Sprawozdanie z działalności Izby za 2001 rok

Sprawozdanie z działalności Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi w 2001 r.

Regionalne izby obrachunkowe, zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o rio (tekst jednolity z 2001r. Dz.U.Nr 55, poz. 577 ze zm.), są państwowymi organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej: jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych, stowarzyszeń gmin oraz stowarzyszeń gmin i powiatów, związków powiatów, samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym samorządowych osób prawnych, innych podmiotów, w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji przyznawanych z budżetów jst.
Izby badają uchwały podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach: procedury uchwalania budżetu i jego zmian; budżetu i jego zmian; zaciągania zobowiązań wpływających na wysokość długu publicznego jst oraz udzielania pożyczek; zasad i zakresu przyznawania dotacji; podatków i opłat lokalnych; absolutorium dla zarządu (na podstawie art. 11 ustawy o rio) ; wydają opinie w sprawach wskazanych w art. 13 ustawy o rio; zaś na podstawie art. 1 ust. 4 ww ustawy, w zakresie objętym nadzorem i kontrolą - prowadzą działalność informacyjną i szkoleniową.

W 2001 roku Kolegium Izby zbadało 8522 uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego, wydało łącznie 1290 opinii. Izba przeprowadziła 50 szkoleń dla przedstawicieli nadzorowanych jednostek oraz dla pracowników Izby, w których łącznie uczestniczyło 1745 osób.1. Działalność nadzorcza

W 2001 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi na 37 posiedzeniach:
1) wydało 186 rozstrzygnięć nadzorczych (w tym 1 dotyczące uchwały województwa samorządowego, 1 dotyczące uchwały miasta na prawach powiatu, 5 dotyczących uchwał organów powiatu i 179 dotyczących uchwał rad i zarządów gmin):
a) w 13 uchwałach stwierdzono nieistotne naruszenie prawa,
b) 160 uchwał Kolegium uznało za nieważne (w części 90, w całości 70),
c) w 13 uchwałach stwierdzono naruszenie prawa, ale postępowanie umorzono w wyniku usunięcia uchybień,
d) w 2 uchwałach stwierdzono naruszenie prawa, ale nie nakazano usunięcia nieprawidłowości gdyż dotyczyły budżetów roku 2000.
2) 8334 uchwały zostały przyjęte do protokołu bez uwag (w tym 132 uchwały województwa samorządowego, 338 uchwał miast na prawach powiatu, 1068 uchwał organów powiatu i 6751 uchwał rad i zarządów gmin, 45 uchwał związków międzygminnych),
3) rozpatrzyło 2 odwołania od opinii składów orzekających,
4) podjęło 9 uchwał dotyczących działalności Izby,
5) podjęło 6 uchwał dotyczących zastrzeżeń do wniosków pokontrolnych,

Ad. 1
a) Nieistotne naruszenie prawa stwierdzono:
- w 6 uchwałach uchwalających budżet,
- w 5 uchwałach zmieniających budżet,
- w 1 uchwale w sprawie układu wykonawczego budżetu j.s.t.,
- w 1 uchwale w sprawie zaciągania pożyczek i kredytów długoterminowych.

Nieprawidłowości najczęściej występujące w uchwałach organów j.s.t. uznane jako nieistotne naruszenie prawa:
• błędna klasyfikacja budżetowa – naruszenie przepisów Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 lipca 2000r. w sprawie szczegółowych zasad klasyfikacji dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 59. poz. 688),
• brak zapisu, że uchwała budżetowa podlega ogłoszenia w trybie przewidzianym dla aktów prawa miejscowego - naruszenie art. 61 ust. 2 w związku z art. 42 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),
• zawarcie w dochodach budżetu gminy, w rozdz. 60016 w § 069, wpływów za umieszczanie reklam przy drogach - naruszenie art. 40 lit a ustawy z dnia 21 marca 1998r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000r. Nr 71, poz. 838 z późn. zm.).

b) Unieważnienie w części i w całości dotyczyło:
- 2 uchwał w sprawie uchwalenia budżetu (nieważność w części)
- 2 uchwał w sprawie zmiany budżetu,
- 6 uchwał w sprawie udzielenia absolutorium,
- 2 uchwał w sprawie nieudzielenia absolutorium,
- 15 uchwał w sprawie zaciągania pożyczek i kredytów długoterminowych,
- 4 uchwał w sprawie udzielania poręczeń majątkowych,
- 5 uchwał w sprawie zasad przyznawania dotacji dla podmiotów niepublicznych,
- 117 uchwał w sprawie podatków i opłat lokalnych,
- 7 uchwał w pozostałych sprawach.

Najczęściej występujące nieprawidłowości w uchwałach unieważnionych w części lub w całości polegały na:
• ustaleniu przez radę opłat administracyjnych za czynności objęte przepisami o opłacie skarbowej lub za inne czynności nie będące czynnościami urzędowymi wykonywanymi przez podległe organy - naruszenie art. 18 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.),
• wprowadzeniu zwolnień o charakterze podmiotowym od podatku od nieruchomości - sprzeczność z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.) oraz art. 217 Konstytucji RP,
• braku określenia przez radę zasad poboru opłat lokalnych, a także terminu ich płatności - naruszenie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.),
• przyjęciu uchwały w sprawie absolutorium w głosowaniu tajnym - naruszenie art. 14 i 61 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.) oraz art. 11 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• nie zawarciu w uchwale rady elementów zapewniających jawność postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczania lub nie określeniu sposobu rozliczania i kontroli wykonywania zadania zleconego, ponadto przekazaniu przez radę swoich uprawnień zarządowi - sprzeczność z art. 118 ust. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• podjęciu przez radę uchwały w sprawie zaciągnięcia pożyczki, przy zrównoważonym budżecie - sprzeczność z art. 48 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 112 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• nie wypełnieniu przez radę obowiązku zarządzenia poboru podatku w drodze inkasa, wskazania inkasentów oraz ustalenia wynagrodzenia za inkaso - naruszenie art. 14 pkt. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.),
• określeniu przez radę, w uchwale w sprawie udzielenia poręczenia kredytu, tylko wysokości kwoty poręczenia w sytuacji, gdy dopuszczalne są jedynie poręczenia terminowe - sprzeczność z art. 52 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• zaciągnięciu kredytu bez uprzedniego dokonania zmian w budżecie - naruszenie art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• przyjęciu niższych niż minimalne określone w ustawie stawki podatku od środków transportu - sprzeczność z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.),
• przyjęciu kryteriów podmiotowych dla różnicowania wysokości stawek podatku od nieruchomości - sprzeczność z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn. zm.),
• nie przysłaniu projektu uchwał w sprawie podatku rolnego do zaopiniowania związkom zawodowym - naruszenie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno - zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. 32, poz. 217 z późn. zm.) oraz §1ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o społeczno - zawodowych organizacjach rolników (Dz.U. Nr 27, poz. 132 z późn. zm.),
• niewłaściwym ogłoszeniu i wskazaniu dnia wejścia w życie uchwał podatkowych - sprzeczność z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych (Dz. U. Nr 62, poz. 718) w związku z art. 40 ust. 1 i art. 42 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),
• przekroczeniu zakresu ustawowych kompetencji rady poprzez upoważnienie zarządu do dysponowania rezerwą budżetową - naruszenie art. 128 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• podjęciu uchwały bez wymaganej ustawą liczby radnych - naruszenie art. 14 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.).

c) 13 uchwał, w których stwierdzono naruszenie prawa, ale postępowanie umorzono w wyniku usunięcia uchybień dotyczyło:
- uchwalenia budżetu - 8,
- zmian budżetu - 5.

Wskazane nieprawidłowości:
• nie ujęto w budżecie prognozowanej kwoty dochodów z tytułu podatku od czynności cywilno-prawnych i nie określono przeznaczenia tych dochodów - sprzeczność z art. 54 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.) oraz art. 3 pkt 1 lit. h ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 150, poz. 983 z późn. zm.),
• nie wskazano źródła pokrycia planowanego deficytu - naruszenie art. 124 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 112 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• ujęto w zadaniach własnych wydatek na badanie gleb - naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),
• uchwalono w budżecie gminy dotacje w dziale 851 rozdz. 85195 dla Polskiego Związku Niewidomych (podmiotu niepublicznego) na zakup pomocy rehabilitacyjnych - sprzeczność z art. 118 w związku z art. 111 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.) oraz w związku z art. 34 ust. 1a, 35a pkt 2 i art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.),
• ujęto w wieloletnim programie inwestycyjnym (określającym wysokość wydatków w latach 2001-2003) limity wydatków na 2001 rok niezgodne z wielkościami zawartymi w załączniku ustalającym planowaną kwotę wydatków inwestycyjnych na 2001 rok - naruszenie art. 110 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 124 ust. 1 pkt 2b ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• określono w uchwale budżetowej wysokość sumy, do której zarząd może zaciągać zobowiązania pod warunkiem uzyskania pozytywnej opinii Komisji budżetu i finansów - naruszenie art. 18 ust. 2 pkt 10, art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. u. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),
• do dochodów i wydatków doliczono wpływy oraz zwroty wpływów egzekwowanych w związku z wydanymi dowodami osobistymi (wpływy związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej podlegające odprowadzeniu na rachunek dochodów budżetu państwa) - naruszenie art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.),
• uchwalono w wydatkach budżetu dotację celową dla powiatu na realizację zadań z zakresu dróg powiatowych - sprzeczność z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),
• dokonano w uchwale organu wykonawczego zmian w planie wydatków w sposób powodujący zwiększenie ogólnej kwoty wydatków budżetu - naruszenie art. 128 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 4 oraz art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.),

d) Obie uchwały, w których stwierdzono naruszenie prawa, ale nie nakazano w nich usunięcia nieprawidłowości dotyczyły zmian budżetów roku 2000.

Ad. 2
W skład 8334 uchwał przyjętych do protokołu bez uwag wchodzą uchwały dotyczące:
- uchwalenia budżetu – 189,
- zmian budżetu i w budżecie – 4448,
- procedury uchwalania budżetu – 23,
- układu wykonawczego budżetu j.s.t., jego szczegółowości oraz zmian – 704,
- absolutorium dla zarządu: w sprawie udzielenia – 199, oraz nieudzielenia - 5,
- emitowania obligacji oraz określania zasad ich zbywania, nabywania i wykupu przez zarząd - 9,
- zaciągnięcia pożyczek i kredytów długoterminowych – 506,
- zobowiązań w zakresie podejmowania inwestycji i remontów o wartości przekraczającej granicę ustalaną corocznie przez radę – 22,
- udzielania poręczeń majątkowych – 21,
- określenia zakresu i zasad przyznawania dotacji dla jednostek organizacyjnych j.s.t. - 1,
- uchwalenia planu przychodów i wydatków funduszy celowych – 10,
- podatków i opłat lokalnych – 1665,
- zasad przyznawania dotacji dla podmiotów niepublicznych – 34,
- pozostałych spraw – 498.

Ad. 3
Zgodnie z art. 20 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych od uchwał składów orzekających służy odwołanie do Kolegium Izby. W 2001 roku Kolegium rozpatrzyło tylko 2 odwołania od opinii składu orzekającego - oba w sprawie projektu budżetu j.s.t. na 2001 r.:
- jedno odwołanie dotyczyło uwagi Składu Orzekającego dotyczącej konieczności ujęcia w budżecie gminy wpływów z tytułu czynszów najmu gminnych lokali mieszkalnych i wydatków związanych z ich eksploatacją oraz wynagrodzenia dla spółki za zarząd gminnym zasobem mieszkaniowym (opinia SO utrzymana w mocy);
- drugie odwołanie dotyczyło:
1. możliwości przekazywania z budżetu środków finansowych, związanych z funkcjonowaniem Punktu Konsultacyjnego Uniwersytetu Łódzkiego w Bełchatowie sklasyfikowanych w dziale 803 – Szkolnictwo wyższe (w tej części odwołanie uwzględniono);
2. bezpośredniego finansowania z budżetu kosztów realizacji zadań przypisanych uczelni (w tej części odwołania nie uwzględniono).

W 2001 r. Kolegium Izby zbadało 212 uchwał rad gmin w sprawie absolutorium, w tym:
- 205 uchwał w sprawie udzielenia zarządowi absolutorium (z czego 199 nie zawierało naruszenia prawa, 6 uchwał uznano za nieważne w całości ),
- 7 uchwał w sprawie nieudzielenia absolutorium zarządowi (z czego 5 nie zawierało naruszenia prawa, 2 uchwały rad gmin uznano za nieważne w całości).

Wszystkie jednostki będące pod nadzorem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi uchwaliły swoje budżety w przewidzianym ustawowo terminie – nie wszystkie jednak zrobiły to w sposób prawidłowy. W dwóch przypadkach Kolegium wskazało naruszenie prawa, gmina nie wniosła poprawek, dlatego Kolegium RIO w Łodzi zobowiązane przepisami ustawy samorządowej oraz ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych dokonało zastępczego ustalenia budżetów w części kwestionowanej.

W 2001 r. siedem uchwał Kolegium zostało zaskarżonych do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Do 31 grudnia 2001 r. Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył pięć skarg wniesionych w 2001 roku oraz jedną wniesioną jeszcze w 2000. Nie rozpatrzona została jedna j.s.t. Jedną skargę NSA odrzucił.

NSA oddalił trzy skargi j.s.t. na uchwały Kolegium. Dotyczyły one uchwał gmin w sprawie:
• zaciągnięcia długoterminowego kredytu bankowego przeznaczonego na finansowanie niedoboru środków na pokrycie wydatków przewidzianych w budżecie (naruszenie prawa polegało na sprzeczności z art. 30 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym);
• udzielenia absolutorium zarządowi gminy w głosowaniu tajnym (sprzeczność z art. 61 ust. 1 i art. 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym w zw. z art. 11 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 roku o finansach publicznych);
• uchwalenia opłaty administracyjnej ( naruszenie prawa polegało na sprzeczności z art. 18 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych ).
NSA uchylił 2 rozstrzygnięcia nadzorcze Kolegium RIO.
Uchylone przez NSA rozstrzygnięcia nadzorcze Kolegium dotyczyły:
• podjęcia uchwały w sprawie obniżenia ceny skupu żyta do podstawy obliczenia podatku rolnego na terenie gminy bez zasięgnięcia opinii organizacji rolników działających na jej terenie (Kolegium stwierdziło sprzeczność z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników oraz § 1 ust. 2 pkt. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1983 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, polegającą na braku konsultacji przed podjęciem uchwały z NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność w danej gminie. NSA uchylił orzeczenie nadzorcze Kolegium RIO w tej sprawie podnosząc, że nie można nakazać gminie konsultacji z organizacją rolników, nie mając pewności, że taka organizacja na terenie tej gminy istnieje. Tymczasem, jak wynika z analizy tegorocznych uchwał podatkowych, przedmiotowa gmina jest jedyną ze swojego regionu, która posiada opinię związku zawodowego, z czego wynika, że taki związek na jej terenie funkcjonuje).
• udzielenia absolutorium zarządowi gminy (Kolegium stwierdziło sprzeczność z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, polegającą na tym, że przy głosowaniu nad uchwałą o absolutorium uczestniczyło 8 radnych na 18 wchodzących w skład rady, a więc brakło quorum jako warunku prawomocności uchwały. Kolegium RIO w Łodzi swoje orzeczenie podjęło w związku z oświadczeniem jednego z radnych do protokołu, że nie był obecny na sali obrad podczas głosowania i nie uczestniczył w głosowaniu. W momencie podejmowania rozstrzygnięcia nadzorczego Kolegium dysponowało takim oświadczeniem radnego, który następnie w czasie odrębnego postępowania przed prokuratorem, zmienił treść swojego oświadczenia stwierdzając, że jednak był na sesji i głosował).

NSA odrzucił:
• skargę na uchwałę Kolegium RIO w Łodzi stwierdzającą nieważność uchwały rady w sprawie udzielenia absolutorium dla zarządu gminy w głosowaniu tajnym - skargę NSA odrzucił, ponieważ została wniesiona przez grupę radnych, a nie organ gminy.
Skarga nie rozpatrzona przez NSA do dnia 31 grudnia 2001r dotyczyła:
• wprowadzenia zmian w planie dochodów i planie wydatków budżetu miasta polegających na wyłączeniu z dochodów budżetu dochodów z tytułu najmu i dzierżawy (sprzeczność z art. 54 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w związku z art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 oraz art. 5 ust. 1, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych).

2. Działalność opiniodawcza

Zgodnie z postanowieniami art. 13 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych, składy orzekające wydawały opinie w następujących sprawach:

1) projektów budżetów gmin na 2001 r. i 2002 r. wraz z informacjami o stanie mienia komunalnego oraz objaśnieniami:
W 2001 r. Składy Orzekające zaopiniowały 205 projektów budżetów, w tym 1 projekt budżetu województwa samorządowego, 20 projektów budżetów powiatów, 3 projekty miast na prawach powiatu i 7 projektów budżetów związków komunalnych oraz 174 projekty przedstawione przez gminy.
Wydano 69 opinii pozytywnych, 135 – pozytywnych z uwagami, 1 projekt został zaopiniowany negatywnie.
Podstawą wydania negatywnej opinii do projektu budżetu było:
• brak ujęcia w dochodach budżetu - dochodów z najmu lokali mieszkalnych, co stanowi naruszenie art. 3 pkt. 8 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 – 2001 (Dz.U. Nr 150, poz. 983 z późn. zm.);
• informacja o stanie mienia komunalnego sporządzona została z naruszeniem art. 120 pkt 4 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. nr 155, poz. 1014 z późn. zm);
• brak ujęcia w dochodach budżetu - dochodów z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych – naruszenie art. 3 pkt. 1 lit. h ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 – 2001 (Dz.U. Nr 150, poz. 983 z późn. zm.);

2) możliwości spłaty kredytów i pożyczek:
W 2001 r. Składy Orzekające RIO w Łodzi opiniowały także wnioski w sprawie możliwości spłaty pożyczek i kredytów zaciąganych przez gminy. Wydanych zostało 119 opinii, wśród nich 103 to opinie pozytywne , 16 zaś - pozytywne z uwagami.
Uwagi składów orzekających polegały głównie na przedstawieniu warunków, które jednostka powinna wypełnić, aby pozostać w zgodności z normą określoną w art. 113 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych, tzn.:
- osiągnięcie poziomu dochodów określonego w prognozie,
- utrzymanie wysokości zobowiązań długoterminowych określonych w prognozie zarządu w najbliższych latach,
- planowanie nakładów na inwestycje w wysokościach uwzględniających realizację wydatków bieżących i regulowanie zobowiązań długoterminowych.

3) sprawozdań z wykonania budżetów gmin za 2000 r. w zakresie zadań własnych oraz planu finansowego zadań zleconych gminom z zakresu administracji rządowej:
Składy Orzekające Izby zaopiniowały w 2001 r. 206 sprawozdań z wykonania budżetów za 2000 r. (w tym 3 miast na prawach powiatów, 20 sprawozdań powiatów, 1 sprawozdanie województwa i 8 sprawozdań związków międzygminnych, 174 sprawozdania gmin). W zakresie zadań własnych: 124 z nich otrzymało opinię pozytywną, 80 pozytywną z uwagami, 2 sprawozdania zaopiniowano negatywnie.
Przyczyną wydania negatywnych opinii w tej sprawie było:
1)
- przekroczenie planowanych wydatków - uchybienie zasadzie wykonania budżetu określonej w art. 92 pkt. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.), w myśl której dokonywanie wydatków następuje w granicach kwot określonych w budżecie, z uwzględnieniem prawidłowo dokonanych przeniesień i zgodnie z planowanym przeznaczeniem; naruszenie tej zasady może również skutkować odpowiedzialnością z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych;
- ponadto w wyniku analizy sprawozdań opisowych ustalono dokonanie wydatku bez planu zadań inwestycyjnych,
- z przedłożonych sprawozdań statystycznych wynika brak korekty planu finansowego środka specjalnego
2) przekazanie bez podstawy prawnej dotacji dla podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych na zadania z zakresu kultury fizycznej oraz turystyki i wypoczynku – niezgodność z art. 118 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.);

4) wniosków komisji rewizyjnych rad gmin w sprawie absolutorium:
206 komisji rewizyjnych rad gmin przedłożyło swoje wnioski w sprawie absolutorium do zaopiniowania Składom Orzekającym RIO w Łodzi. Wydano 193 opinie pozytywne i 13 pozytywnych z uwagami.
W 203 przypadkach komisje rewizyjne występowały z wnioskiem o udzielenie absolutorium, w tym wydano 193 opinie pozytywne i 10 pozytywnych z uwagami.
W 3 przypadkach komisje rewizyjne występowały z wnioskiem o nieudzielenie absolutorium zarządowi i tu składy wydały 3 opinie pozytywne z uwagami.

W opiniach pozytywnych z uwagami składy orzekające stwierdziły m. in.:
• w opiniach dotyczących wniosku komisji rewizyjnej o nieudzielenie absolutorium:
- skład orzekający nie podzielił stanowiska komisji rewizyjnej w zakresie obowiązku opracowania i realizowania przez zarząd gminy programu walki z bezrobociem - zadanie to nie stanowi obowiązku gminy,
- komisja rewizyjna sformułowała zarzut braku egzekwowania opłat w związku z partycypacją mieszkańców w budowie wodociągów - przy dobrowolności powyższych świadczeń, zdeklarowany przez poszczególnych mieszkańców udział pieniężny nie może być oceniany jako samoopodatkowanie, a zatem gmina nie jest uprawniona do wymuszania tego świadczenia za pomocą środków władczych (decyzji i egzekucji administracyjnej); nie można zatem postawić zarzutu naruszenia art. 92 pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.);
- przedłożone sprawozdania statystyczne potwierdzają brak korekty planu finansowego środka specjalnego "stołówka przy szkole podstawowej",
- przedłożone sprawozdania statystyczne potwierdzają brak pełnej realizacji dochodów z podatku od nieruchomości od osób prawnych; skład orzekający wskazuje, że przy dokonaniu oceny niepełnej realizacji dochodów z tego tytułu winny zostać uwzględnione działania podjęte przez zarząd oraz przyczyny braku wpływów z tego tytułu;
- ocena prawidłowości rozliczenia i postępowania w zakresie sprzedaży składników mienia komunalnego może być dokonana jedynie w oparciu o materiały źródłowe, które zostały wymienione w protokole komisji, a nie zostały załączone do wniosku,
- skład orzekający wskazał komisji rewizyjnej, że w planie pracy winna uwzględnić planowany termin sesji rady oraz ustawowy termin 14 dni na zaopiniowanie przez Izbę wniosku komisji w sprawie absolutorium,
- analiza stanu środków obrotowych jak i wysokość stanu należności i zobowiązań mających wpływ na wysokość tych środków winna być dokonywana dla każdego zakładu budżetowego odrębnie;
- ocena realizacji przychodów i stopnia realizacji inwestycji winna uwzględniać stan faktyczny i prawny dotyczący uchwał Rady, terminy ich podejmowania jak również rozstrzygnięcia nadzorcze Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi, co do zaciągnięcia zobowiązań długoterminowych,
- przyczyny niepełnego wykonania zadań inwestycyjnych winny zostać ocenione przez Radę z uwzględnieniem stanu zobowiązań na 31 grudnia 2000r. z tytułu zrealizowanego zakresu rzeczowego zadań. Przy ocenie Komisja Rewizyjna nie uwzględniła tego faktu,

• w opiniach dotyczących wniosku komisji rewizyjnej o udzielenie absolutorium:
- komisja rewizyjna nie zajęła ostatecznego stanowiska w przedmiocie przestrzegania dyscypliny finansów publicznych - skład orzekający wskazuje na uwagi zawarte w uchwale odnoszące się do konieczności ustalenia przez Zarząd, czy nie nastąpiło naruszenie dyscypliny finansów publicznych w jednostkach budżetowych w związku z powstałymi zobowiązaniami wymagalnymi,
- komisja nie objęła kontrolą stanu zobowiązań wymagalnych, który na koniec 2000 roku jest wyższy od pozostałego do wykorzystania limitu wydatków - fakt ten może wskazywać na zaciągnięcie zobowiązań powyżej planowanych w budżecie limitów i winien zostać odniesiony do planów jednostek organizacyjnych; ponadto skład orzekający wskazuje na zobowiązania z tytułu realizowanego zadania inwestycyjnego; rozliczenie tego zadania inwestycyjnego zawarte w załączniku sprawozdania opisowego wskazuje na zaciągnięcie zobowiązań na kwotę powyżej zaplanowanego w budżecie 2000 roku limitu wydatków;
- z przedłożonych przez komisję rewizyjną materiałów nie wynika fakt zapoznania się z wynikami kontroli kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Łodzi w 2000 roku; w wystąpieniu pokontrolnym wskazano na szereg nieprawidłowości dotyczących gospodarki finansowej gminy, w tym między innymi w zakresie wykorzystania dotacji na realizację zadań publicznych realizowanych przez organizacje pozarządowe, realizacji inwestycji i przestrzegania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych.

5) informacji o przebiegu wykonania budżetu gminy za I półrocze 2001 r.:
W 2001 r. wydano 205 opinii o wykonaniu budżetu gmin w I półroczu 2001 r. 112 wydane opinie były pozytywne i 93 - pozytywne z uwagami.
Województwo Łódzkie otrzymało opinię pozytywną z uwagami.
Wśród 20 informacji powiatów o przebiegu wykonania budżetu za I półrocze 2001r., 13 otrzymało opinię pozytywną, 7 - pozytywną z uwagami
Miasta na prawach powiatu otrzymały 2 opinie pozytywne z uwagami i 1 pozytywną bez uwag.
Składy orzekające wydały również 7 opinii dotyczących informacji związków międzygminnych o przebiegu wykonania budżetu za I półrocze 2001 r. sześć było pozytywnych, jedna pozytywna z uwagami.

6) możliwości sfinansowania deficytu i prognozy kształtowania się długu publicznego:
W roku 2001 Składy Orzekające RIO w Łodzi wydały 347 opinii w sprawie możliwości sfinansowania deficytu i prognozy kształtowania się długu publicznego, w tym 330 pozytywnych, 15 pozytywnych z uwagami i 2 negatywne.
Województwo samorządowe w tych sprawach otrzymało dwie opinie pozytywne, miasta na prawach powiatu – pięć pozytywnych i jedną pozytywną z uwagami, powiaty – 31 opinii pozytywnych a związki międzygminne otrzymały dwie opinie pozytywne i jedną negatywną.

Podstawą wydania opinii negatywnych było:
• opinię negatywną w zakresie możliwości sfinansowania deficytu kredytami i pożyczkami wydano z uwagi na to, że w 2002 r. przewidywana spłata rat kredytów i pożyczek wraz z należnymi odsetkami przekroczy dopuszczalny przepisem art. 113 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.) 15% próg planowanych dochodów gminy.
• podstawą wydania opinii negatywnej było to, iż prognozowana kwota zadłużenia budżetu na koniec 2001 r. z tytułu ciążącego na nim zobowiązania stanowi 115,16% planowanych dochodów budżetu na rok bieżący – co stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa – zgodnie z art. 114 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm.) łączna kwota długu jednostki samorządu terytorialnego na koniec roku budżetowego nie może przekroczyć 60% dochodów tej jednostki.

Składy Orzekające Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi w 2001 r. wydały łącznie 1290 opinii, w tym: 933 pozytywne, 352 pozytywne z uwagami, 5 negatywnych.


3. Działalność szkoleniowa i informacyjna.

Ustawa z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity Dz.U. z 2001 roku Nr 55, poz. 577) określająca zadania rio zobowiązała izby do prowadzenia działalności informacyjnej i szkoleniowej w zakresie objętym nadzorem i kontrolą. Działalność ta prowadzona jest głównie w formie:
1. szkoleń,
2. wydawania biuletynów informacyjnych Izby,
3. innych publikacji,
4. bezpośrednich oraz telefonicznych konsultacji.

Ad.1
- W styczniu 2001 roku Wójt Gminy Rząśnia wystąpił do RIO w Łodzi z prośbą o przeprowadzenie szkolenia dla kierowników jednostek organizacyjnych gminy i pracowników Urzędu Gminy z zakresu wykonywania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. szkolenie odbyło się dnia 14 marca 2001r.w siedzibie Urzędu; przeszkolonych zostało 15 osób.
- Również w styczniu z prośbą o przeprowadzenie szkolenia w zakresie spraw związanych z zamówieniami publicznymi wystąpił, na wniosek Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej Piotrkowa Trybunalskiego, Kierownik Biura Rady. Szkolenie, w siedzibie Urzędu, odbyło się w dniu 15 stycznia, uczestniczyło w nim 30 osób.
- W dniu 23 lutego 2001, w siedzibie Izby w Łodzi, odbyło się szkolenie dla przedstawicieli jst nadzorowanych przez Skład Orzekający Nr I. Tematem szkolenia były : Zasady funkcjonowania jednostek organizacyjnych samorządowego sektora publicznego. W szkoleniu wzięło udział 31 osób, w tym 4 inspektorów WIAS.
- W dniach 15-16.marca 2001r., na prośbę Prezydenta Miasta Zduńska Wola, odbyło się – w siedzibie Urzędu, szkolenie dla pracowników ww Urzędu oraz kierowników miejskich jednostek organizacyjnych – dotyczące tematyki zamówień publicznych. W szkoleniu wzięło udział 32 osoby.
- W lutym 2001r. Przewodniczący Rady Miejskiej w Koluszkach wystąpił z prośbą o przeprowadzenie szkolenia dla członków Komisji Rewizyjnej w zakresie m.in.: roli, zadań i uprawnień Komisji, zasad i metod przeprowadzania kontroli działalności finansowej Zarządu, czynności, które należy wykonać przed opracowaniem opinii o udzieleniu bądź nie absolutorium. Szkolenie odbyło się 14 marca, w siedzibie Urzędu. Wzięło w nim udział 20 osób.
- W lutym 2001r. Dyrektor Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi zaprosiła Prezesa Izby do udziału w spotkaniu dotyczącym realizacji w 2001r. gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W spotkaniu, które odbyło się w dniu 1 marca, uczestniczyli koordynatorzy gminnych programów lub pełnomocnicy zarządów gmin ds. rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przedstawiciele starostw: naczelnicy wydziałów zdrowia oraz kierownicy powiatowych centrów pomocy rodzinie. W spotkaniu wzięło udział około 40 osób.
- Na przełomie marca i kwietnia Izba zorganizowała cykl szkoleń poświęconych problematyce sprawozdawczości budżetowej roku 2001. Szkolenia odbyły się w dniach: 29, 29, 30 marca oraz 3 i 5 kwietnia (2 szkolenia zorganizowano w siedzibie Izby w Łodzi, po 1 odpowiednio w Skierniewicach, Sieradzu i Piotrkowie Trybunalskim) Łącznie w szkoleniach wzięło udział 233 osoby, z tego 214 to przedstawiciele nadzorowanych jednostek samorządu terytorialnego. Pozostała liczbę, 19 osób, stanowili inspektorzy Wydziału Informacji, Analiz i Szkoleń.
- Wychodząc naprzeciw zgłaszanemu przez nadzorowane jednostki zainteresowaniu tematyka mieszkaniową i budownictwa społecznego, Izba zorganizowała w dniu 27 kwietnia szkolenie nt temat: Towarzystwo budownictwa społecznego a gospodarka lokalami mieszkalnymi w gminie. W szkoleniu, które odbyło się w siedzibie Izby w Łodzi, wzięło udział 31 osób.
- W kwietniu Wójt Gminy Wodzierady wystąpiła z prośbą o przeprowadzenie, w siedzibie Urzędu, szkolenia dla pracowników Urzędu i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych – dotyczącego problematyki zamówień publicznych. Szkolenie odbyło się w dniu 18 maja, wzięło w nim udział około 25 osób.
- W maju z podobnymi prośbami do Izby wystąpili: Wójt Gminy Grabica, szkolenie odbyło się, w siedzibie Urzędu, w dniach 1-2 czerwca; wzięło w nim udział około 20 osób, oraz Przewodniczący Rady Miejskiej w Koluszkach – szkolenie odbyło się w dniu 25 maja, wzięło w nim udział około 40 osób.
- W czerwcu, odpowiadając na zapotrzebowanie zgłaszane przez przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, RIO w Łodzi wystąpiła do Starostów Powiatów z Województwa Łódzkiego, z propozycją przeprowadzenia w czerwcu i lipcu 2002r. szkoleń poświęconych tematyce: jawności funkcjonowania jst, obowiązku ustalania przez kierowników jednostek organizacyjnych zasad i procedur kontroli ponoszonych wydatków, projektowanych kierunków zmian w ustawach o zamówieniach publicznych i finansach publicznych. W związku z postulowaną koniecznością obniżenia kosztów uczestnictwa Izba zaproponowała aby, przy stałej cenie z jej strony, szkolenia odbyły się w miejscowościach będących siedzibami powiatów, w salach będących w dyspozycji Starostów. Na propozycję Izby odpowiedziało 13 starostów oraz Prezydent Miasta radomska; szkolenia odbyły się w dniach:
-27 czerwca – w siedzibie Strostwa w Bełchatowie
- 2 lipca – w siedzibie Starostwa w Wieruszowie
- 7 lipca – w Łęczycy
- 9 lipca – w Rawie Mazowieckiej
- 10 lipca – w Wieluniu
- 10 lipca – w Zgierzu
- 16 lipca – w Kutnie
- 17 lipca – w Zduńskiej Woli
- 18 lipca – w Opocznie
- 23 lipca – w Pabianicach
- 4 września - w Tomaszowie Mazowieckim
- 7 listopada – w Piotrkowie Trybunalskim
- 5 września – w Łodzi
- 20 września – w siedzibie Urzędu Miasta Radomska
W szkoleniach tych wzięło udział łącznie około 470 osób
- W sierpniu 2001r., w zawiązku z dokonaną w dniu 22 czerwca 2001 nowelizacją ustawy o zamówieniach publicznych, Izba zaproponowała jst przeprowadzenie, w dniach 10-12 września, trzydniowych zajęć warsztatowych dla osób pełniących funkcje członków zarządów udzielających zamówień publicznych oraz przewodniczących zarządów. Duże zainteresowanie jst ww szkoleniem, spowodowane zarówno tematyką jak i zaproponowaną, sprawdzoną już wcześniej formą – warsztaty – spowodowało konieczność przeprowadzenia szkolenia w jeszcze jednym terminie; odbyło się ono w dniach 17-19 września 2001r. Łącznie w obu szkoleniach wzięło udział 123 osoby.
- W sierpniu 2001r. Starosta Pabianicki zwrócił się do Izby z prośbą o przeprowadzenie na terenie Starostwa trzydniowych zajęć warsztatowych dotyczących ustawy o zamówieniach publicznych, z uwzględnieniem ostatnich nowelizacji, dla członków Zarządu Powiatu, naczelników wydziałów Starostwa Powiatowego oraz kierowników powiatowych jednostek organizacyjnych. Szkolenie odbyło się w dniach 03-05 września, wzięło w nim udział około 40 osób.
- Z podobna prośbą, we wrześniu, zwróciła się do Izby Wójt Gminy Ksawerów. Szkolenie, dla pracowników Urzędu Gminy, odbyło się w dniu 8 października, wzięło w nim udział 25 osób.
- W dniach 27-28 września Izba przeprowadziła, na prośbę Wicestarosty Powiatu Radomszczanskiego, w siedzibie Starostwa, szkolenie nt. zamówień publicznych. Wzięło w nim udział około 30 osób
- W październiku 2001roku Izba wystąpiła do nadzorowanych jednostek z propozycją szkolenia w zakresie postępowania podatkowego i prawa podatkowego oraz gospodarki nieruchomościami. Szkolenia odbyły się: 5 listopada w Piotrkowie Trybunalskim, 6 listopada w siedzibie Zespołu Zamiejscowego RIO w Sieradzu, 7 listopada w Skierniewicach, 8 i 9 listopada w siedzibie Izby w Łodzi. Łącznie wzięło w nich udział około 176 osób.
- W październiku 2001 roku z prośba o przeprowadzenie szkolenia w zakresie zamówień publicznych wystąpił Przewodniczący Zarządu Związku Gmin Regionu Łódzkiego. Szkolenie odbyło się 24 października. Wzięło w nim udział około 70 osób.
- Również w październiku z podobnymi prośbami zwrócili się: Burmistrz Miasta Konstantynowa Łódzkiego (szkolenie odbyło się 19.10, wzięło w nim udział 42 osoby); Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Łodzi (szkolenie odbyło się 19.10, wzięło w nim udział około 30 osób), Burmistrz Miasta Wieruszów (szkolenie odbyło się 26.10, wzięło w nim udział około 25 osób) oraz Prezes Stowarzyszenia Powiatów i Gmin Dorzecza Bzura (szkolenie odbyło się w dniach 27-28.10; wzięło w nim udział około 50 osób).
- 12 listopada 2001r. Izba przeprowadziła, na prośbę Prezydenta Miasta Zduńska Wola, szkolenie nt. stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. W szkoleniu, w siedzibie Urzędu Miasta, wzięło udział 31 osób,
- 19 listopada 2001r. 2001r. Izba przeprowadziła, na wniosek Starosty Bełchatowskiego, szkolenie nt. stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. W szkoleniu, w siedzibie Starostwa, wzięło udział 25 osób,
- 17 listopada 2001r. 2001r. Izba przeprowadziła, na wniosek Burmistrza Miasta Zelowa, szkolenie nt. stosowania ustawy o zamówieniach publicznych. W szkoleniu, w siedzibie Urzędu, wzięło udział około 25 osób,
- Szkolenia w zakresie zamówień publicznych odbyły się również: 20 listopada, na prośbę Prezydenta Miasta Radomska – wzięło w nim udział około 30 osób oraz 26 listopada, na prośbę Wójta Gminy Lutomiersk – wzięło w nim udział około 15 osób.
- W dniach 6-7 grudnia 2001 roku Izba przeprowadziła, na prośbę Prezydenta Miasta Zduńska Wola, w siedzibie Urzędu, szkolenie nt. zamówień publicznych, wzięło w nim udział około 44 osób.

Ogółem w roku 2001 Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi przeprowadziła 50 szkoleń, na których przeszkolonych zostało około 1745 osób (głównie przedstawicieli nadzorowanych jednostek samorządu terytorialnego). Większość, bowiem 34 szkolenia, odbyły się w siedzibach j.s.t., bądź też w salach będących w ich dyspozycji.
Największym zainteresowaniem cieszyła się problematyka zamówień publicznych - na 50 przeprowadzonych szkoleń 35 dotyczyło właśnie zamówień publicznych, wzięło w nich udział 1197 osób.
Wszystkie szkolenia odbywały się w ramach środka specjalnego działającego przy RIO w Łodzi.

Ad 2.
W roku 2001 Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi wydała 2 biuletyny informacyjne:
1. Nr 1 - 2 w nakładzie 250 egz.;
2. Nr 3 – 4 w nakładzie 250 egz.

Autorami publikacji zamieszczanych w obu numerach byli członkowie Kolegium oraz pracownicy Izby.
W jednym przypadku dokonano przedruku z Biuletynu Nr 4/2000 RIO w Bydgoszczy.
Dokonywano również przedruku z Informatora Zamówień Publicznych.
Biuletyny wydawane przez RIO w Łodzi kierowane są przede wszystkim do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego podlegających nadzorowi Izby. Część nakładu przekazywana jest do pozostałych regionalnych izb obrachunkowych, delegatury NIK w Łodzi, Urzędu Kontroli Skarbowej, Naczelnego Sądu Administracyjnego – placówki zamiejscowej w Łodzi. Pozostała część wykorzystywana jest przez pracowników Izby.
Biuletyn wydawany jest w ramach środka specjalnego utworzonego przy RIO w Łodzi.

Ad 3.
Działalność informacyjna i szkoleniowa prowadzona jest także w formie publikacji w Finansach Komunalnych – dwumiesięczniku Regionalnych Izb Obrachunkowych.

W roku 2001 w Finansach Komunalnych ukazały się następujące publikacje autorstwa pracowników RIO w Łodzi:
- Wydatki inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego w latach 1997-2000 – którego współautorami byli: Joanna Michalak i Adam Głębski;
- Wybrane zagadnienia z działalności kontrolnej Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi w roku 2000 – Piotr Walczak
- Zasada jawności finansów publicznych i jej ograniczenia a udostępnianie informacji gromadzonych w wyniku działalności kontrolnej regionalnych izb obrachunkowych – Małgorzata Jóźwiak;
- Zasady funkcjonowania jednostek organizacyjnych samorządowego sektora publicznego – Zofia Sobieszkoda.

Ad 4.
Należy podkreślić, iż poza wymienionymi wyżej formami prowadzenia działalności informacyjnej i szkoleniowej, w roku 2001 - podobnie jak w latach poprzednich, została utrzymana – a nawet uległa zwiększeniu – praktyka zarówno bezpośrednich spotkań jak i konsultacji telefonicznych Prezesów Izby, członków poszczególnych składów orzekających oraz inspektorów z przedstawicielami nadzorowanych jednostek, mająca na celu udzielanie porad, wyjaśnień oraz instruktażu co do prawidłowości prowadzonej przez jednostki gospodarki finansowej.

4. Działalność Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Łodzi.

W roku 2001 do Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy RIO w Łodzi zostały złożone wnioski o ukaranie 207 osób. 15 spraw pozostało do rozpatrzenia z roku 2000 (w stosunku do nich postępowanie zostało wszczęte w roku 2000), liczba ta nie obejmuje 4 obwinionych, których sprawy wpłynęły do Komisji z końcem roku 2000 i co do których postępowanie zostało wszczęte w styczniu 2001 roku.
W 210 przypadkach Komisja wydała postanowienie o wszczęciu postępowania, zaś w 1 – postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Ogółem w roku 2001 roku, na 128 rozprawach i posiedzeniach, Komisja załatwiła sprawy dotyczące 224 obwinionych. Z tego:
- w 5 przypadkach wydała rozstrzygnięcie o umorzeniu postępowania;
- w 218 przypadkach wydała orzeczenia w kwestii winy i kary (51 orzeczeń o uniewinnieniu i 167 orzeczeń o uznaniu winnym naruszenia dyscypliny finansów publicznych) ;
- w 1 przypadku Komisja wydała postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.
Na koniec 2001 roku pozostało 5 spraw oczekujących na rozstrzygnięcie, w stosunku do 3 komisja wydało postanowienie o zawieszeniu postępowania.

5. Działalność Komisji ds. Kontrasygnaty.

W roku 2001 nie odnotowano przypadku powiadomienia przez Skarbnika j.s.t. o odmowie kontrasygnaty czynności prawnej mogącej spowodować powstanie zobowiązań pieniężnych.

6. Uwagi końcowe

Podkreślić należy, że na działalność Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi - w roku 2001 - w istotny sposób rzutowała wielkość przyznanych jej środków finansowych.

12 kwietnia 2001 roku została przekazana Izbie , przez dysponenta, ostateczna wielkość dochodów i wydatków na 2001 rok, przyjęta w układzie wykonawczym dla Regionalnej izby Obrachunkowej w Łodzi. Dysponent określił kwotę różnych wydatków na rzecz osób fizycznych w wysokości 115.962 zł. Suma ta nie zabezpieczała w pełni wydatków w tym § (3030) obejmującym:
1. ryczałty dla nieetatowych członków kolegium;
2. wynagrodzenia dla członków Komisji Orzekającej oraz
3. w okresie od 1.01 do 1.06.2001 r. wynagrodzenia z tytułu zawartych umów zleceń lub umów o dzieło.

W związku z powyższym w trakcie roku, kilkakrotnie - decyzją Prezesa RIO - dokonano zwiększeń w planie w tym § o łączną kwotę 75.421 zł. - ograniczając tym samym wydatki w §§:
wynagrodzenia, zakup materiałów i wyposażenia oraz podróże służbowe krajowe.

Na działalności Izby negatywnie odbiła się również blokada wydatków w kwocie łącznej 177.750 zł. (wprowadzona w związku z uchwaleniem przez Radę Ministrów w dniu 23.10.2001 r. rozporządzenia w sprawie blokowania niektórych wydatków w budżecie państwa na rok 2001) nie uwzględniająca sytuacji, że Izba była zmuszona pokryć ze środków budżetu roku 2001 zobowiązania roku 2000 - w łącznej kwocie 87.149 zł.
Brak środków finansowych był także przyczyną ograniczania przez Izbę wydatków związanych z działalnością kontrolną Izby, obejmującą koszty przejazdów oraz diet inspektorów kontroli - a więc w rezultacie zmniejszeniu uległa liczba zaplanowanych na rok 2001 kontroli . Podkreślenia wymaga fakt, iż dotyczyło to w szczególności kontroli ustawowo obligatoryjnych.
Dokonywane w trakcie roku 2001 przeniesienia wydatków budżetowych możliwe były dzięki pełnomocnictwu, otrzymanemu na wniosek Prezesa Izby - kierującego się prawidłowością i rytmicznością wykonywania budżetu RIO w Łodzi, do dokonywania przeniesień w obrębie rozdziału 75015 (dział 750) - od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

(Szczegółowa informacja na ten temat została zawarta w Sprawozdaniu z wykonania budżetu Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi za rok 2001)