalowanego na ww. działce. W styczniu 2006 roku inspektor Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi wraz z inspektorem nadzoru budowlanego J. Krzeszewskim oraz pracownikiem Urzędu Gminy M. Golanem dokonała wizji lokalnej opisywanej nieruchomości. Stwierdzono demontaż instalacji prowadzącej do wodomierza i odcięcie dopływu wody do budynku na działce gruntu nr 504/3. Prace rozbiórkowe wodomierza były wykonane przez pracowników gospodarczych Urzędu Gminy. Nie wykopano z gruntu przewodu O 40 ze względu na ostre zimowe warunki atmosferyczne.
Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy Prawo budowlane ponosi pracownik prowadzący w Urzędzie Gminy sprawy budowlane, inspektor nadzoru budowlanego i Wójt Gminy Bolimów. Odpowiedzialność za sfinansowanie kosztów budowy przyłącza z naruszeniem przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ponosi Wójt Gminy.
3. W dniu 2 grudnia 2004 roku spisany został komisyjny protokół końcowy odbioru i przekazania do użytku sieci wodociągowej Bolimów-Łasieczniki o długości 2.242 mb. Ogólna wartość odebranych robót wynosiła 163.944,54 zł brutto. W treści protokołu odbioru nie podano wartości odebranych robót dodatkowych. Kwota wyszczególniona w protokole odbioru dotyczyła wartości brutto robót objętych umową podstawową. Tytułem realizacji robót dodatkowych do umowy nr 56/2004 PPHU "CEWOGAZ" wystawiło fakturę VAT nr 35/04 z dnia 2 grudnia 2004 roku na kwotę 2.973,51 zł, w tym 343,39 zł za wykonanie ww. przyłącza. Za fakturę zapłacono w dniu 9 grudnia 2004 roku, pomimo braku formalnego odbioru robót dodatkowych przez inspektora nadzoru budowlanego, stosownie do przepisów art.25 pkt 3 i 4 ustawy Prawo budowlanego.
Odpowiedzialność za powyższe uchybienie ponosi były pracownik Urzędu Gminy H. Woźniak, który dokonał merytorycznej kontroli faktury nr 35/04 oraz Skarbnik Gminy, która nie kwestionowała wypłaty wynagrodzenia za dodatkowe roboty budowlane, mimo braku potwierdzenia ich wykonania przez inspektora nadzoru budowlanego.
W zakresie organizacji poboru wody z wodociągów gminnych przez użytkowników
1. Rada Gminy Bolimów nie uchwaliła regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, do czego zobowiązywały ją przepisy art.19 ust 1 i ust 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Regulamin powyższy powinien zawierać między innymi: szczegółowe warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług, warunki przyłączania do sieci oraz sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach. Według wyjaśnień Wójta Gminy projekt ww. regulaminu jest aktualnie w trakcie opracowywania i uzgadniania na posiedzeniach poszczególnych komisji Rady Gminy Bolimów.
2. Stan zaległości głównej Spółdzielni Rolniczo Przemysłowej w Łasiecznikach z tytułu opłat za wodę na dzień 1 grudnia 2005 roku wynosił 8.314,50 zł plus naliczone odsetki za zwłokę w kwocie 2.540,10 zł (razem 10.854,60 zł). Stan zaległości Spółdzielni z tytułu opłat za wodę na dzień 7 lutego 2006 roku wynosił 8.314,50 zł (należność główna) oraz odsetki za zwłokę w kwocie 2.749,20 zł (razem 11.063,70 zł). W latach 2003-2005 w Urzędzie Gminy w Bolimowie wystawiano - w odstępach czasu od 2 do 6 miesięcy – wezwania do zapłaty skierowane do SRP w Łasiecznikach, dotyczące zaległych należności z tytułu opłat za wodę za lata 2002-2004. W treści powyższych wezwań informowano SRP o możliwości wstrzymania dostaw wody po upływie 30 dni, lecz nie dokonywano przerw w dostawach wody.
W dniu 1 grudnia 2005 roku Gmina złożyła pozew do Sądu Rejonowego w Skierniewicach w sprawie zaległych opłat SRP z lat 2002-2003 w kwocie 8.977,90 zł z odsetkami. W pozwie pominięto zaległości z pierwszego półrocza 2004 roku, które na dzień 1 grudnia 2005 roku wraz z odsetkami wynosiły 1.876,70 zł. W dniu 2 stycznia 2006 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym dla SRP w Łasiecznikach na kwotę 8.977,90 zł. Do dnia 17 lutego 2006 roku SRP nie uregulowała przedmiotowej należności. Gmina, do dnia 17 lutego 2006 roku (data kontroli przedmiotowych zagadnień przez inspektora RIO w Łodzi) nie podjęła czynności w celu przymusowego wyegzekwowania należności. SRP nie uiściła również zaległości za I półrocze 2004 roku, które na dzień 1 grudnia 2005 roku wynosiły z odsetkami 1.876,70 zł.
3. Rada Gminy Bolimów w uchwale nr II/39/2002 z dnia 6 grudnia 2002 roku w sprawie zatwierdzenia opłat za wodę pobieraną z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie Gminy Bolimów określiła następujące stawki opłat za 1 m3 wody: (1) woda na potrzeby domowe dla osób fizycznych - 1,50 zł; (2) woda dla celów produkcyjnych - 3,20 zł. Ustalone stawki zawierały 7% podatku VAT. Rada Gminy Bolimów powierzyła wykonanie uchwały Wójtowi Gminy Bolimów. Stawka 1,50 zł za 1 m3 wody została uchwalona przez Radę Gminy Bolimów poniżej kosztów wytworzenia. Przed podjęciem ww. uchwały wyliczono koszt wytworzenia 1 m3 wody na kwotę 1,53 zł netto + 7 % VAT, tj. 1,64 zł brutto. Nie udokumentowano różnic kosztów zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla poszczególnych grup odbiorców. W rozdziale 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków określono obowiązujące zasady ustalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy - ceny i stawki opłat określone w taryfie powinny być różnicowane dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców usług, na podstawie udokumentowanych różnic kosztów zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Koszty te powinny być wyliczane zgodnie z wymogami wynikającymi z art.20 ust.4 i 5 przedmiotowej ustawy.
Kontrolująca stwierdziła, że dla większości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w tym dla SRP w Łasiecznikach) oraz dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą stosowana była stawka opłaty za wodę w wysokości 1,50 zł za 1 m3 wody, co według wyjaśnień Wójta Gminy podyktowane było względami społecznymi. Stawka 3,20 zł za 1 m3 wody stosowana była tylko wobec dwóch osób prawnych i jednej osoby fizycznej, prowadzących działalność gospodarczą. Stwierdzić zatem należy, że opłaty za wodę pobierane były niezgodnie z postanowieniami uchwały Rady Gminy, za co odpowiedzialność ponoszą Wójt Gminy i Skarbnik Gminy.
W zakresie wydawania technicznych warunków wykonania przyłączy do sieci wodociągowej
1. Uchwałą nr XV/19/96 z dnia 28 marca 1996 roku w sprawie warunków przyłączenia się do komunalnej sieci wodociągowej Rada Gminy Bolimów ustaliła jednorazowe opłaty za wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza do komunalnej sieci wodociągowej i wydanie technicznych warunków przyłączenia. W załączniku do uchwały uzależniono wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza od wniesienia jednorazowo do kasy Urzędu Gminy kosztów partycypacji w budowie sieci wodociągowej, w formie jednorazowej opłaty. Uchwałą nr XXVI/18/97 z dnia 24 kwietnia 1997 roku Rada Gminy Bolimów wprowadziła zmiany w załączniku do uchwały nr XV/19/96, jednakże nie uchyliła obowiązku wnoszenia jednorazowych opłat. Wobec powyższych ustaleń wskazać należy, że obecnie kompleksową regulację zagadnień związanych z dostarczaniem wody i odprowadzaniem ścieków zawiera ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Ustawa ta nie uprawnia Rady Gminy do ustalania jakichkolwiek opłat za wydanie warunków technicznych przyłączenia nieruchomości do sieci wodociągowej. Zgodnie z przepisami ustawy nie można uzależniać przyłączenia do gminnej sieci wodociągowej od spełnienia innych warunków niż określone w powołanej ustawie, np. od wniesienia opłaty. Osobę ubiegającą się o przyłączenie do sieci obciążają jedynie koszty budowy przyłącza, studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego (art. 15 ust. 2 ustawy).
Kontrolująca ustaliła, że w 2004 roku kontrolowana jednostka pobrała 12 opłat, na ogólną kwotę 12.619,90 zł, a w 2005 roku 5 opłat, na łączną kwotę 5.244,90 zł, z tytułu wydanych w latach 2003 - 2004 technicznych warunków przyłączenia nieruchomości do sieci wodociągowej. Wpłaty powyższe sklasyfikowano w dziale 010 - rolnictwo i łowiectwo, rozdziale 01010 - infrastruktura wodociągowa i sanitacyjna wsi § 0690 - wpływy z różnych opłat. W 2005 roku dokonano zwrotu jednej z wpłat w wysokości 1.037,10 zł na skutek żądania wniesionego przez użytkownika. Wysokość pobranych w latach 2004 - 2005 opłat jednorazowych za wydanie warunków technicznych i wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza wodociągowego wahała się od 1.000,00 zł do 1.130,10 zł. Warunki techniczne wydawane były przez Wójta Gminy Pana Andrzeja Jagurę lub z upoważnienia Wójta Gminy przez Panią Zofia Olejnik - Sekretarza Gminy. W treści warunków technicznych nie określano terminu wniesienia żądanej opłaty jednorazowej. Nie prowadzono rejestru wskazanych opłat. W przypadkach braku wpłat nie wysyłano do użytkowników wezwań do zapłaty (upomnień). Oprócz ww. opłat jednorazowych użytkownicy wodociągów ponosili koszty budowy przyłączy dokonując przyłączeń do sieci we własnym zakresie.
Pobieranie opłat za wydanie warunków technicznych i wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza wodociągowego nie miało jak już wyżej wskazano podstaw w obowiązujących przepisach, które nie przewidywały takiego źródła dochodów budżetu gminy. Wskazać należy jednocześnie, że partycypacja właścicieli nieruchomości w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja) może odbywać się na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 261, poz. 2603 ze zm.) normujących instytucję opłaty adiacenckiej (art.144 i nast.). Stosownie natomiast do art.20 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, koszty związane z planowanymi wydatkami inwestycyjnymi (przede wszystkim - rozbudowa sieci) uwzględniane są w kalkulacjach taryf opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę.
Odpowiedzialność za pobieranie opłat jednorazowych za wyrażenie zgody na przyłączenie do komunalnej sieci wodociągowej ponosi Wójt Gminy i Skarbnik Gminy.
Informując o powyższych nieprawidłowościach proszę Pana Wójta o podjęcie działań mających na celu ich wyeliminowanie oraz zapobieżenie występowania w przyszłości. W związku z powyższym RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. W ogłoszeniach o przetargu nieograniczonym podawać wszystkie dane wymagane przez art.41 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych.
2. Przestrzegać obowiązku dokonywania zgłoszeń robót budowlanych organowi administracji architektoniczno - budowlanej, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane.
3. Przestrzegać art.15 ust.2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zgodnie z którym - realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci.
4. Zapewnić dokonywanie odbiorów technicznych robót budowlanych. Zapłaty za te roboty dokonywać na podstawie dokumentów potwierdzających odbiór prac.
5. Zapewnić podjęcie przez Radę Gminy uchwały dotyczącej regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, na podstawie art. 19 ust.1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
6. W zakresie ustalania taryf opłat za wodę przestrzegać zasad i procedur określonych w art.24 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
7. Dokonać analizy stosowanych stawek opłat za wodę pod kątem ich zgodności z obowiązującą na terenie Gminy taryfą opłat za wodę. Podjąć czynności w celu ustaleniu stawek tych opłat dla poszczególnych odbiorców zgodnie z treścią ww. taryfy.
8. Kontynuować czynności windykacyjne wobec Spółdzielni Rolniczo Przemysłowej w Łasiecznikach w celu wyegzekwowania należnych Gminie opłat za wodę, nie dopuszczając do przedawnienia roszczeń z tego tytułu (w zakresie nie objętym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Skierniewicach).
9. Zaniechać pobierania opłat za wyrażanie zgody na przyłączenie się do gminnej sieci wodociągowej.
10. Podjąć czynności mające na celu dokonanie zwrotu bezprawnie pobranych jednorazowych opłat za wyrażenie zgody na przyłączenie się do gminnej sieci wodociągowej.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art.9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Wójta o przesłanie informacji sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich nie wykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia. Jednocześnie informuję, że stosownie do art.9 ust.4 ww. ustawy do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do Kolegium Izby. Zastrzeżenie składa właściwy organ jednostki kontrolowanej w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Bieg terminu, o którym mowa wyżej, ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżeń w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
1. Przewodniczący Rady Gminy Bolimów
2. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Gminy Bolimów
3. aa
Wystąpienie pokontrolne podpisała dr Jadwiga Chwiałkowska – Zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.
Łódź, dnia 18 marca 2006 roku
Pan
ANDRZEJ JAGURA
Wójt Gminy Bolimów
WK – 602/28/2006
Działając na podstawie art.9 ust.2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity z 2001 r., Dz. U. nr 55, poz.557 ze zm.) informuję Pana Wójta, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła doraźną kontrolę gospodarki finansowej w Gminie Bolimów w zakresie realizacji inwestycji i udzielania zamówień publicznych. Stwierdzone w wyniku czynności kontrolnych nieprawidłowości i uchybienia wynikały przede wszystkim z wadliwej interpretacji przepisów, niedostatecznego nadzoru ze strony kierownictwa, nie stosowania procedur kontroli finansowej. Wykazane nieprawidłowości i uchybienia dotyczyły w szczególności:W zakresie wydatków inwestycyjnych
Zamówienie publiczne, o wartości do 60.000 EURO, na wykonanie sieci wodociągowej na odcinku Bolimów–Łasieczniki (przetarg nieograniczony), 2004 rok
1. W treści ogłoszenia o przetargu nieograniczonym zamawiający nie wskazał terminu wykonania zamówienia oraz terminu związania ofertą, co było wymagane przez art.41 pkt 6 i 11 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz.177 ze zm.). Przepis art.41 określa minimalną treść jaką powinno zawierać ogłoszenie o przetargu.
2. W dniu 27 września 2004 roku podpisana została umowa nr 56/2004 dotycząca wykonania sieci wodociągowej na odcinku Bolimów–Łasieczniki z firmą PUHB "CEWOGAZ" Jan Wolski – Łowicz. Za wykonanie przedmiotu umowy ustalono wynagrodzenie w wysokości 134.380,77 zł netto, 163.944,54 zł brutto, zgodnie z ceną wynikającą z oferty. Na podstawie protokołu konieczności spisanego w dniu 8 października 2004 roku, sporządzono w dniu 12 października 2004 roku aneks nr 1 do ww. umowy, w którym wyznaczono nowy termin zakończenia prac, tj. do dnia 30 listopada 2004 roku. W dniu 20 października 2004 roku podpisano drugi protokół konieczności na roboty dodatkowe. Protokół stanowił jednocześnie zlecenie dla PUHB "CEWOGAZ" wykonania robót dodatkowych, w tym wykonania jednego przyłącza do budynku na działce gruntu położonej w Łasiecznikach, oznaczonej numerem ewidencyjnym 504/3. Protokół ten podpisali inspektor nadzoru J. Krzeszewski, pracownik Urzędu Gminy H. Woźniak, właściciel P.U.H.B. CEWOGAZ J. Wolski oraz zatwierdził Wójt Gminy Pan Andrzej Jagura.
Roboty dodatkowe polegające na wykonaniu jednego przyłącza do budynku znajdującego się na działce gruntu nr 504/3 w Łasiecznikach, zrealizowane zostały bez uprzedniego zgłoszenia tych robót do Starostwa Powiatowego w Skierniewicach, co było niezgodne z art.30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (tekst jednolity z 2003 r., Dz. U. nr 207, poz.2016 ze zm.). W projekcie budowlanym sieci wodociągowej opracowanym przez Pracownię Projektowania Inżynierii Środowiska w Warszawie nie ujęto przyłącza do budynku na działce nr 504/3. Według kosztorysu robót dodatkowych opracowanego w dniu 22 października 2004 roku przez inspektora nadzoru J. Krzeszewskiego, koszt wykonania ww. przyłącza wynosił 281,88 zł netto, 343,39 zł brutto. Podkreślić należy, że Gmina poniosła koszty wykonania przyłącza bez prawnego uzasadnienia, niezgodnie z art.15 ust.2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. nr 72, poz.747 ze zm.).
W dniu 14 listopada 2005 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Skierniewicach wydał decyzję nr 88/05, nakazując Urzędowi Gminy w Bolimowie rozbiórkę (likwidację) przyłącza wodociągowego zainstalowanego na ww. działce. W styczniu 2006 roku inspektor Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi wraz z inspektorem nadzoru budowlanego J. Krzeszewskim oraz pracownikiem Urzędu Gminy M. Golanem dokonała wizji lokalnej opisywanej nieruchomości. Stwierdzono demontaż instalacji prowadzącej do wodomierza i odcięcie dopływu wody do budynku na działce gruntu nr 504/3. Prace rozbiórkowe wodomierza były wykonane przez pracowników gospodarczych Urzędu Gminy. Nie wykopano z gruntu przewodu O 40 ze względu na ostre zimowe warunki atmosferyczne.
Odpowiedzialność za naruszenie przepisów ustawy Prawo budowlane ponosi pracownik prowadzący w Urzędzie Gminy sprawy budowlane, inspektor nadzoru budowlanego i Wójt Gminy Bolimów. Odpowiedzialność za sfinansowanie kosztów budowy przyłącza z naruszeniem przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ponosi Wójt Gminy.
3. W dniu 2 grudnia 2004 roku spisany został komisyjny protokół końcowy odbioru i przekazania do użytku sieci wodociągowej Bolimów-Łasieczniki o długości 2.242 mb. Ogólna wartość odebranych robót wynosiła 163.944,54 zł brutto. W treści protokołu odbioru nie podano wartości odebranych robót dodatkowych. Kwota wyszczególniona w protokole odbioru dotyczyła wartości brutto robót objętych umową podstawową. Tytułem realizacji robót dodatkowych do umowy nr 56/2004 PPHU "CEWOGAZ" wystawiło fakturę VAT nr 35/04 z dnia 2 grudnia 2004 roku na kwotę 2.973,51 zł, w tym 343,39 zł za wykonanie ww. przyłącza. Za fakturę zapłacono w dniu 9 grudnia 2004 roku, pomimo braku formalnego odbioru robót dodatkowych przez inspektora nadzoru budowlanego, stosownie do przepisów art.25 pkt 3 i 4 ustawy Prawo budowlanego.
Odpowiedzialność za powyższe uchybienie ponosi były pracownik Urzędu Gminy H. Woźniak, który dokonał merytorycznej kontroli faktury nr 35/04 oraz Skarbnik Gminy, która nie kwestionowała wypłaty wynagrodzenia za dodatkowe roboty budowlane, mimo braku potwierdzenia ich wykonania przez inspektora nadzoru budowlanego.
W zakresie organizacji poboru wody z wodociągów gminnych przez użytkowników
1. Rada Gminy Bolimów nie uchwaliła regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, do czego zobowiązywały ją przepisy art.19 ust 1 i ust 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Regulamin powyższy powinien zawierać między innymi: szczegółowe warunki i tryb zawierania umów z odbiorcami usług, warunki przyłączania do sieci oraz sposób rozliczeń w oparciu o ceny i stawki opłat ustalone w taryfach. Według wyjaśnień Wójta Gminy projekt ww. regulaminu jest aktualnie w trakcie opracowywania i uzgadniania na posiedzeniach poszczególnych komisji Rady Gminy Bolimów.
2. Stan zaległości głównej Spółdzielni Rolniczo Przemysłowej w Łasiecznikach z tytułu opłat za wodę na dzień 1 grudnia 2005 roku wynosił 8.314,50 zł plus naliczone odsetki za zwłokę w kwocie 2.540,10 zł (razem 10.854,60 zł). Stan zaległości Spółdzielni z tytułu opłat za wodę na dzień 7 lutego 2006 roku wynosił 8.314,50 zł (należność główna) oraz odsetki za zwłokę w kwocie 2.749,20 zł (razem 11.063,70 zł). W latach 2003-2005 w Urzędzie Gminy w Bolimowie wystawiano - w odstępach czasu od 2 do 6 miesięcy – wezwania do zapłaty skierowane do SRP w Łasiecznikach, dotyczące zaległych należności z tytułu opłat za wodę za lata 2002-2004. W treści powyższych wezwań informowano SRP o możliwości wstrzymania dostaw wody po upływie 30 dni, lecz nie dokonywano przerw w dostawach wody.
W dniu 1 grudnia 2005 roku Gmina złożyła pozew do Sądu Rejonowego w Skierniewicach w sprawie zaległych opłat SRP z lat 2002-2003 w kwocie 8.977,90 zł z odsetkami. W pozwie pominięto zaległości z pierwszego półrocza 2004 roku, które na dzień 1 grudnia 2005 roku wraz z odsetkami wynosiły 1.876,70 zł. W dniu 2 stycznia 2006 roku Sąd Rejonowy w Skierniewicach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym dla SRP w Łasiecznikach na kwotę 8.977,90 zł. Do dnia 17 lutego 2006 roku SRP nie uregulowała przedmiotowej należności. Gmina, do dnia 17 lutego 2006 roku (data kontroli przedmiotowych zagadnień przez inspektora RIO w Łodzi) nie podjęła czynności w celu przymusowego wyegzekwowania należności. SRP nie uiściła również zaległości za I półrocze 2004 roku, które na dzień 1 grudnia 2005 roku wynosiły z odsetkami 1.876,70 zł.
3. Rada Gminy Bolimów w uchwale nr II/39/2002 z dnia 6 grudnia 2002 roku w sprawie zatwierdzenia opłat za wodę pobieraną z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie Gminy Bolimów określiła następujące stawki opłat za 1 m3 wody: (1) woda na potrzeby domowe dla osób fizycznych - 1,50 zł; (2) woda dla celów produkcyjnych - 3,20 zł. Ustalone stawki zawierały 7% podatku VAT. Rada Gminy Bolimów powierzyła wykonanie uchwały Wójtowi Gminy Bolimów. Stawka 1,50 zł za 1 m3 wody została uchwalona przez Radę Gminy Bolimów poniżej kosztów wytworzenia. Przed podjęciem ww. uchwały wyliczono koszt wytworzenia 1 m3 wody na kwotę 1,53 zł netto + 7 % VAT, tj. 1,64 zł brutto. Nie udokumentowano różnic kosztów zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla poszczególnych grup odbiorców. W rozdziale 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków określono obowiązujące zasady ustalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy - ceny i stawki opłat określone w taryfie powinny być różnicowane dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców usług, na podstawie udokumentowanych różnic kosztów zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. Koszty te powinny być wyliczane zgodnie z wymogami wynikającymi z art.20 ust.4 i 5 przedmiotowej ustawy.
Kontrolująca stwierdziła, że dla większości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w tym dla SRP w Łasiecznikach) oraz dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą stosowana była stawka opłaty za wodę w wysokości 1,50 zł za 1 m3 wody, co według wyjaśnień Wójta Gminy podyktowane było względami społecznymi. Stawka 3,20 zł za 1 m3 wody stosowana była tylko wobec dwóch osób prawnych i jednej osoby fizycznej, prowadzących działalność gospodarczą. Stwierdzić zatem należy, że opłaty za wodę pobierane były niezgodnie z postanowieniami uchwały Rady Gminy, za co odpowiedzialność ponoszą Wójt Gminy i Skarbnik Gminy.
W zakresie wydawania technicznych warunków wykonania przyłączy do sieci wodociągowej
1. Uchwałą nr XV/19/96 z dnia 28 marca 1996 roku w sprawie warunków przyłączenia się do komunalnej sieci wodociągowej Rada Gminy Bolimów ustaliła jednorazowe opłaty za wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza do komunalnej sieci wodociągowej i wydanie technicznych warunków przyłączenia. W załączniku do uchwały uzależniono wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza od wniesienia jednorazowo do kasy Urzędu Gminy kosztów partycypacji w budowie sieci wodociągowej, w formie jednorazowej opłaty. Uchwałą nr XXVI/18/97 z dnia 24 kwietnia 1997 roku Rada Gminy Bolimów wprowadziła zmiany w załączniku do uchwały nr XV/19/96, jednakże nie uchyliła obowiązku wnoszenia jednorazowych opłat. Wobec powyższych ustaleń wskazać należy, że obecnie kompleksową regulację zagadnień związanych z dostarczaniem wody i odprowadzaniem ścieków zawiera ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Ustawa ta nie uprawnia Rady Gminy do ustalania jakichkolwiek opłat za wydanie warunków technicznych przyłączenia nieruchomości do sieci wodociągowej. Zgodnie z przepisami ustawy nie można uzależniać przyłączenia do gminnej sieci wodociągowej od spełnienia innych warunków niż określone w powołanej ustawie, np. od wniesienia opłaty. Osobę ubiegającą się o przyłączenie do sieci obciążają jedynie koszty budowy przyłącza, studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego (art. 15 ust. 2 ustawy).
Kontrolująca ustaliła, że w 2004 roku kontrolowana jednostka pobrała 12 opłat, na ogólną kwotę 12.619,90 zł, a w 2005 roku 5 opłat, na łączną kwotę 5.244,90 zł, z tytułu wydanych w latach 2003 - 2004 technicznych warunków przyłączenia nieruchomości do sieci wodociągowej. Wpłaty powyższe sklasyfikowano w dziale 010 - rolnictwo i łowiectwo, rozdziale 01010 - infrastruktura wodociągowa i sanitacyjna wsi § 0690 - wpływy z różnych opłat. W 2005 roku dokonano zwrotu jednej z wpłat w wysokości 1.037,10 zł na skutek żądania wniesionego przez użytkownika. Wysokość pobranych w latach 2004 - 2005 opłat jednorazowych za wydanie warunków technicznych i wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza wodociągowego wahała się od 1.000,00 zł do 1.130,10 zł. Warunki techniczne wydawane były przez Wójta Gminy Pana Andrzeja Jagurę lub z upoważnienia Wójta Gminy przez Panią Zofia Olejnik - Sekretarza Gminy. W treści warunków technicznych nie określano terminu wniesienia żądanej opłaty jednorazowej. Nie prowadzono rejestru wskazanych opłat. W przypadkach braku wpłat nie wysyłano do użytkowników wezwań do zapłaty (upomnień). Oprócz ww. opłat jednorazowych użytkownicy wodociągów ponosili koszty budowy przyłączy dokonując przyłączeń do sieci we własnym zakresie.
Pobieranie opłat za wydanie warunków technicznych i wyrażenie zgody na dokonanie przyłącza wodociągowego nie miało jak już wyżej wskazano podstaw w obowiązujących przepisach, które nie przewidywały takiego źródła dochodów budżetu gminy. Wskazać należy jednocześnie, że partycypacja właścicieli nieruchomości w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej (wodociągi, kanalizacja) może odbywać się na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity z 2004 r., Dz. U. nr 261, poz. 2603 ze zm.) normujących instytucję opłaty adiacenckiej (art.144 i nast.). Stosownie natomiast do art.20 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, koszty związane z planowanymi wydatkami inwestycyjnymi (przede wszystkim - rozbudowa sieci) uwzględniane są w kalkulacjach taryf opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę.
Odpowiedzialność za pobieranie opłat jednorazowych za wyrażenie zgody na przyłączenie do komunalnej sieci wodociągowej ponosi Wójt Gminy i Skarbnik Gminy.
Informując o powyższych nieprawidłowościach proszę Pana Wójta o podjęcie działań mających na celu ich wyeliminowanie oraz zapobieżenie występowania w przyszłości. W związku z powyższym RIO w Łodzi kieruje następujące wnioski pokontrolne:
1. W ogłoszeniach o przetargu nieograniczonym podawać wszystkie dane wymagane przez art.41 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych.
2. Przestrzegać obowiązku dokonywania zgłoszeń robót budowlanych organowi administracji architektoniczno - budowlanej, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane.
3. Przestrzegać art.15 ust.2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, zgodnie z którym - realizację budowy przyłączy do sieci oraz studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci.
4. Zapewnić dokonywanie odbiorów technicznych robót budowlanych. Zapłaty za te roboty dokonywać na podstawie dokumentów potwierdzających odbiór prac.
5. Zapewnić podjęcie przez Radę Gminy uchwały dotyczącej regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, na podstawie art. 19 ust.1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
6. W zakresie ustalania taryf opłat za wodę przestrzegać zasad i procedur określonych w art.24 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
7. Dokonać analizy stosowanych stawek opłat za wodę pod kątem ich zgodności z obowiązującą na terenie Gminy taryfą opłat za wodę. Podjąć czynności w celu ustaleniu stawek tych opłat dla poszczególnych odbiorców zgodnie z treścią ww. taryfy.
8. Kontynuować czynności windykacyjne wobec Spółdzielni Rolniczo Przemysłowej w Łasiecznikach w celu wyegzekwowania należnych Gminie opłat za wodę, nie dopuszczając do przedawnienia roszczeń z tego tytułu (w zakresie nie objętym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Skierniewicach).
9. Zaniechać pobierania opłat za wyrażanie zgody na przyłączenie się do gminnej sieci wodociągowej.
10. Podjąć czynności mające na celu dokonanie zwrotu bezprawnie pobranych jednorazowych opłat za wyrażenie zgody na przyłączenie się do gminnej sieci wodociągowej.
Podając powyższe do wiadomości, zgodnie z art.9 ust.3 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych, proszę Pana Wójta o przesłanie informacji sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych lub przyczynach ich nie wykonania w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia. Jednocześnie informuję, że stosownie do art.9 ust.4 ww. ustawy do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym przysługuje prawo zgłoszenia zastrzeżeń do Kolegium Izby. Zastrzeżenie składa właściwy organ jednostki kontrolowanej w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego za pośrednictwem Prezesa Izby. Podstawą zgłoszenia zastrzeżenia może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Bieg terminu, o którym mowa wyżej, ulega zawieszeniu na czas rozpatrzenia zastrzeżeń w odniesieniu do wniosków pokontrolnych objętych zastrzeżeniem.
Do wiadomości:
1. Przewodniczący Rady Gminy Bolimów
2. Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Rady Gminy Bolimów
3. aa
Wystąpienie pokontrolne podpisała dr Jadwiga Chwiałkowska – Zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.